آنچه اسلام از زن میخواهد، اين است که حرمت، عظمت و جوهر اصلی زن محفوظ بماند، و حتّي الامکان در معرض آسیب قرار نگیرد
۳۰ آذر ۱۳۹۷
۲۰:۳۰
۲,۸۰۷
خلاصه خبر :
آخرین رویداد ها
-
ولادت با سعادت حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) تبریک و تهنیت باد
-
مقاومت؛ تنها راه عزت مسلمین و غلبه بر مستکبرین
-
گزارش دیدار آیت الله فاضل لنکرانی با حضرت آیت الله العظمی سبحانی(دامت برکاته)
-
برگزاری مراسم سالگرد شهادت حضرت فاطمه(س) / فاطمیه دوم
-
یادی از فقیه اهلبیت(ع) و مرجع بزرگ شیعه، در گفتوگوی خبرگزاری ابنا با آیتالله شیخ محمدجواد فاضل لنکرانی
-
مسجد کانون تهذیب و رشد استعدادها
بسم الله الرحمن الرحیم الحمدلله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین و لعنة الله علی اعدائهم اجمعین من الآن إلی قیام یوم الدین
خدمت خواهران بزرگوار و فضلای محترم که از کرند غرب به شهر مقدس قم و زیارت حضرت معصومه سلام الله علیها مشرف شدهايد خیرمقدم عرض میکنم. امیدوارم این سفر نقطه عطفی در حیات مادّی و معنوی شما گرديده و خدای تبارک و تعالی به برکت این سفر برکات معنوی و مادی فراوانی برايتان مقدّر کند.
از اینکه این حوزه در آن منطقه رونق داشته و منشأ آثار است واقعاً خدا را شاکر هستیم و این از الطاف خداوند است. از ابتدا انقلاب امام خميني رضوان الله تعالی علیه عنایت ویژهاي داشتند که خواهران همدوش برادران در ميدانهاي مختلف خصوصاً عرصههاي علمي و معرفتي حضور پیدا کنند نه فقط در عرصه سیاست.
در همان اوایل امام عدهای را به عنوان هیئت امنا برای آموزش خواهران در حوزه علميه معین کردند از مرحوم والد ما(رضوان الله تعالی علیه) هم خواستند بهعنوان یکی از اعضای هیئت امنا حضور داشته باشند من از خاطرم نميرود که ایشان چقدر برای این مجموعه وقت گذاشت. جمعه شبها معمولاً جلسات مربوط به حوزههای خواهران با جدّیت دنبال ميشد و بحمد الله امروز ما شاهد رشد حوزههای علميه خواهران در کل کشور هستيم و این یکی از موفقیتهای حوزه علمیه است. امروز بيان یکی از شاخصههای رشد حوزه علمیه به مردم ايران و دنیای شیعه همین تشکل حوزههای علمیه خواهران در قم و ساير استانهاست.
شما البته بهتر از من میدانید که این حوزهها چه برکاتی دارد و حضور خواهران طلبه و فاضل براي اين نظام چه ضرورتی دارد. حمايت از حوزهاي علميه خواهران به این معناست که بزرگان حوزه، مراجع تقلید و رهبری معظم انقلاب بر این باورند که شما خواهران باید در مسائل علمی و حتی سنگینترین مباحث حوزوی رشد پیدا کنید.
این توجه نه برای اینست که تحصيل علم حقّ شماست که این مسلّم از حقوق شماست، اسلام هم در «طلب العلم فریضةٌ علی کل مسلمٍ و مسلمة» اگر این کل مسلمٍ و مسلمة را نفرموده بود ما به اصطلاح اصولی میگفتیم این حديث اطلاق دارد ولی ذکر اين عبارت تأکید بر اطلاق است که بالاتر از تمسک به اطلاق است، به قول ما نصّ در اطلاق است نه ظهور در اطلاق و شما خوب میدانید فارق بین نص و ظاهر چیست. در دلالت نص هيچ تردیدی نیست. آن روایتی هم که میگوید «اطلب العلم من المهد إلی اللحد» اطلاق دارد و اختصاص به مردان ندارد ولی این روايت تصریح و نص به اطلاق است، لذا هیچ کس نمیتواند بگوید زن نباید دنبال تحصیل علم برود، بعد هم از اين نص آثاری در فقه به دست میآوریم، مثل آنکه مرد حق ممانعت از تحصیل علم همسرش را ندارد مگر آنکه در عقد ازدواج شرط کرده باشد.
