پدافند غیرعامل باید مثل بسیج در هر مجموعه‌ای حضور داشته باشد

۰۴ آبان ۱۳۹۶

۱۷:۴۴

۱,۴۹۵

خلاصه خبر :
حضرت آیت الله فاضل لنکرانی(دامت برکاته) در دیدار با سردار جلالی رئیس پدافند غیر عامل مورخ 96/8/4 بياناتي را ايراد فرمودند.
آخرین رویداد ها

بسم الله الرحمن الرحیم
الحمدلله رب العالمین و صلّی الله علی سیدنا محمد و آله الطیبین الطاهرین المعصومین و لعنة الله علی أعدائهم أجمعین

از لطف جنابعالی و دوستان بزرگوار در مجموعه بسیار حساس و مهم سازمان پدافند غیرعامل تشکر می‌کنم و امیدوارم که ان شاء الله این جلسات بابی برای ارتباط این مجموعه با حوزه‌ی علمیه قم و بررسی نکات فقهی و علمی این عنوان باشد.

این عنوان بحمدالله از همان سال 82 که آغاز شد جای خود را هم در حوزه‌ها و هم در مجموعه کشور و مراکز اداری، نظامی و اقتصادی باز کرد. البته نمی‌دانم حضور این مجموعه در خود وزارتخانه‌ها، و نهادهاي کشور تا چه حدّ است؟ به نظر من مفهوم گسترده پدافند غير عامل اقتضا دارد همانند بسيج که در هر مجموعه‌ای از مجموعه‌های کشوری، علمی و اقتصادی حضور دارد این مجموعه هم بايد در همه‌جا حضور داشته باشد. پدافند غیر عامل یک وظيفه نظامی مربوط به مجموعه نظامی کشور نيست که منحصر به ارتش و سپاه باشد بلکه مي‌بايد در همه‌ي مراکز جايگاه خود را پيدا کند و همه‌ي مراکز با اين عنوان مأنوس و مرتبط باشند.

تحقيقاتي هم که در اين مدت انجام داده‌ايد قطعاً در برنامه‌هاي دراز مدت و در سندهاي کلان کشور بسيار مؤثر خواهد بود. تحقيقات اين مجموعه به قول آقايان در سندهاي بالادستي کشور بايد حضور پيدا کند و چشم‌گير باشد. بنابراین هم در مجموعه‌های اجرایی و غیر اجرایی و هم در سندهایی که برای سیاستگذاری‌های کشور تنظيم مي‌شود باید به خوبی و به وضوح جایگاه پدافند غیر عامل مشاهده گردد.

در جلسات قبل و نيز همایش علمی که دو سال گذشته برگزار شد بعضی نکات را عرض کردم، با نگاه به مجموعه‌ی دین و شریعت مي‌بينيم دین از این عامل استفاده زيادي کرده است اصلاً يکي از پايه‌هاي دستورات دینی، برنامه‌های تربیتی برنامه‌های حقوقی و احکام ما، هنگام تحليل به همین مسئله‌ی پدافند غیر عامل برمی‌گردد. مثلاً اسلام می‌گوید جواني که در شرف تکلیف است باید مسائل مورد احتیاجش را یاد بگیرد، این خود مطلب مهمی است و لو هنوز چیزی تحقق پیدا نکرده و شکی برای او در نماز به وجود نیامده ولی اسلام می‌گوید همین که احتمال می‌دهی هنگام عبادت ممکن است این شک برای تو به وجود آيد بايد مسئله‌اش را به عنوان یک امر واجب ياد بگيري.

