يکي از جهات حرکت و تحول در حوزه به اين است که آثار گذشتگان و بزرگان احيا شود
۱۷ بهمن ۱۳۹۶
۱۷:۳۹
۱,۳۷۹
خلاصه خبر :
آخرین رویداد ها
بسم الله الرحمن الرحيم
دفتر تبليغات و پژوهشكده آن دوران خوبي را تاکنون سپري كرده و آثار بزرگاني را احياء نموده است.از آثار شهيد اول، شهيد ثاني و جمع ديگري از اركان فقها و علما، از جمله آثار مرحوم حاج شيخ محمد حسين كاشف الغطاء(قدس سره). اين از بركات حوزه علميه است.
ما بايد اذعان کنيم که يکي از جهات حرکت و تحول در حوزه به اين است که آثار گذشتگان و بزرگان احياء شود که بحمدالله اين کار به نحو خوبي انجام ميشود.
اين إحياء مقدّمهاي است بر اينکه محققان ما خصوصاً مجموعهي پژوهشگاه دفتر تبليغات به آن نكات كليدي و نوآوريها و رموز علمي دست يابند، که اين بزرگان در لابلاي مطالب علميشان نوشتهاند.
من معتقدم در همهي مباحث چه مباحث فقهي، چه کلامي، چه تفسيري و... هنوز ناگفتههاي فراواني در اين کتابها مستور و مخفي مانده است.
منظور از ناگفتهها يعني چيزهايي كه هنوز به گوش ديگران نرسيده، چه در مباحث اجتهادي كه بسياري معتقدند فقها اكثر مطالب را بيان كردهاند، در حالي که هر چه زمان پيش ميرود، انسان مشاهده ميکند چه بسيار مطالبي وجود دارد که هنوز در فقه روشن نشده است، حرفهايي که هنوز در ميدان بحث و مباحثات علمي فضلا وارد نشده، الآن مسئوليت بزرگتر و سنگينتر هم براي پژوهشگاهها و هم براي فضلاء و اساتيد حوزه همين است.
به عبارت ديگر إحياي اين آثار يك موضوع تكليفي براي انديشمندان ايجاد ميكند. قبل از إحياي اين آثار، ميگفتيم دسترسي به آثار نداريم، اينها در كتب خطي هستند که قابل استفاده براي ما نيست و بدين وسيله يك رفع تكليفي ميشد، ولي اين إحياء - ضمن اينكه قدرداني و تجليل از يك محققي است كه تا آخر عمر از حجرهي محدود خود براي نشر علم و ترويج دين استفاده كرده است و بايد اين تقدير هم انجام شود تا ارزش علما هر چه بيشتر براي حوزويان و غير حوزويان روش شود، در عين حال- يك موضوع تكليف براي امثال ما طلبهها و پژوهشگران ايجاد ميکند، كه پي به افکار اين بزرگان ببرند که عمر خود را بدون هيچگونه تعلقات مادّي و دنيوي صرف مطالعه و تحقيق و تأليف اين آثار گرانقدر نمودهاند.
امروز ممکن است آثار تحقيقي پژوهشگري در برخي از مراکز مطرح شده و آوازهاي هم پيدا کرده و جوايزي هم به او داده شود و اين تقدير خود يک انگيزهاي براي محققان ميشود، ولي ما بايد بدانيم که بزرگان ما که اين آثار وزين را با آن سختيها تأليف کردهاند انگيزهشان فقط فهم و نشر دين بوده، اين که تا حدّي که برايشان ممکن هست به عظمت دين برسند و آن را براي ديگران بيان کنند، قصد آنها اين نبوده که در اين ميدانها خودشان را مطرح کنند و براي خود عنواني اخذ کنند.
لذا احياء اين آثار امروز براي ما تکليف ايجاد ميکند اين جهت بايد به طلبهها و اساتيد حوزه تذکر داده شود که بزرگان ما در گذشته اينطور کار ميکردند.
اين كتابهايي كه اينجا هست تمام مخطوطات مرحوم والد ماست که همهاش را چاپ كردهايم، تأليف اين کتابها از سن 19سالگي ايشان شروع شده تا تقريباً يك سال مانده به پايان عمرشان.