یعنی از منظر فقهی در اين مسئله دو دیدگاه مطرح است: یک این که زن جهت خروج از منزل و تحصیل علم باید از شوهرش اذن بگیرد، دیدگاه ديگر این است که نه نیازی به اذن ندارد چون تحصيل علم فريضه است حقّ او هست، البته نمیخواهیم بگوئیم اين فريضه مثل نماز است ولی مسئلهای مسلّم است، بله مرد میتواند هنگام عقد شرط کند برای تحصیل علم از منزل بیرون نروید، اگر زن اين شرط را قبول کند در حقيقت از حق خودش رفع ید میکند، این دیدگاه امروز مورد توجه است و به نظر ما قضیه همین است از نظر فقهی موضوع تحصیل علم چون به عنوان یک واجب کفایی هم بر مردان و هم زنان لازم است شوهر نمیتواند با آن مخالفت کند، حتی به صورت شرط ضمن عقد هم قابل تأمل است چه بسا چنين شرطي باطل باشد ولو صورت شرط ضمن عقد را خیلیها پذیرفتهاند.
ولی از دیدگاه فقهی وقتی تحصيل علم بر یک زن واجب کفایی است مخصوصاً در بعضی مناطق مثل منطقه شما که پيروان مذاهب دیگر حضور دارند، حفظ شیعه به این است که ما خواهرانی براي حفظ مکتب اهلبيت عليهم السلام تربیت کنیم در اين صورت تحصيل علم بر شما واجب عینی میشود. وقتی واجب عینی شد مرد حق مخالفت ندارد حتی اگر در عقد ازدواج هم شرط کرده باشد چون در فرض وجوب عینی این شرط باطل است، اگر واجب کفایی هم باشد باز این شرط باطل است، مگر به قدر کفايت این علوم را خواهران تحصیل کرده باشند در اين صورت این شرط صحیح است و مرد میتواند مخالفت کند.
امروز خدا را شکر کنید بزرگان، مراجع، رهبری معظم و امام خميني(رضوان الله تعالی علیه) همگي تأکید مينمايند خواهران در مباحث حوزوی به میدان بیایند. چه بسا تأثیر کلام شما بر بانوان که مخاطبینی از جنس خود شما هستند به مراتب بیشتر از یک فقيه مرد باشد. یک وقت در تلویزیون یکی از خانمها در رابطه با حجاب صحبت میکرد به قدری ریزهکاریهای دقیق فقهی را خوب مدّ نظر قرار داد و بيان ميکرد که من پیش خودم او را تحسین کردم و گفتم چقدر خوب درس خوانده است. طوري بود که بسياري از روحانیون ما از نظر صناعت فقهي آن جزئیات را به آن خوبی نمیتوانند بیان کنند، مطالب را خیلی عالمانه، دقیق، براساس موازین علمی مطرح کرد.
لازم است همین جا اين نکته را گوشزد کنم خواهران عزیز خیلی خوب درس بخوانید، نگويید حال اگر فقیه شدم بعدش چی؟ خصوصاً آنکه اکثر فقهاء میگویند از زن نميتوان تقلید کرد. اين کلام ولو اينکه محل بحث است، ولی آن کسی که بخواهد در حوزه درس بخواند به قصد اینکه مرجع شود یا از او تقلید کنند این فرد بیخود در حوزه است چه مرد باشد و چه زن؟ ما که درس نمیخوانیم کسی از ما تقلید کند! ما درس میخوانیم تا اسلام را بشناسیم و از اسلام دفاع کنیم، حالا بگذریم از بعضی حرفهای نابخردان که به دروغ مطالبی علیه حوزهها در تریبونها میگویند و بعد هم وقتی مراجع و بزرگان اعتراض میکنند با وقاحت تمام میگویند هنگامي که به خود اینها اعتراض و یا انتقاد کنی برنمیتابند ولی وقتي به دین هزار اشکال وارد بشود سکوت میکنند، من به آنها خطاب ميکنم یک مورد را بیاورند که جایی به دین اهانت شده باشد و حوزه سکوت کرده باشد؟ از اول انقلاب تا حالا یک مورد را بیاورید.