این را چطور باید تحلیل کرد؟ ممکن است کسي بگويد من از اول عمرم طوری نماز می‌خوانم که هیچ وقت شک نکنم، یا بگوید هر وقت شک کردم نمازم را می‌شکنم دوباره از اول می‌خوانم اینها راههایی است که تصور می‌شود و احتمالش هم وجود دارد ولی اسلام می‌گوید نه، برای تو واجب است که تمام احکام مورد نیازت را ياد بگيري. شک بين رکعت دو و شش نماز هیچ وقت مورد نیاز نمی‌شود ولی شک‌هایی را که غالباً به وجود می‌آید انسان باید یاد بگیرد، یا در مسائل دیگر مربوط به نماز در روایتی از یکی از ائمه(علیهم السلام) سؤال می‌کنند آیا رسول خدا(ص) هیچگاه برای نمازشان سجده‌ی سهو انجام داده‌اند یا نه؟‌

سجده‌ی سهو را معمولاً کسی بايد انجام دهد که در نماز زیاده‌ای را انجام بدهد. حضرت فرمودند نه، پیامبر هيچگاه سجده‌ی سهو انجام نداد، پیامبر معصوم است و سهو نمی‌کند، منتهی امام در دنباله جواب می‌فرماید «و لا یسجدهما فقیهٌ» انسان فقیه نيز هیچ وقت سجده‌ی سهو انجام نمی‌دهد، چرا؟ زيرا توجّه به نمازش دارد و جوانب و خصوصيات نماز را رعايت مي‌کند.

در همین ابواب صلاة دو بحث فقهي مطرح است یکی قاعده لاتعاد و دیگر اینکه فقیه نمازش را اعاده نمی‌کند، معناي اين بحث آن است فرد آشنای به احکام اگر در وسط نماز شکی برایش به وجود آمد، بلد هست چکار کند که این نماز را اعاده نکند، گاهی اوقات بعضی از مقدس‌مآب‌ها می‌گویند این نماز را می‌شکنیم و یک نماز دیگر بدون شک می‌خوانیم و خیالمان راحت است، نه! تو اگر هنر داشتی همان نماز اول خود را ولو با قواعد مربوط به شک،  نگه مي‌‌داشتي. آن هنرش بیشتر از این است که از اول بخوانی.

در اين زمينه نمونه‌های فراوانی در احکام فقهی تربيتي و در مسائل اخلاقي، وجود دارد يعني بشر بايد به خطراتي که جان و مال و اعمالش را تهديد مي‌کند توجّه داشته باشد و براي مقابله با آن راه‌کار پيدا کند. در فقه يکي از قوانين عقلي که فقها به آن تمسک مي‌کنند لزوم دفع ضرر محتمل است. اين خود مي‌تواند يکي از قواعد و مباني پدافند غير عامل باشد اگر کسي احتمال مي‌دهد ضرري او را تهديد مي‌کند عقل می‌گوید باید پیش‌گیری کند و نگذارد آن ضرر به وجود بیاید، البته بعضي آقایان می‌گویند این قاعده عقلی فقط در مورد ضرر اخروی است و برخي می‌گویند نه، هم در ضرر اخروی است و هم دنیوی.

نمی‌دانم مجموعه شما در موضوع محصولات تراریخته چه کرده؟ این یکی از مسائل مورد نیاز و مهم است که الآن در دنیا مطرح شده. اینطور که نقل می‌کنند در خود کشورهايی مثل آمریکا نمی‌گذارند از این محصولات استفاده شود و فعلاً آن را در کشورهای دیگر تست می‌کنند، باید دانشگاه‌ها،  حوزه‌های علميه و مراکز اقتصادی و مجموعه‌ها‌ی مربوط به آن هر يک در حيطه مسئوليت خود بررسي و تحقيق کنند و گزارش دهند.

مثلاً مجموعه‌های اقتصادی ببینند اینکه می‌گویند این کار نفع اقتصادی دارد واقعاً همینطور است؟ اگر در این محصول تغییر و تحول ژنتیکی به وجود آورند آیا در درازمدت در اين زمين‌هاي کشاورزي تغییری به وجود می‌آید یا نه؟‌حوزویان از دیدگاه مبانی فقهی بحث کنند، وزارت بهداشت از نظر سلامت بحث کند، همه نظرات جمع‌آوري شده و به صورت یک مجموعه آماده بشود.

