روایات را هم ببینید و گاهی اوقات به بعضی از نمازهای مستحبی ما اشتغال داشته باشیم خوب است، ما درست است که می‌گوئیم بحث علمی و مذاکره‌ی علمی، اینها ثوابش واقعاً خیلی زیاد است اصلاً در آن تردیدی نیست، ولی به این معنا نیست که ما اینها را کنار بگذاریم و از اینها غافل باشیم، بزرگان ما نسبت به این نمازهای مستحبی اعمال ایّام، ساعات، اینها خیلی مقیّد بودند.

از جمله کسانی که خیلی مقیّد بوده امام(رضوان الله تعالی علیه) است، نه اینکه بگویم امام تمام این نمازها را می‌خواندند، نه، ولی طوری بوده که در برنامه‌ی زندگی‌شان گاهی اوقات بعضی از این نمازها بوده، نافله‌ی شب را که مقیّد بودند.

یادم هست یک وقتی داماد امام؛ مرحوم آقای اشراقی(قدس سره) که از دوستان نزدیک و هم بحثی‌های مرحوم پدر ما و مرحوم حاج آقا مصطفی(رضوان الله تعالی علیهم) بودند، من خودم شنیدم اوایل انقلاب، آن موقع امام هشتاد سالشان بود، ایشان گفتند 70 سال است که نماز شب امام ترک نشده است. این خیلی حرف عجیبی است! حالا ما اصلاً این عدد برایمان قابل تصور نیست که 70 سال یک انسان این همه استقامت بر عبادت و بندگی داشته باشد، دیدید که تا آخر عمر حتّی در مریضی و بیمارستان این چنین است.

یا این خاطراتی که از امام هست را بخوانیم، این مردی که در اوج علمی بوده، در اوج سیاسی و همه‌ی این امور بوده اما در مسئله‌ی تعبد و عبادت چطور بوده؟! من باز می‌خواندم یک مدتی بوده که مرحوم حاج احمد آقا در قم بوده، بعد از چند سال، بعد از اینکه ازدواج کرده و به نجف رفته بود، مدت زیادی امام او را ندیده، نیمه‌ی شب به نجف و منزل امام رسیده بودند، خانواده‌ی ایشان نقل می‌کند که چند دقیقه‌ امام نشستند، به اندازه‌ی چهار پنج دقیقه احوالی پرسیدند و رفتند سراغ نماز شب‌شان و نگفتند امشب این از سفر آمده، مدّتی است ندیدیم حالا بنشینیم و این عبادت را ترک کنیم، توجیه هم داشت، بگوئیم احوالپرسی از اینها هم خودش یک نوع عبادتی است. برنامه‌اش را قطع نمی‌کرد.

اشکال ما این است که برنامه‌ی عبادتی نداریم (من خودم را عرض می‌کنم، شما آقایان الحمدلله دارید)؛ یک برنامه‌ای که انسان با برنامه پیش برود، نمی‌خواهم بگویم این عبادت یک امر متقوم به برنامه است، نه! انسان هر وقت توفیق پیدا کند باید عبادت پیدا کند ولو دائماً، از چیزهایی است که به یک معنا نمی‌شود گفت برنامه پذیر است، عبادت حال می‌خواهد، توجه و آمادگی و حضور قلب می‌خواهد، گاهی اوقات انسان نیمه شب بیدار می‌شود، خوابش نمی‌آید، اما حال اینکه نماز بخواند را ندارد، نه مریض است، نه اضطراب و نگرانی دارد، هیچی نیست! اما هر کاری می‌کند نمی‌تواند بلند شود دو رکعت نماز شب بخواند ولی در عین حال انسان باید برنامه هم داشته باشد.

من گاهی اوقات عرض کردم چه خوب است انسان بیاید این مصباح المتهجد شیخ را یا مفتاح الفلاح شیخ بهائی را کنار سجاده‌اش بگذارد گاهی اوقات بعضی از این برنامه‌هایی که برای تمام آنات از ائمه(علیهم السلام) دستور رسیده، یعنی اگر یک کسی واقعاً بتواند به نحوی اينها را در زندگی‌اش داشته باشد خوب است

حالا یکی از چیزهایی که خیلی سفارش شده اینست که در نوافل، این سه سوره‌ی قدر، توحید و آیة الکرسی با هم خوانده شود، در ذهنم می‌آید که در روایات خیلی نسبت به این تأکید شده.