علما در هيچ زمانی نسبت به اهانت به دين ساکت ننشستهاند. در زمان حيات والد ما(رضوان الله عليه) یکی از نمایندگان زن مجلس به عنوان اسلام شناسی در مجلس یک اظهارنظر کرده بود در آن زمان آن نماینده هم اعتباری در کشور داشت، مرحوم والد ما در درس خود برخورد بسيار تندي کردند و فرمودند تو چکارهای که خودت را اسلام شناس میدانی؟ من که بیش از 50 سال است اسلام را میخوانم و از اسلام میگویم جرأت نمیکنم بگویم من اسلام شناسم!
لذا من یاد ندارم در یک زمانی برخلاف اسلام حرفی زده شده باشد اما حوزه علمیه سکوت کرده باشد چرا اين افراد بیتقوایی میکنند؟ تا چه زمانی میخواهند این بیتقوایی و بیاطلاعي از حوزه را ادامه بدهند؟ تریبون در اختیارشان هست همینطور این حرفهای غیرصحیح را مطرح میکنند، حوزه همیشه از اسلام دفاع کرده. من موردی سراغ ندارم که یک مرجع تقلید، یک فقیه در حوزههای علمیه به خاطر اینکه به شخص خودش اهانت شده باشد فریاد زده باشد، شما ببینید این فضاهای مجازی را که هر روز پر است از اهانت به پیامبر، ائمه، مراجع، رهبری و بزرگان روحانيت بالأخره عدهاي در این فضای مجازی مشغول تخريب دين و روحانيت هستند.
وقتی انسان تقوا نداشته باشد و خود را در قیامت پاسخگو نداند دهانش را باز ميکند و عليه دين و پيامبر و بزرگان اسلام حرف میزند، ولی بدانيد هر جا پای دين و احکام اسلام بوده، پای مسئله حجاب، پای مسئله ربا، حتي پای حمايت از قشر مستضعفین بوده مراجع فریاد زدهاند، حال بعضی از کساني که خودشان را انقلابی میدانند از این تریبونها طوری تلقین میکنند که گويا مراجع و حوزهها نه به فکر اسلامند نه به فکر شیعهاند و نه به فکر مردم، بلکه فقط به فکر خودشان هستند، این بزرگترین هدف اسرائیل و آمريکا و انگلیس است، آنها دنبال القاء این مطلب هستند اگر میلیاردها دلار خرج کنند که مراجع را اینطور که امروز در کشور ما انجام میشود بکوبند، موفق نميشوند.
از تربيونهاي عمومي حرفهای دروغ میزنند، وقتي مراجع موضعگیری میکنند باز به دروغ ميگويند وقتي به علماء انتقاد کنيد نقد را برنميتابند. میگویند حوزهها با 40 سال پیش فرقی ندارد، مراجع به اين افراد ميگويند به حوزه بياييد ببينيد حوزه چه کرده است؟ یک نمونهاش همین حوزههای خواهران است؛ 40 سال پیش چه تعداد حوزه خواهران در کشور داشتیم؟ چقدر خواهران فاضله در کشور داشتیم؟
الآن هر کدام از شما خواهران که در دبستانها و دبیرستانها و دانشگاهها و مراکز فرهنگي کشور مشغول فعاليت هستيد مگر از همین حوزه قم و این مرکز مديريت حوزههاي خواهران و جامعة الزهرا نيستيد که مشغول مسائل علمی حوزوی هستند، اکنون چقدر در مجموعههای علمی از اینها استفاده میکنند، آيا این کار نبوده؟! چرا چشم خودشان را میبندند همينطور بياطلاع حرف ميزنند، میگویند آنچه ما میگوييم و ما معتقدیم شما نمیفهمید، شما چه کسی هستید که اسلام را بفهمید؟ اسلام را رهبری و مراجع باید برای ما بیان کنند.
من نمیخواستم وارد این مسائل بشوم؛ خواهران محترم خواهش من از شما همین است که خوب درس بخوانید، معارف اسلام آنچنان دقیق و منطقی است که تمام احکامی که مربوط به زنان دارد اگر فقیهانه و عالمانه تحلیل گردد کاملاً مورد قبول واقع ميشود. منتهی گاهي یک فرد حکمی را همینطور بیان میکند و به سایر اقسام و جهات دیگرش توجه ندارد لذا مورد پرسش قرار ميگيرد که چرا اسلام این حرف را زده؟ امّا اسلام وقتی یک حکمی را برای زن قرار میدهد، مثل آنکه زن جهت خروج از منزل اذن شوهر را لازم دارد. این حکم بيان تکریم مرد نیست، بلکه تکریم زن است، چرا؟
برای اینکه به مرد میگوید مسئوليت حفظ این زن با توست. چنانچه بيرون از خانه اتفاقی برای او بیفتد تو مسئولی، پس اگر میخواهد از خانه بیرون برود باید با حمایت تو برود، خب این حکم را ما درست نمیفهمیم بد جوری معنا میکنیم آنگاه به ما ايراد ميگيرند اين چه اسلامی است؟ يا در مورد شهادت زن که در بعضی موارد شهادت يک زن کافي نيست بهجهت آن است که اسلام نميخواهد زن خیلی در معرض شهادت و دادگاه و حضور در نزاعات قرار گيرد.