یک وقتی از ما سؤال کرده بودند ما گفتیم نمی‌توانیم به صورت جزيي جواب بدهیم، بلکه به‌طور کلي می گوئیم اگر ضرر مهمی دارد جایز نیست و اگر ضرر ندارد جایز است ولی این جواب کلي کفایت نمی‌کند و به درد مردم نمی‌خورد، باید حوزه جواب فقهی‌، بهداشت جواب علمی، اقتصاد جواب اقتصادی‌اش را بدهد و از جهت امنیتی هم مشخص شود آیا ارتباطی به مسائل امنیتی دارد یا نه؟ مجموعه این پاسخ‌ها را در یک جایی جمع‌بندی و نتیجه‌گیری کرده و به جامعه عرضه کنند، شما ببینید چند سال است که این موضوع محل اختلاف نظر است.

اگر اين کار تحقيقي جامع صورت نگيرد ده سال بعد هم در همین نقطه هستیم، چرا باید بگذاریم این مسائل اختلافی حل نشده باقي بماند. يکي از کارهايي که پدافند غیر عامل باید بکند این است که نگذارد این مسائل در جامعه طولانی مدت بشود، الآن مسائل زيادي در نظام ما مطرح است که از اول انقلاب تا حالا همین طور باقي مانده همه هم می‌گویند این مشکل هست و باید هم حل بشود، مثلاً مبارزه با مفاسد اقتصادی چقدر رهبریِ معظم انقلاب تأکید داشتند و آیا قوی‌تر از اين مي‌شد که سران قوا بنشینند جلسه تشکیل بدهند؟ نه.

اما چرا تاکنون محصولی نداشته و نتیجه نداده، مگر ما قوی‌تر از این سه قوه در کشور داریم؟ اما فقط به مجرد یک خبر اکتفا مي‌شود که سران قوا جلسه‌ی مبارزه با مفاسد اقتصادی تشکيل دادند و بعد هم یک دولتی می‌آید و می‌رود و یک کارگروه‌هایی در جمعش تشکیل می‌شود ولی آیا از مفاسد اقتصادی چیزی کم شده؟

به نظر من این بحث نيز در پدافند غیر عامل بايد مطرح شود که جامعه نسبت به اين امور تا چه اندازه ظرفيت شنيدن و تحمّل دارد؟ اينها بايد بررسي و واقعاً دنبال شود. همين بحث تراریخته دو سه سال است که در تلویزیون انظار مختلف مطرح می‌شود ولی تا یک کار اساسی نشود، به جايي نمي‌رسد. حالا از منِ طلبه دعوت کنند که بیا نظر فقهی‌اش را بگو، من هم بگويم اگر ضرر دارد حرام و اگر ضرر ندارد حرام نیست، این به چه درد مردم می‌خورد؟ یا یک بخش ديگر اگر به تنهايي بخواهد جواب دهد همين‌طور.

اینکه عرض کردم پدافند غیرعامل باید مثل بسیج در هر مجموعه‌ای حضور داشته باشد به همين جهت است. اين عنوان در نظام ما ولو یک مقدار طول هم کشیده، ولی بحمدالله جا افتاده، مجموعه نهادها و سازمان‌ها بايد با این آشنا باشند تا جاي خود را در انرژی، اقتصاد، امنیت، علوم و همه چیز باز کند، آثارش هر سال بررسی شود، و به مردم گزارش دهيد مجموعه وزارت بهداشت با توجه به پدافند غیر عامل امسال به این نتایج رسید.

من واقعاً از جناب سردار جلالی تشکر می‌کنم که از همان ابتدا با جدّيت شروع به اين کار کردند. خود من هم تا اندازه‌ای به لطف ایشان در جریان قرار گرفتم، دیدم با درایت و با احاطه کار را دنبال مي‌کنند. یکی از وظایف پدافند غير عامل این است که مشخص کند که اگر کسی صلاحیت کاری را ندارد به آن میدان نیاید، متأسفانه در بسياري از مجموعه‌ها افرادي سر کار می‌آیند که هیچ تبحري در آن کار ندارند.