با اينكه مرحوم والد ما شخصيتي اجتماعي، سياسي و انقلابي بود و اينطور نبود كه تمام وقتش متمحض در مسائل علمي باشد ولي خداوند چنين توفيقي به ايشان داده بود كه اين همه مباحث فقهي، اصولي، تفسيري از خودشان به يادگار بگذارند. اين کتابها را به يكي از اساتيد نشان دادم ايشان گفت كاش اين را به من نشان نميدادي، گفتم چرا؟ گفت از خودم مأيوس شدم وقتي اين بزرگان اينقدر تلاش داشتهاند ما چكاره هستيم؟ گفتم اتفاقاً اينها را بايد ببينيم تا برايمان درس و الگو باشد.
والد ما در تأليف کتابها، چکنويس و مسودّه هم نداشته، يكجا مطلب را مينوشتند و تا آخر ميرفتند.
ما اگر كيفيت كار گذشتگان را به اساتيد موجود حوزه و طلاب ارائه بدهيم، چقدر اثر دارد؟ و چه نشاط و انگيزهاي را در طلبهها و فضلا ايجاد ميكند؟
بههرحال احياي اين آثار، هم يك تقدير و تشكر و يادبودي از آن مؤلفي است كه اينها را تأليف و تصنيف كرده و تا اندازهاي قدرشناسي است و هم اينکه الگو قرار داده ميشوند براي حوزويان و پژوهشگران و هم اعتبار حوزه را زياد ميكند.
هر چه اين آثار احيا شود و در كتابخانههاي اهل سنت، يا كتابخانههاي ساير مذاهب حضور يابد، اعتبار شيعه، اعتبار علماي شيعه و اعتبار علوم حوزوي ما را زياد ميكند.
متأسفانه هنوز بخشي از اهلسنت نميدانند كه ما يك دوره فقه به نام جواهر الکلام داريم، در حالي که اين از معروفترين دوره کتب فقه ما است.
آثار فقهاي مالکي، حنبلي و حنفي در كتابخانههاي ما وجود دارد ولي آنها از کتابهاي ما اطلاع ندارند.
اين احياء، آثار و بركات بسيار خوبي دارد، ولي مهمترين اثر اين است که همهي اينها مقدمه است بر اينكه از حالا به بعد گروههاي تحقيقي بنشينند و كار اساسي نسبت به روشهاي اجتهادي و نوآوريهاي فقهي و كلامي و... انجام دهند. اين آثار ميتواند براي روش علمي ما و غني بخشيدن به مسائل علمي ما خيلي مؤثر باشد.
اميدواريم كه خداوند مرحوم كاشف الغطاء را با پيامبر(ص) و آل پيامبر(ع) محشور كند و ما بتوانيم از بركات علمي اينها هر چه بيشتر براي غنا بخشيدن به حوزهها استفاده كنيم.
والسلام عليكم و رحمة الله و بركاته
اهم مطالب:
۱ـ يکي از جهات حرکت و تحول در حوزه به اين است که آثار گذشتگان و بزرگان احيا شود.
۲ـ اين احيا مقدّمهاي است بر اينکه محققان ما خصوصاً مجموعهي پژوهشگاه دفتر تبليغات به آن نكات كليدي و نوآوريها و رموز علمي دست يابند که اين بزرگان در لابلاي مطالب علميشان نوشتهاند.
۳ـ احيا اين آثار يك موضوع تكليفي براي انديشمندان ايجاد ميكند.
4ـ بايد بدانيم که بزرگان ما که اين آثار وزين را با آن سختيها تأليف کردهاند انگيزهشان فقط فهم و نشر دين بوده
5ـ اين آثار هم يك تقدير و تشكر و يادبودي از آن مؤلفي است كه اينها را تأليف و تصنيف كرده و تا اندازهاي قدرشناسي است و هم اينکه الگو قرار داده ميشوند براي حوزويان و پژوهشگران و هم اعتبار حوزه را زياد ميكند.
6ـ هر چه اين آثار احيا شود و در كتابخانههاي اهل سنت، يا كتابخانههاي ساير مذاهب حضور يابد، اعتبار شيعه، اعتبار علماي شيعه و اعتبار علوم حوزوي ما را زياد ميكند.