اسلام، قصاص و فرزندکشی [کلیپ]

حضرت آیت الله فاضل لنکرانی(دامت برکاته) ابتدائاً با انتقاد از کسانی که بدون داشتن دانش لازم، خود را کارشناس مسائل اسلامی می‌خوانند و هرگونه برداشتی از متون دینی را موجّه می‌دانند، بر لزوم فهم روشمند از قرآن و روایات تاکید داشته و جایگاه علم اصول را در برداشت صحیح از دین، تبیین کردند.

سپس ایشان با بیان اینکه قصاص از نصوص صریح قرآن است، تأکید داشتند که خداوند این حکم را جعل کرده و عقل انسان حکم می کند که آن را همچون عبد بپذیریم.

ایشان ضمن انتقاد از کسانی که به تاریخ‌مندی احکام قرآن معتقدند، با ذکر چهار دلیل، احکام قرآن را مادامی که ناسخی برای آن ثابت نشده، دائمی دانستند و گفتند: وقتی خداوند حکم به چیزی برای عبد خودش کرده، اگر بخواهیم آن را کنار بگذاریم، نمی‌توانیم بگوییم عقل محدود بشر چیز دیگری را می‌گوید، بلکه باید از نصوص دینی دلیلی برای نسخ آن بیاوریم و اموری مثل بناء عقلاء به هیچ وجه نمی‌توانند دلیل بر محدود شدن یک حکم باشند، چون بناء عقلاء نیازمند امضاء شارع است.

.

معظم له در پاسخ به این سوال که «اگر قصاص به گفته قرآن برای حفظ حیات بشر است و حفظ حیات بشر با حبس‌های طولانی نیز ممکن است، پس چرا اجرای این حکم را متوقف نمی‌کنیم؟» فرمودند: انکار نمی‌کنیم که ممکن است در برهه‌ای اموری مانند حبس اثرگذار باشد، اما تاثیر قصاص را ندارند. همچنین اساساً اثر پیشگیری حق قصاص از اجرای آن بیشتر است. به علاوه آیا ضمانتی وجود دارد که در زمان‌های بعدی نیز شرائط اینگونه باشد؟ ممکن است صد سال دیگر بناء عقلاء بر یک امر ظالمانه‌ای استوار شود، آیا باید آن را پذیرفت؟ حکم الهی برای همین است که گرفتار این تغییر نظرات نشویم.

ایشان با اذعان به اینکه شارع در قراردادن احکام، اهدافی را دنبال می‌کند، به مساله اهداف شریعت در قانون‌‌گذاری پرداختند و گفتند: اینکه شارع حتماً اهدافی را دنبال می‌کند (حیات جامعه در حکم قصاص)، دلیل بر این نمی‌شود ما اجازه این را داشته باشیم که تمام احکام را متناسب با مقصدی که تشخیص دادیم عوض کنیم.

.

بخش سوم(پایانی):
آیت الله فاضل لنکرانی(دامت برکاته) با بیان این مطلب که خداوند شریعت را یک مثلث سه ضلعی با محوریت قرآن، پیامبر و اهل بیت(علیهم السلام) قرار داده، به جایگاه سنت در تخصیص زدن احکام قرآن پرداختند و حکم قصاص را به اجماع شیعه و سنی (به جز مالکی‌ها) در مورد قتل فرزند توسط پدر منتفی دانستند و در توضیح آن گفتند: قرآن قطعی الصدور است، اما همیشه قطعی الدلالة نیست! بنابراین در مواردی که دلالت آن قطعی نباشد، قابلیت تخصیص و تقیید به واسطه روایات را دارد.

معظم له با بیان اینکه همان کس که حق قصاص را جعل کرده، همان شخص در این مورد حق قصاص را برداشته، درباره حکمت این تخصیص، این احتمال را مطرح کردند که چون پدر ایجاد کننده فرزند هست، شاید شارع نخواسته وقتی کسی سبب وجود کسی شده، خودش به واسطه آن اعدام شود. همچنین حکمت تشریع قصاص، حفظ حیات است و در این موارد، این حکمت منتفی است، چون بسیار نادر است که پدری فرزند خود را به قتل برساند.

.