من یادم هست در دولت قبل مسئولینی که در داخل همان دولت بودند مي‌گفتند مسائل پولی کشور را افرادی سیاستگذاری می‌کنند که یک روز کار بانکی در این کشور نکرده‌اند! پدافند غیر عامل باید در همه‌ی ادارات، حضور يابد و این مسئله را دنبال کند. اگر یک کسی می‌خواهد در جايي مدیر کل، وزیر یا رئیس شود، درست است قانون ضوابط فی الجمله‌ای را مطرح می‌کند ولی باید خیلی عمیق‌تر از این توانايي افراد در پذيرش مسئوليت‌ها سنجيده شود، صدمه‌ای که نظام گاهی اوقات از انتخاب بعضی از مسئولین فاقد صلاحیت مي‌خورد غير قابل جبران است. باید چند سال بگذرد تا آن فرد يک کاري را یاد بگیرند، کجای دنیا چنین چیزی سراغ داریم؟

بحمدالله در این مجموعه جناب آقای جلالی از اول احاطه داشته است. ‌فرمایشاتی را که امروز فرمودند وقتی مقایسه می‌کنم با آنچه چند سال پیش مطرح کردند حاکی از این است که احاطه و تسلط اين مجموعه بیشتر شده است و این برای ما ارزش دارد، یک مجموعه وقتی رشد پیدا مي‌کند که مسئولش دائماً به این فکر باشد کار را توسعه بدهد تا کارآيي آن افزايش يافته و از حداکثر ظرفیت آن استفاده کند.

من از همه دست‌اندرکاران اين مجموعه به سهم خودم تشکر مي‌کنم. در روايات ما آمده يکي کسي روز قيامت در نامه‌ي اعمالش مي‌بيند حسنات فراوانی مثل کوه‌ها و ابرهای متراکم ثبت شده است. به خدا عرض می‌کند این همه خوبی‌ها را که نوشته‌ايد من انجام نداده‌ام ـ البته این روایت را در بخش مربوط به فقها و علما ذکر کرده‌اند، ولی به قول ما ملاکش جای دیگر هم می‌آید ـ خدا می‌فرماید تو یک چیزی به مردم یاد دادی بعد از تو هر کسی به آن عمل کرد ما ثوابش را برای تو نوشتیم، اين موضوع بر این کار مقدس و با ارزش شما نيز صدق می‌کند، شما در یک جمله می‌خواهید کشور را از آفات و خطرات احتمالی در همه‌ی ابعاد حفظ کنید یعنی از هر خطری در هر جایی جلوگیری شود جان مردم، اقتصاد مردم، امنیت مردم و حتی دین مردم، شما در ثوابش شریک هستید و این استمرار دارد و موجب این می‌شود که نامه اعمالتان تا قيامت مفتوح باشد.

دعا می‌کنم ان شاء الله خدای تبارک و تعالی آفاق جدیدی را بر روي این مجموعه باز کند و آثار فراوانی از این مجموعه را در این نظام مقدس جمهوری اسلامی که می‌خواهیم الگوی ملت‌های دنیا باشد مشاهده کنيم.

برای حفظ نظام اسلامي این مجموعه بسیار مؤثر است. مسئولین ما و خدمتگزاران به این نظام به این مجموعه توجه کنند و از برنامه‌ریزی ها و طرح‌های این مجموعه استفاده کنند. مجموعه حوزه علمیه، بالأخص مرکز فقهی ائمه اطهار(علیهم السلام) آمادگي تحقيقات فقهي شما را طبق تفاهم‌نامه‌اي که بين مرکز فقهي و مجموعه پدافندغیر عامل امضا شده دارد. امیدوارم ان شاء الله با سؤالاتی که از سوي این مجموعه به حوزه ارسال مي‌گردد بتوانیم مجموعه‌ی تحقیقات فقهی جدیدی ارائه بدهیم.

و السلام علیکم و رحمة الله و برکاته

برچسب ها :

فاضل لنکراني پدافند غیر عامل پدافند سردار جلالی سردار جلالی رئیس پدافند غیر عامل اهميت پدافند غير عامل