قرآن؛ معرّف حضرت فاطمه(علیهاالسلام)
۳۰ آذر ۱۴۰۰
۲۰:۲۳
۷۸۸
خلاصه خبر :
آخرین رویداد ها
بسم الله الرحمن الرحیم
«اللهُ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ كَمِشْكَاةٍ فِيهَا مِصْبَاحٌ الْمِصْبَاحُ فِي زُجَاجَةٍ الزُّجَاجَةُ كَأَنَّهَا كَوْكَبٌ دُرِّيٌّ يُوقَدُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبَارَكَةٍ زَيْتُونَةٍ لَا شَرْقِيَّةٍ وَلَا غَرْبِيَّةٍ يَكَادُ زَيْتُهَا يُضِيءُ وَلَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ نُورٌ عَلَى نُورٍ يَهْدِي اللَّهُ لِنُورِهِ مَنْ يَشَاءُ وَيَضْرِبُ اللهُ الْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ وَاللهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ»
اگر بخواهیم کمي حضرت فاطمه(سلام الله علیها) را بشناسیم، فاطمه‌اي که نامش فاطمه نهاده شد چون تمام مخلوقات عاجز از رسيدن به کنه معرفتش هستند «لان الخلق فطموا عن کنه معرفتها» پس باید با قرآن ارتباط برقرار کنیم و ببینیم خدای تبارک و تعالی که خالق اوست نسبت به فاطمه چه گفته و چه اشارتها در سوره‌ها و آیات قرآن دارد. آنگاه به خصم بگوئیم حال شما آیه‌ای در شأن زنان معاصر فاطمه زهرا(علیها السلام) به ما نشان دهيد؟ که هرگز هیچ اشاره ممدوحي در قرآن نسبت به آنها و مقام آنها پیدا نخواهیم کرد.
این بسیار عجیب است؛ لیلة القدر قرآن؛ فاطمه است، ليلة القدري که خدا به پيامبرش نيز مي‌فرمايد: «وَ ما أَدْراكَ ما لَيْلَةُ الْقَدْرِ»، لیله مبارکه قرآن؛ فاطمه است و آت ذی القربی حقه؛ فاطمه است و بر حسب برخی از روایات، يکي از مصاديق مهم فاسئلوا اهل الذکر؛ فاطمه است. سوره دهر و سوره کوثر مربوط به فاطمه است. در مورد هر یک از این عناوین اگر بخواهیم بحث کنیم بايد ساعت‌ها بحث گردد و کتاب‌ها نوشته شود.
در این فرصت خیلی کوتاه به آیه شریفه سوره مبارکه نور اشاره مي‌کنم و اگر خوب توجّه نموده و این آیه را در ذهن شریف‌تان بسپارید نورانیتی در خود احساس کرده و تقربی به مقام فاطمه پیدا می‌کنید که هدف اين جلسه همين است. «اللَّهُ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ» خدا نور آسمان‌ها و زمین است. این نور را ما درک نمی‌کنیم، نه با چشم ظاهری و نه با این قلب و ذهن و فکر محدود.
اينکه مي‌فرمايد خدا نور آسمان‌ها و زمين است نور خدا چیست؟ ما این نورهای ظاهری را می توانیم بفهمیم، اما نور خدا چيست؟ خدا در قرآن می‌خواهد برای نور خود یک مثلی بزند. می‌فرماید: «مَثَلُ نُورِهِ كَمِشْكَاةٍ» مَثَل نور خدا مثل یک مشکات و چراغدان است. «فِيهَا مِصْبَاحٌ» در این چراغدان یک چراغ و محل تابش شعله است. «الْمِصْبَاحُ فِي زُجَاجَةٍ» این چراغ درون یک شیشه بلوری قرار گرفته، هر کسی مي‌فهمد وقتی شيشه بلورين دور چراغ قرار گیرد از آن نور محافظت کرده و موجب استمرار و بقاء نور گشته و مانع خاموشي آن مي‌شود. «الزُّجَاجَةُ كَأَنَّهَا كَوْكَبٌ دُرِّيٌّ يُوقَدُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبَارَكَةٍ زَيْتُونَةٍ لَا شَرْقِيَّةٍ وَلَا غَرْبِيَّةٍ» منبع و انرژي این چراغ شجره‌ی مبارکه‌ی زیتونه است که خواص بسیار زیادی دارد، «يَكَادُ زَيْتُهَا يُضِيءُ» این چراغ خود به خود اضائه و نورافشانی می‌کند وَلَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ»، حتّي اگر شما آتشی را نزدیک آن نیاورید، خود به خود روشن است.
