مصاحبه باحضرت آیت الله حاج شیخ محمدجواد فاضل لنکرانی(دامت برکاته) پیرامون انتخابات مجلس شورای اسلامی

«نهمین دوره از انتخابات مجلس شورای اسلامی» در شرایطی برگزار می‌شود که علاوه بر رصد تحولات داخلی توسط بیگانگان، عده‌ای در داخل کشور، تخریب کاندیداها را به گونه‌ای دامن می‌زنند که فضای نفرت و کدورت در جامعه ایجاد شود.

از این رو حساسیت برگزاری این دوره از انتخابات، الزامات حضور حداکثری مردم در پای صندوق‌های رای، شرایط انتخاب اصلح و مهمتر از همه هدف برخی افراد و جریان‌ها برای تخریب کاندیداها از مسائلی است که در گفتگو با آیت‌الله محمدجواد فاضل لنکرانی رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم مطرح شده است.

سوال : به نظر شما حضور مردم در انتخابات از چه اهمیتی برخوردار است؟

روشن است که انتخابات به ویژه انتخابات مجلس شورای اسلامی نقش تعیین کننده‌ای برای سرنوشت کشور و نظام دارد. یعنی هر چه حضور مردم در انتخابات مجلس قوی‌تر و پرشورتر باشد، استحکام نظام اسلامی ما و  یاس دشمنان از مقابله با این نظام بیشتر خواهد شد، بنابراین مردم ما توجه داشته باشند که حضور در صحنه انتخابات بسیار لازم و به عنوان واجب شرعی مطرح است، یعنی علاوه بر اینکه عقل و سایر ادله دلالت دارد به عنوان یک واجب شرعی مطرح است.

سوال: چرا واجب شرعی؟

ممکن است افراد زیادی همچون شما سئوال کنند که چه دلیلی برای این وجوب شرعی است؟ به نظر من چند نکته را می‌توانیم به عنوان دلیل برای این وجوب شرعی قرار دهیم. اولین نکته این است که انتخابات مجلس شورای اسلامی با سرنوشت کشور ارتباط دارد. چیزی که با سرنوشت انسان و بالاتر از آن با سرنوشت جامعه و مجموعه کشور ارتباط دارد امری است که حضور ملت در آن لازم است. دوم اینکه با سرنوشت نظام ارتباط دارد، یعنی این نظام یک نظام اسلامی است و حفظ و تحکیم و تثبیت آن بر هر کسی لازم است.

امام رضوان الله علیه فرمودند که در تزاحم بین نظام و سایر فروعات مسئله حفظ نظام از اهم واجبات است، یعنی بر حسب مبانی فکری ما همان طوری که در اسلام سایر واجبات وجود دارد و باید طبق آن عمل کنیم این هم یکی از واجبات شرعی است که انسان نباید از آن غافل باشد.

از همه اینها مهمتر ما به برکت یک مجلس قوی و متدین و انقلابی می‌توانیم اسلام را گسترش دهیم و در پرتو یک مجلس انقلابی، احکام و قوانین دین مطرح می‌شود. اصلا اساس انقلاب ما بر این بود که قوانین طاغوتی کنار برود و قوانین دینی جایگزین آن شود. برای اینکه جایی تشکیل شود که قوانین اسلام در آن مطرح و تثبیت شود و برای اجرا ابلاغ شود، برای هر مسلمانی واجب است که در این جهت تلاش کند، بنابراین با این ادله‌ای که بیان کردم روشن است که حضور مردم انقلابی در انتخابات به عنوان یک واجب شرعی است که ان شاء الله مردم بر طبق آن عمل می‌کنند، کما اینکه در گذشته هم مردم عزیز ما امتحان و حضور خودشان را در صحنه‌های مختلف انقلاب نشان دادند.

سوال: کاندیداهایی که مردم باید به آنها رای دهند باید از چه ویژگیهایی برخوردار باشند؟

مردم عزیز ما در انتخاب افراد باید دقت کنند. قبل از اینکه ببینند احزاب و گروه‌ها و اشخاص چه افرادی را مطرح می‌کنند دنبال این باشند که معیارهای یک نماینده اصلح در کدامیک از افراد وجود دارد و بدانند همان طوری که حضورشان در انتخابات ثواب و اجر عظیمی دارد، نسبت به انتخاب هم باید در پیشگاه خداوند تبارک و تعالی جواب دهند و مسئول هستند.

