ديدار طلاب و فضلاي مرندي حوزه علميه قم با آيت الله حاج شيخ محمد فاضل لنکراني دامت برکاته (7/3/1389)

روز جمعه 7/ 3/ 89 طلاب و فضلاي مرندي حوزه علمیه قم با آيت‌الله حاج شيخ محمدجواد فاضل لنکراني(دامت‌برکاته) ملاقات نمودند.

در اين ديدار جناب حجة‌الاسلام والمسلمين صحرايي، نماينده طلاب مرند در مجمع نمايندگان طلاب و فضلا، با تشکر از آيت‌الله محمد جواد فاضل و گراميداشت ياد و خاطره امام امت و آيت‌الله فاضل لنکراني(قدس سرهما)، سالگرد ارتحال آن عزيزان را تسليت عرض نمودند.

سپس آيت‌الله فاضل فرمودند: از حضور شما فضلاء گرامي مرند و نماينده محترمتان تشکر مي‌نمايم. هر چند صحبت در جمع فضلاء مشکل است اما در اين مجلس به حديثي از  امام صادق(ع) اشاره مي‌نمايم.

حضرت به حفص بن غياث فرمودند: «من تعلم العلم وعمل به و علّم لله دعي في ملکوت السموات عظيماً، فقيل له: تعلم لله و علم لله و عمل لله».

اين حديث شريف بايستي هميشه سرلوحه فعاليت ما طلاب باشد و إلا ضرر و خسران زياد خواهيم کرد. ما راهي را انتخاب کرده‌ايم که در آن تعليم و تعلم و عمل‌مان همه بايد براي خدا باشد.

همه ما خوب مي‌دانيم اين رنج فراواني که طلاب تحمل مي‌کنند و از شهر و ديار و خانواده خود دور شده و به قم مي‌آيند و اشتغال به تحصيل پيدا مي‌کنند، چه در زمان گذشته و چه در حال، براي آنها منفعت دنيوي ندارد. چون با اين شهريه‌اي که دريافت مي‌کنند حتي هزينه اجاره‌خانه آنها تامين نمي‌شود. لذا بايد تمام توجه ما به خدا باشد. الآن هر چند نياز به حضور حوزويان در دستگاههاي مختلف حکومت اسلامي زياد است اما هدف طلاب از درس خواندن، حتي نبايد دستيابي به  اين مناصب باشد، بلکه فقط بايد توجه او به خدا باشد.

بناي امام امت(قدس سره) بر اين بود که براي خدا عمل کنند و ملاحظه نمايند در هر زماني وظيفه‌شان چه اقتضايي مي‌کند و طبق آن عمل کنند. شنيده‌ايد هنگام نوشتن کتاب کشف الاسرار، شش ماه درس خود را تعطيل مي‌کنند، چون وظيفه خود را در آن ديدند که جواب آن شبهات را بنويسند.

ما بايد زندگاني بزرگان و مراجع بزرگ را مطالعه کنيم؛ نظير مرحوم آيت الله خوانساري(ره) که در قم مشغول تدريس بودند، آيت الله بروجردي(قده) از ايشان مي‌خواهند به تهران بروند و ايشان امتثال کردند. با آنکه اگر در قم مي‌ماندند از مراجع مشهور قم مي‌شدند.

آن مرد بزرگ با آنکه درس خارج مي‌گفت در زماني به تدريس معالم مشغول شد، بعضي شاگردان اعتراض کردند در جواب فرمودند: چند نفر زودتر از شما آمدند و درخواست تدريس معالم کردند، من خواسته آنها را اجابت کردم. اين خيلي مهم است، کسي که براي خدا کار کند، تدريس خارج و معالم براي او فرقي نمي‌کند.

اين حديث شريف مي‌فرمايد: عاقبت چنين فردي که براي خدا درس بخواند، درس بدهد و عمل کند، اين است که در آسمان‌‌ها او را شخص بزرگ و عظيمي مي‌خوانند. شما ملاحظه کنيد امام امت(رضوان الله تعالی علیه) يک روز ديد در اين کشور، اسلام در خطر است، لذا بالاي منبر فرياد زد و گفت: چند شب است از شدّت ناراحتي خواب ندارم. آن زمان اکثريت علما مي‌گفتند اين فرياد امام به جايي نمي‌رسد. لذا ايشان را گرفتند و تا مرز اعدام هم پيش بردند. اما براي او فرقي نکرد، چرا که تعليم و تعلم و عملش براي خدا بود.

آنها که دنبال دنيا هستند وقتي مورد تهديد قرار گيرند و احساس کنند پست و مقام و موقعيتشان در خطر است، عقب‌نشيني مي‌کنند، اما آنکه براي خدا عمل کند براي او تهديد و تطميع و... فرقي نمي‌کند.

ما بايد در مورد افکار امام(رض) بيشتر مطالعه کنيم و بدانيم وصيت نامه ایشان نه فقط محصول انديشه‌ها و مجاهدتهاي ايشان، بلکه نتيجه مجاهدتهاي علماء شيعه در طول تاريخ است که ايشان آن را بيان فرموده‌اند.