خدای تبارک و تعالی می‌فرماید می‌خواهید نور من را در این عالم دنیا ببینید، مَثَل نور من مشکاتي با اين خصوصيات است در آيه بعد می‌فرماید: «في بُيُوتٍ أَذِنَ اللّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَ يُذْكَرَ فيهَا اسْمُهُ».
برخی از روایات مشکات را وجود مبارک پیامبر و مصباح را امیرالمؤمنین یا علم پیامبر قرار داده و زجاجه را امیرالمؤمنین قرار داده‌اند، در بعضی از روایات هم مشکات را فاطمه ذکر کرده‌اند که من روی این نکته می‌خواهم تمرکز کنم. حتّي اگر ما روایتی هم نداشتیم دنباله آیه که مي‌فرمايد: «في بُيُوتٍ أَذِنَ اللهُ أَنْ تُرْفَعَ وَ يُذْكَرَ فيهَا اسْمُهُ» این مشکاتی که خدا نور خودش را به او تشبیه می‌کند، کيست؟ برای اینکه بشر بتواند نور خدا را در زمین ببیند می‌گوید به این بیوت نگاه کن.
از وجود مبارک پیامبر(ص) سؤال کردند اين کدام بیت است که خداوند اجازه به رفعت و ذکر نام و اسمش در آن داده است؟ اين خانه با همه بیوت بشر، با همه کاخ‌ها تفاوت دارد، اين ذوات نوراني در میان بشر می‌درخشند، خداوند به این بیوت اجازه داده که رفعت باطنی و معنوی داشته باشد.
در این بیوت «يُذْكَرَ فِيهَا اسْمُهُ» نام خدا برده می‌شود، صبحگاهان و شامگاهان در این بیوت تسبیح خدا می‌شود، آیه بعد شخصيّت‌هاي اين بيت را معرفي مي‌کند. «رِجَالٌ لَا تُلْهِيهِمْ تِجَارَةٌ وَلَا بَيْعٌ عَنْ ذِكْرِ اللَّهِ وَإِقَامِ الصَّلَاةِ وَإِيتَاءِ الزَّكَاةِ» افرادي که همیشه به یاد خدا هستند، همیشه در حال اقامه نماز و پرداخت زکات هستند، «يَخَافُونَ يَوْمًا تَتَقَلَّبُ فِيهِ الْقُلُوبُ وَالْأَبْصَارُ» اینها خوف از قدرت و مقام خدا و خوف از روز قیامت دارند.
برادران و خواهران، این آیات را در ذهن‌تان بسپارید، خدا می‌خواهد بفرماید اي بشر اگر می‌خواهی گوشه‌ای از نور من را ببینی به فاطمه نگاه کن، به علی نگاه کن، به ائمه معصومین نگاه کن، اینها نور خدا در زمین هستند امام هادي عليه السلام در زيارت جامعه مي‌فرمايد «خلقکم الله أنواراً فجعلکم بعرشه محدقين حتّي منّ علينا» اینها نور خدا و تمثل نور خدا در زمین هستند، فاطمه نور خداست، همان طور که پیامبر و علی نور خداست.