اولین و مهمترین معیار که در کلمات امام رضوان الله علیه درباره کاندیداها می‌بینیم، تعبد و تقید به اسلام است. یک نماینده قبل از هر شرط و تخصص و ویژگی‌ باید تعبد به اسلام و قوانین اسلامی داشته باشد. نماینده به دنبال این است که بخواهد قانونی را در مجلس تصویب کند و اگر این نماینده پایبند به این مسئله نباشد که این قانون با اسلام مطابقت دارد یا ندارد، و دنبال این جهات نباشد ارزشی ندارد. انتخاب چنین افرادی که تقیدی به اسلام ندارند به هیچ وجهی صحیح نیست بنابراین مسئله تعبد و تقید به اسلام و قوانین اسلام در راس شرایط است.

در مرتبه بعد کاندیداها باید نسبت به اصالت دین و دین شناسان مقید باشد. مقصود من این است که مسئله ولایت فقیه را واقعا قبول داشته باشند نه در ادعا و شعار. یعنی یک نماینده مجلس باید به ولایت فقیه پایبند باشد و نسبت به تذکرات دلسوزان و عالمان دین خصوصا تذکرات مراجع بزرگ معتقد باشند.

شرط سوم این است که مردم افرادی را انتخاب کنند که حضوری فعال در مجلس داشته باشند. این طور نباشد که افرادی انتخاب شوند که بود و نبود آنها در مجلس یکی باشد. افرادی انتخاب شوند که در هر جلسه‌ای حضور جدی دارند و نسبت به هر مصوبه‌ای مقداری که بر حسب مقررات مجلس باید اثرگذار باشد کار کند و مجلس را به عنوان یک وظیفه شرعی بین خودشان و خدا بداند و مجلس را طریقی برای بدست آوردن مقام، ثروت و امکانات قرار ندهند بلکه به عنوان یک وظیفه شرعی بین خود و خدا عمل کند و از دین و حق مردم و ارزشهای انقلاب و نظام دفاع کند

سوال: اگر کسی به این شناخت نرسد چه کار کند؟

اگر اشخاص بتوانند این معیارها را در کاندیداها جستجو کنند در درجه اول خودشان باید این کار را بکنند و اگر نتوانستند کاندیداهای اصلح را شناسایی کنند همان طوری که امام (ره) فرمودند نخبگان، روحانیون، بزرگان و علما که امتحان خودشان را پس دادند مردم را راهنمایی کنند و مردم می‌توانند به تائید آنها اعتماد کنند. این طور نیست که علما در انتخاب افراد دینشان را به خاطر آنها متزلزل کنند بلکه این کار را برای خدا انجام می‌دهند و مردم می‌توانند با مشورت با علما کاندیداهای اصلح را انتخاب کنند.

سوال: به نظر شما مجلس هشتم در قانون گذاری و نظارت موفق عمل کرده است؟

نکته مهمی که ما انتظار داریم و در مجلس هشتم ولو اینکه این مسئله به طور مکرر مطرح شد ولی به نتیجه روشنی نرسید، این است که مجلس ما دو بعد قانون گذاری و نظارت بر اجرای قوانین دارد و انتظار ما این است که نمایندگانی در مجلس باشند که بدون غرض ورزی‌های سیاسی و حب و بغض‌های جناحی دنبال اجرای قانون باشند. این طور نباشد که مسائل سیاسی آنها را وادار به تصویب قانون کند. حتی در موردی که قانون اجرا نمی‌شود از دید سیاسی وارد این قضیه نشوند. این واقعا یک نقص بزرگی است که در یک کشوری بزرگ با ملتی بسیار هوشیار و بیداری که ما داریم قوانینی در مجلس مصوب شود اما در بیرون یا اجرا نمی‌شود و یا برخلاف آن اجرا می‌شود. یعنی نمایندگانی که بین خودشان و خدا عهد می‌بندند باید دنبال نظارت بر اجرای قوانین باشند.

از آنجایی که مجلس در راس امور است و همه امور را باید دنبال کند، نمایندگان مجلس ما باید دنبال این باشند که مشکلات جامعه را با تصویب قوانین صحیح حل کنند. یعنی باید کمبودهای جامعه را بررسی و ملاحظه کنند و بدانند که چه آسیب‌هایی جوانان و جامعه را تهدید می‌کند تا قوانینی برای حل این معضلات تصویب کنند.