ما بايد سعي کنيم منبر که مي‌رويم براي خدا باشد، اگر مسأله مي‌گوييم براي خدا باشد، درس و تدريس‌مان براي خدا باشد تا تاثيرگذار باشد و إلا بي‌نتيجه مي‌ماند.

نکته ديگر آن است که امروز انتظارات از حوزه بسيار زياد است، هم از جانب مردم، هم نظام، هم داخل و هم خارج کشور.

والد راحل ما(رض) مکرر مي‌فرمودند «امروز  مسئوليت يک روحاني قابل مقايسه با گذشته نيست»، آنقدر مجهولات و سؤالات فراوان وجود دارد که انسان وقتي با آن برخورد مي‌کند متوجه مي‌شود گويا از اسلام خبر ندارد.

الآن در آستانه فصل تابستان و تعطيلي دروس حوزه هستيم. آيا مي‌شود يک طلبه به خود اجازه دهد سه ماه فارغ از مباحث علمي شود؟ بايد براي اوقات تعطيلي دروس برنامه داشته باشيم و إلا فرصت گرانقدر خود را از دست مي‌دهيم.

شما بسياري از نوشته‌هاي امام بزرگوار را که ملاحظه کنيد مي‌بينيد نوشته‌اند اين رساله را در تابستان يا رمضان فلان سال در تهران، خوانسار يا ... نوشته‌ام.

از تمام لحظات عمر خود استفاده مي‌کردند، اگر دلسوز خود و دلسوز دين هستيم بايد وقت بگذاريم و کار کنيم.

ما بايد عمق درسهاي حوزه را بالا ببريم و خوب مطالعه کنيم و از سطحي‌نگري اجتناب کنيم، تا قابل استفاده شويم.

بعد از انقلاب هر چند حوزه در پاسخ به مسائل فقهي کارهاي خوبي کرده که قابل مقايسه با قبل از انقلاب نيست، منتها اين مربوط به اقليت حوزه است و ما بايد از حداکثر ظرفيت حوزه استفاده کنيم.

والد راحل ما(رض) مي‌فرمود مرحوم شهید مطهري محصول حوزه قبل از انقلاب بود و ما بايد با حوزه بعد انقلاب تعداد زيادي مطهري تحويل جامعه دهيم. لذا طلاب نبايد منتظر برنامه‌ريزي حوزه براي آنها باشند، بلکه بايد مثل مرحوم مطهري براي خود برنامه‌ريزي مستقل و خوب داشته باشند.

برخي اساتيد براي درسي که سال بعد مي‌خواهند آغاز نمايند از تابستان شروع به مطالعه مي‌کنند و اين امر مطلوبي است، بايد براي ده سال آينده خود برنامه‌ريزي کنيم به طوري که بدانيم ده سال بعد در فقه و اصول و تفسير به کجا مي‌رسيم.

الآن دنيا توجه به تشيع پيدا کرده و توقع از حوزه هاست که به اين نياز پاسخ دهند. جاي علماء و مبلغان شيعي در اين ميان کمرنگ است.

امروز طلاب بايد نسبت به درس خود، به اخلاق خود، و به وظيفه‌اي که در قبال انقلاب دارند فکر کنند و نسبت به اوضاع کشور و جهان بي‌تفاوت نباشند.

والد راحل ما(رض) شش هفت سال قبل به جمعي از مسئولين که خدمتشان رسيده بودند تذکر دادند که من نسبت به حجاب احساس خطر مي‌کنم.

الآن متوجه اين خطر شده‌ايم که بدحجابي اين چنين رشد کرده است. طلاب بايد کاملاً مراقب اوضاع سياسي و فرهنگي و ديني کشور باشند، هر جا ديدند امور خوب پيش مي‌رود براي مسئولين دعا کنند و هر جا ديدند انحرافي به وجود آمده است فرياد بزنند.

دوراني که امروز نظام جمهوري اسلامي در آن به سر مي‌برد از حساس‌ترين دوران تاريخ اسلام است. مبادا خود را کنار بکشيم. نسبت به حفظ نظام همه وظيفه داريم، حوزه بايد واقعاً نسبت به مسائل سياسي توجه داشته باشد.

البته توجه به مسائل سياسي غير از سياسي‌بازي است. طلاب نبايد وارد بازي‌هاي سياسي شوند. ما بايد در مسيري که امام راحل و مقام معظم رهبري و مراجع عظام براي ما ترسيم مي‌کنند حرکت کنيم. نسبت به عاقبت کار خود هميشه نگران باشيم و از خدا بخواهيم عاقبتمان ختم به خير شود.

يکي از دعاهايي که ائمه(ع) به ما ياد داده‌اند، خصوصاً در زيارت حضرت معصومه(سلام الله عليها) اين است:

«اللّهم إني أسئلک أن تختم لي بالسعادة ...».

إن‌شاء الله خداوند عمر همه ما را با برکت قرار دهد و طوري نباشد که بود و نبود ما اثري نداشته باشد.

و السّلام عليکم و رحمة الله و برکاته