شما ببینید یک شاهد مرد گاهی اوقات جرأت نمیکند در دادگاه شهادت بدهد میگوید اگر من شهادت دهم میآیند پدرم را در میآورند، پس این حکم تکریم زن است و معنایش اين نیست که خدای ناکرده زن از جهت عقل و درک، فهمش از مرد کمتر است! نه، در شهادت که عقل و درک معنا ندارد، در شهادت حس بينايي و شنوايي لازم است شما دیدی این فرد کسي را کُشت يا شنيدي فلان حرف را زد عقل نمیخواهد فقط دیدن و شنيدن است و در این مسئله هم فرقی بین زن و مرد وجود ندارد ولی اسلام نمیخواهد زن در معرض اينگونه امور قرار بگیرد یعنی آنچه اسلام از زن میخواهد، اين است که حرمت، عظمت و جوهر اصلی زن محفوظ بماند، و حتّي الامکان در معرض آسیب قرار نگیرد، حالا مرد اگر در معرض آسیب قرار گيرد بالأخره یک قوهی دفاعی دارد ولی زن اين چنين نيست.
اينکه کثیری از فقها ميگويند زن نمیتواند قاضی شود به این معنا نیست که زن نمیفهمد يا ضوابط قضاوت را نمیتواند درک کند، بلکه میتواند. منتها قاضی در معرض خطر است، شما در همین زمان مشاهده کردهايد که گاهي یک قاضی را ترور میکنند، خودش و خانوادهاش را تهديد ميکنند، لذا اسلام براي صيانت از زن اين ولايت و قضاوت را براي زن وضع نکرده نه برای اینکه نمیفهمد و قدرت قضاوت ندارد، گاهی میگویند زنها عاطفهشان غلبه میکند البته این هم ممکن است در بعضی موارد باشد ولی دلیل اصلی نیست و دلیل اصلی این است که خدا میخواهد زن در معرض قرار نگیرد، اصلاً چرا در محيط خانواده پدر ولایت دارد و مادر ندارد؟ مگر مادر زحمت بیشتری برای فرزندش متحمل نشده؟ از حمل و تربیت گرفته تا بزرگ کردن، هشتاد، نود درصد زحمت فرزند بر دوش زنهاست، چرا با آنکه حق مادر بیشتر از پدر است ولي اسلام ولایت را بر پدر قرار داده است؟ برای اینکه ولایت یک مسئولیت است نه یک مزیّت که بگويیم خدا این مزیت را به مرد داده و به زن نداده، نه. ولايت یک مسئولیت است و این مسئولیت لوازمي دارد پدر باید مراقب فرزندش باشد کجا میرود با چه کسی ارتباط دارد؟ چه شغلی دارد؟ تمام اینها برعهده پدر است که ولایت دارد. اما اسلام خیال مادر را از این مسئولیت راحت کرده.
عرض بنده این است که خوب درس بخوانید، همه سؤالات مربوط به زنان جواب دارد، اين عرض من شعار نيست، بلکه حرف کسي است که لااقل حدود 40 سال در مسائل فقهي کار کرده است. تمام سؤالات بانوان جواب منطقی دارد نه جواب شعاری و تعصبی. از این حجابی که بر سر مبارک شما هست و مايه افتخار همه ما است گرفته تا تمام مسائل ديگر. این حجاب تمامش ریشه و دلیل قرآني و روايي دارد. این مطلب درست نیست که صفویه چادر را آوردند سر زنهای ایراني کردند. پس خوب درس بخوانید تا از اسلام و انقلاب دفاع کنید، درس بخوانید تا عظمت شیعه را در مقابل آن مذاهبی که با آن مواجه هستید خوب بفهمید. شما ميتوانيد با عمق وجودتان طعم شیعه بودن را بهتر از ما احساس کنید و اين بسيار مهم است.
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته