پاسخ دوم به مرحوم شاهرودی آن است که که می‌گوییم شارع تطبیق کرده و این تطبیق کاشف از این است که اینجا اطلاقی وجود دارد، اگر شارع می‌خواست بگوید این تطبیق باید به دست من باشد، نباید در آن روایت مولی آل‌سام، امام(قدس سره) بفرماید: « یعرف هذا و اشباهه من کتاب الله عزّ و جلّ»^[4]، بنابراین معلوم می‌شود که شارع تحلیل خاص ندارد و قائل به اطلاق در «ما جعل علیکم فی الدین من حرجٍ» است، منتهی با یک قرینه باید بگوید حرج زائد بر تکلیف، همین اندازه، نه حرج لا تتحمل را باید بگوییم و نه قدر متیقن گیری کنیم، و نه محدود کنیم، بلکه مطلق است، هر جا که «یصدق علیه الحرج». لذا بزرگانی مثل مرحوم خویی و مرحوم والد ما، امام(قدس سره) (هر چند ایشان «لاضرر» را حکومتی می‌داند ولی «لاحرج» را حکومتی نمی‌داند) به همین اطلاق تمسک کردند.

وصلّی الله علی محمد و آله الطاهرین