همین جا عرض می‌کنم که ما در دوره‌های گذشته حضور مجلس را برای حل مشکلات اخلاقی جامعه بسیار ضعیف دیدیم. البته در مورد مسائل اخلاقی و فرهنگی جامعه افرادی و مراکزی هستند که چون عهده‌دار این مسائل هستند باید پاسخگو باشند ولی حضور جدی مجلس برای حل این مشکلات فوق این مسائل است. اگر می‌بینیم بزرگان و متدینین ما نسبت به مسئله حجاب این همه نگرانی دارند، مجلس باید قوانینی تصویب کند یا تدبیری بیندیشد تا از این نگرانی کاسته شود.

سوال: در روزهای اخیر شاهد بداخلاقی‌ها و تخریب‌های انتخاباتی هستیم، آیا افرادی که به تخریب‌ها دامن می‌زنند برای آینده مجلس و نظام خطرناک نیستند؟ در این شرایط مردم چه وظیفه‌ای دارند؟

کاندیداها نباید اجازه دهند که دوستان و طرفداران آنها جو کشور و حوزه انتخابیه را به سمت بداخلاقی‌ها و خلاف شرع‌ها ببرند. مقام معظم رهبری در این زمینه فرمودند که من مصرانه از کاندیداها می‌خواهم که تخریب نکنند. امام عظیم الشان هم تاکیدات فراوانی در مورد پرهیز از تخریب کردند.

باید به این نکته توجه داشت که تخریب‌ها نتیجه عکس دارد. یعنی وقتی انسان دیگری را تخریب می‌کند فکر نکند که خودش را بالا می‌برد. البته ممکن است جایگاه دیگری را به لحاظ تخریبی که می‌کند پائین‌تر بیاورد اما جایگاه خودش هم پائین می‌آید. تخریب اثر ارتقایی در نزد عامه مردم ندارد. مردم وقتی می‌بینند که فردی اقدام به تخریب دیگری می‌کند، تخریب را نشانه ضعف این فرد می‌دانند. علامت قوت این است که انسان ویژگی، کارایی و توانایی خودش را بیان کند. اساسا بیان نقاط ضعف دیگران در واقع نقطه ضعف شخص تخریب کننده است.

مقام معظم رهبری مصرانه از کاندیداها خواستند که دیگران را تخریب نکنند اما گاهی اوقات مشاهده می‌کنیم که طرفداران بعضی از کاندیداها نسبت به دیگر کاندیداها تخریب می‌کنند و مطالبی بیان می‌کنند که صحیح نیست. تقاضای من این است که جنبه معنوی و ارزشی انتخابات و مسائلی که نظام ما به آن قداست دارد را حفظ کنند. همه این کاندیداها مورد تائید شورای نگهبان است و اگر کاندیدایی صلاحیت ورود در این میدان را ندارد شورای نگهبان باید اعلام می‌کرد. اکنون که شورای نگهبان این افراد را تائید کرده است دیگر کسی نباید این افراد را تخریب کند. البته در کنار معیارهای اولیه‌ای که برای انتخاب افراد بیان کردم عرض می‌کنم که یکی از معیارهایی که باید مورد توجه مردم باشد این است که افرادی که خودشان را حق مطلق می‌دانند، افرادی که خودشان را فقط و فقط ولایتمدار می‌دانند و بقیه اشخاص را از دایره ولایت و انقلاب خارج می‌دانند به نظر من مردم باید با علامت سئوال با این افراد مواجه شوند.

صحیح نیست که مردم به افرادی رای دهند که خودشان را حق مطلق و انقلابی محض و صاحبان انقلاب می‌دانند و افراطی هستند. ما از اول انقلاب تاکنون از افراطی‌ها ضربه خوردیم. حرکت‌های تندی که منطبق با مبنای ارزشی انقلاب و مبانی امام و رهبری نبود به انقلاب ما صدمه زده است. بنابراین افرادی باید انتخاب شوند که طبق ضوابط و قانون حرکت کنند.

اگر بر اساس معیاری که این افراد برای خودشان در نظر گرفته‌اند عمل کنیم باید خط بزرگی بر بسیاری از انقلابی‌های کشور بکشیم. پیداست که این فکر نه تنها به انقلاب ضربه می‌زند بلکه ماندگار نیست و باطل است.

در روایات ما آمده که انسان همیشه باید خودش را مقصرترین و مادون افراد بداند. اگر انسان این فکر را داشته باشد رشد می‌کند، اما اگر من بگویم که فهیم‌ترین و متقی‌ترین افراد نسبت به مبانی ارزشی انقلاب هستم و دیگری نیست، این فکر باطل است. افرادی که این فکر را دارند برای مجلس مفید نیستند و بلکه به انقلاب صدمه می‌زنند.

