يكي از نكاتي كه در زندگي انسان خيلي مؤثر است و رعايتش بسيار نتايج خوبي دارد و عدم رعايتش هم آثار زيانباري در بردارد، كه به تجربه هم ثابت شده، اين است كه انسان در اقوالش و اعمالش، عجول نباشد و تدبير و تفكر در عمل يا قولي كه مي‌خواهد از او سر زند، داشته باشد.
البته اين مربوط به همه حرفه ها و مشاغل و صاحبان علوم است، اختصاص به يك رشته‌اي دون رشته‌اي ندارد.
اين از دستورات دينيمان است كه، انسان وقتي كه مي‌خواهد يك حرفي بزند، ببيند كه واقعاً اين حرف، گفتنش خوب است يا نه؟ آثاري دارد يا نه؟ اگر اين حرف را نزنم چه مي‌شود؟
اين كه در روايات هم داريم كه، از علائم مؤمن «صمت و سكوت» است، يكي از عللش همين است که، مؤمن عاقل هميشه در آنچه كه مي‌خواهد بگويد، فكر مي‌كند و آثار آنچه كه به دنبال حرف و فعل اوست را، در نظر مي‌گيرد.
دايره اين مسئله خيلي وسيع است، مثلاً گاهي اوقات در درس خواندن؛ انسان چه درسي را بخواند، پيش كه بخواند، به چه نحوي بخواند. يا در درس گفتن؛ چه درسي را بگويد، ......
بعضي ها مخصوصاً در زمان ما، قبلاً ‌اينطور بود كه، يك طلبه اهل فضل، چند دوره مقدمات و ادبيات تدريس مي‌كرد، چند دوره معالم و اصول الفقه و شرح لمعه و رسائل و اينها را تدريس مي‌كرد، دوره‌هاي متعدد، آرام آرام، به بحثهاي بالا مي‌رسيد، اما الان فرض كنيد كه، بعضي ها فكر مي‌كنند، چرا به جاي اينكه بگويند: مدرس ادبيات است، خوب به او مي‌گويند مدرس كفايه است، بدون اينكه كتابهاي قبلي را گفته باشد، کفايه را بگويد، ولو اينكه از عهده‌اش هم في الجمله بر بيايد، اما اين بسيار كار اشتباهي است.
در اعمال و رفتار و گفتارمان، بايد با تدبير پيش برويم، تدبير معنايش اين است كه، عمل را آدم مجسم كند، كاري كه مي‌خواهد واقع شود، تا انتهايش را مجسم كند، بگويد حالا من امسال مي‌خواهم كفايه بگويم، فرض مي‌كنم كفايه را دارم مي‌گويم، صد نفر هم مي‌آيند، پايان سال شد، چه گير من آمده؟ چه گير ديگران آمده؟ اينهايي كه من وقتشان را گرفتم، هر روز يك ساعت برايشان اين بحث را گفتم، آيا توانستم بين خود و خدا، آنچه كه درست بوده، بگويم يا اينكه نه مي‌خواستم يك عنواني باشد؟