مقام اهلبيت از خود این آیات به خوبی استفاده می‌شود و نیازي به روایت نداریم. خدا می‌فرماید مثل نور من این مشکات با این خصوصیات است مصداق این مشکات با این خصوصیات هم این بیوت است. کدام بیوت؟ بيوتي که «أَذِنَ اللّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَ يُذْكَرَ فيهَا اسْمُهُ يُسَبِّحُ لَهُ فيها بِالْغُدُوِّ وَ اْلآصالِ»، قرآن با بلندترین و رساترین صدا می‌گوید اي بشر نگاهت به این انوار الهي باشد، نگاهت به فاطمه باشد، تو اگر دنبال نور من هستی و می‌خواهی از نور خدا بهره‌گيري کنی تو نور من را نمی‌توانی بفهمی! اما من مثلی برای خودم در روی زمین قرار دادم «هم فاطمة و ابوها و بعلها و بنوها» آن مَثَل هم فاطمه و پدرش پیامبر و همسرش امیرالمؤمنین و اولاد اوست.
من یک وقت فکر می‌کردم این روایتی که ائمه(ع) فرمودند «نحن حجج الله علی عباده و فاطمة حجةٌ علینا» معنای اينکه فاطمه حجّت بر ائمه است چيست؟ بر حسب این آیه، فاطمه حفاظ و حافظ همه ائمه ماست، فاطمه، مشکات علی است و علی، مصباح است، حسن، مصباح است، تا برسیم به آخرین امام، اینها همه چراغ هستند، اما آنکه نورانيت این چراغ را با قوت حفظ مي‌کند و به آن تلألؤ خاص مي‌بخشد، فاطمه است.
در يک روايت امام صادق(علیه السلام) مي‌فرمايد: «أنا فرعٌ من فروع الزیتونة من شجرة مبارکةٍ زیتونة و قندیل من قنادیل بیت النبوة» من شاخه‌اي از شاخه‌هاي شجره مبارکه زيتونه هستم.
اين فاطمه‌ای که مشکات نور خدا و پيامبر و ائمه اطهار(عليهم‌السلام) است و خداوند متعال او را مثل نور خودش بر زمین قرار داده شايسته است که ما دنبال شناخت او برویم، ببینیم چه موجودی بوده و چه عظمتی دارد؟
هدف این جلسه هم آن است که ما از دريچه ذهن و قريحه ذوق شعرای بزرگوار آئینی خود براي معرفت هرچه بيشتر حضرت بهره ببريم که پیداست نور فاطمه در قلب و ذهن‌شان تلألؤ پيدا کرده و توانسته‌اند این اشعار زیبا را برای ما بسرايند.
خدا را شکر که دو سه دهه است در این کشور صدای فاطمه به گوش جهانیان رسیده و عنایت خدا شامل ملت ایران و شيعيان بلکه مسلمین و همه بشر شده تا بتوانيم یک مقداری فاطمه را بشناسیم، فاطمه کیست؟ آقایان شعرا من نمی‌دانم آیا عناوینی که در قرآن راجع به حضرت فاطمه آمده در شعري آمده یا نه؟ در این شعر بسیار جالبی که برادر عزیزمان جناب آقای شریعتی خواندند بعضی از اين عناوين وجود داشت. بايد روی این جهت يعني معرفت فاطمه از طريق قرآن بيشتر کار شود.
سؤال ما این است فاطمه‌اي که مشکات است، فاطمه‌اي که مثل نور خداست، فاطمه‌اي که محور بيوتي است که خدا اذن به ذکرش در آن داده است، آیا سزاوار بود به او بگویند شاهدی بر صحت گفتارت بياور؟! آیا سزاوار بود که او را به مسجد بکشانند؟ آیا سزاوار بود که او را پشت درب و دیوار قرار بدهند؟ آیا سزاوار بود که او را در کوچه سیلی بزنند؟ بشر! با این نور خدا چه کردی؟
آن زمان ظلم شد و بدترین ظلم‌ها هم شد، الآن نيز می‌گویند راجع به فاطمه حرف نزنید! راجع به مقامات فاطمه صحبت نکنید، راجع به مظلومیت‌های فاطمه حرف نزنید! ما حرف نزنیم با قرآن چه مي‌کنيد؟ مگر قرآن مقام فاطمه را بیان نکرده؟ آيا سوره کوثر را می‌توانید از قرآن حذف کنید؟ دنبال چه چیزی هستید؟ از خواب غفلت بیدار شوید و از این انوار مضیئه استفاده کنید.