سوال: مقام معظم رهبری فرمودند که انتخابات مجلس باید دشمن شکن باشد، برای اینکه این فرمایش رهبر معظم انقلاب محقق شود چه کاری باید انجام شود؟

امیدوارم همان طوری که رهبری معظم فرمودند مجلس و انتخابات دشمن شکن باشد. اگر ما بخواهیم انتخابات ما دشمن شکن باشد باید جنبه‌های دینی و معنوی را رعایت کنیم و غرض ورزی‌ها و تخریب‌های غیرشرعی و غیردینی را کنار بگذاریم تا خداوند عنایت کند که این انتخابات دشمن شکن باشد.

امیدوارم انتخاباتی پرشورو دشمن شکن داشته باشیم که نقطه عطفی در تاریخ انقلاب ما باشد. یعنی با توجه به شرایطی که داریم حضور در این انتخابات بسیار مهم است چون دنیا به دنبال این است که ببیند حضور مردم در این انتخابات چگونه است. امیدواریم در این انتخابات نمایندگانی انتخاب شوند که بتوانند به اسلام و مردم خدمت کنند و روز به روز گرفتاری‌های مردم کمتر شود.

واقعیت این است که امروز همان طوری که متخصصان در امور اجرایی و تقنینی کشور می‌گویند بیکاری در کشور زیاد است، گرانی روز به روز مردم را ناراحت‌تر می‌کند و باید فکری شود که این مشکلات اصلی حل شود تا مسئله اقتصادی مردم سامان یابد.

سوال: برای اینکه شاهد حضور پرشورتر مردم در انتخابات باشیم دست‌اندرکاران برگزاری این انتخابات چه مواردی را باید رعایت کنند؟

مردم ما الحمدلله همیشه در انتخابات حضور داشته و دارند ولی باید به آنها اطمینان بیشتری داد که در آرای آنها خیانتی نمی‌شود. دشمن تلاش می‌کند که به مردم القاء شود که در آرای آنها خیانت می‌شود. در این زمینه مسئولان امر و متصدیان انتخابات بدانند که اگر حتی تغییری در یک برگه رای انجام بدهند، حق یک کاندیدا را ضایع کردند. این معنایش این نیست که یک کاندیدا را از عرصه خارج کردند، بلکه این مسئله ضربه‌ای به اساس انقلاب و نظام اسلامی است. البته تدبیرهایی اندیشیده شده که هر کاندیدایی در موقع رای دادن و شمارش آرا نماینده دارد اما اگر خدای نکرده کسی فکر کند که مثلا این نماینده که صلاحیت کافی برای حضور در مجلس دارد دو برگه رای برای او منظور شود یا در شمارش اگر راهی داشته باشد که یک رای را دو رای و یا دو رای را یک رای محسوب کند، بداند که ضربه بزرگی به نظام زده است. مسئولان این انتخابات در شمارش آرا هر چه دقیق‌تر و شفاف‌تر و واضح‌تر عمل کنند حرف‌هایی که از سوی دشمنان زده می‌شود که در انتخابات اعمال نظر می‌شود خنثی خواهد شد.

یکی از جهاتی که در این انتخابات باید رعایت شود این است که کاری کنند اعتماد مردم نسبت به آراء آنها بالا برود. اگر این کار انجام شود هم در این دوره از انتخابات و هم در انتخابات‌های آینده موفق خواهیم بود اما اگر خدای نکرده این مسئله عملی نشود مشکلات زیادی به وجود می‌آید. البته مسئولان اجرایی و شورای نگهبان افراد متدینی هستند و امانت داری می‌کنند اما فکر نکنند که امانت‌داری در حد شخصی است بلکه در اینجا حیثیت نظام و انقلاب مطرح است.

سوال: به نظر شما انتخابات مجلس ایران تاثیری در تقویت جریان بیداری اسلامی دارد؟

در اینجا باید تاکید کنم که امیدوارم مردم عزیز ما نماینده‌ای را انتخاب کنند که معتقد به بیداری اسلامی باشد. به نظر من نمایندگان مجلس باید به میزان حرکت انقلاب، فکرشان هم حرکت کند و ما این را می‌توانیم از افکار رهبری اتخاذ کنیم. یعنی همان طوری که مقام معظم رهبری فرمودند که امروز پیروزی‌های نظام را آرام آرام می‌بینیم، یک نماینده معتقد باشد که حرکتهایی که در دنیای اسلام مطرح می‌شود رشحه‌ای از نظام جمهوری اسلامی است و وقتی معتقد به این باشد توجه بیشتری خواهد داشت و قوی‌تر کار می‌کند.