اگر مسلمین زکات را بپردازند مشکلات زیادی در جامعه حل می‌شود
۱۸ خرداد ۱۴۰۱
۱۴:۳۳
۹۱۴
خلاصه خبر :
آخرین رویداد ها
بسم الله الرحمن الرحیم
ابتداءً دهه کرامت را که با ولادت باسعادت حضرت معصومه(سلام الله علیها) آغاز و به میلاد موفور السرور امام هشتم علی بن موسی الرضا(علیه آلاف التحیة و الثناء) ختم می‌گردد، خدمت همه مسلمانان و شیعیان، خصوصاً شما سروران بزرگوار تبریک و تهنیت عرض می‌کنم.
همچنین یاد امام بزرگوار و شهدای 15 خرداد و قربانیان حوادث تلخی که اخیراً در کشور ما اتفاق افتاده را گرامی می‌دارم.
در مورد زکات به خوبی می‌دانیم که قرآن و اسلام به زکات بسیار اهمیت داده و اساساً یکی از ابعاد اجتماعی دین ما همین است. ما وقتی می‌خواهیم برای دیگران اثبات کنیم که دین یک مجموعه احكام فردی نیست که هر کسی بخواهد داشته باشد یا نخواهد، یک سري امور فردی و عبادی محض نیست که فقط در رابطه بین فرد و خدا باشد. خیر. اسلام همان طور که روابط بین انسان و خدا را تنظیم مي‌كند روابط بین انسان و انسان‌های دیگر را هم تنظیم کرده است.
در بُعد اجتماعی دین، یکی از موارد بسیار مهمی که باید به آن توجه بشود مسئله زکات است. اینطور که معروف است خدای تبارک و تعالی در قرآن حدود 57 مرتبه کلمه زکات را به کار برده و در روایات هم بیش از دو هزار روایت در مورد زکات داریم، در این آیه معروف سوره مبارکه توبه، خدای تبارک و تعالی به پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) دستور به اخذ زکات می‌دهد: «خذ من اموالهم صدقة»، یعنی این یکی از جهات حکومتی پیامبر است، پیامبر که خودش نمی‌توانست زکات مصرف کند، چون بر او و اهلبیتش مصرف زکات حرام بود، اما به عنوان حاکم مسلمین مأمور به اخذ زکات بود.
ما چنین تعبیری را درباره خمس نداریم، با اینکه خمس يكي از واجبات است. درباره خمس می‌فرماید: «واعلموا أنّما غنمتم من شیءٍ فأنّ لله خمسه»، خمسی که مربوط به خدا و رسول و ذریه اوست. بخشی از آن سهم امام و بخشی هم سهم سادات است، اما در مورد زکات چون حق فقرا و مساکین و ابن سبیل و عاملین زکات و تالیف قلوب و فی سبیل الله است، همان مصارف معروفی که در سوره مبارکه توبه برای زکات آمده، پیامبر به عنوان حاکم مسلمین مأمور به اخذ زکات می‌شود.
الآن هم در حکومت اسلامی حاکم مسلمین مأمور به این امر می‌باشد، اینطور نیست که بگویند ما کنار می‌نشینیم مردم اگر خواستند زکات بدهند اگر هم نخواستند ندهند، نه! ما باید حکم خدا را برای مردم بیان کنیم، خدا که به پیامبرش می‌فرماید: «خذ من اموالهم صدقة تطهرهم وتزکّیهم بها و صلّ علیهم»، این زکات موجب تزکیه نفس پرداخت‌کننده و تطهیر اموال اوست. از این تعابیر استفاده می‌شود هم مال پاک می‌شود و هم خود زکات‌دهنده.
باید برای مردم بیان بشود که زکات حقی است برای دیگران در اموال شما، اگر می‌خواهید مال‌تان پاک و حلال و پربرکت بشود و در نسل شما اثر درستی بگذارد ، زکاتش را بپردازید. مال طاهری که زکاتش داده شده هم برای خود صاحب مال و هم برای نسل بعد از او برکت دارد.
نکته‌ای که در آیه شریفه وجود دارد اینست که در ادامه می‌فرماید: «و صلّ علیهم إن صلواتک سکنٌ لهم» دعا برای پرداخت‌کننده زکات یکی از دستوراتی است که مسئولین زکات باید رعایت کنند. یعنی هنگام گرفتن زکات از افرادی که زکات بر آنها واجب است نگویند وظیفه‌تان است بپردازید و بروید دنبال کارتان، نه! بر آنها درود فرستاده و از خدا برای آنها طلب رحمت کنيد، این چیزی است که طبق دستور قرآن ستاد محترم زکات حتما باید به آن توجه داشته باشد. بعد می‌فرماید: «إن صلواتک سکنٌ لهم»، این دعای تو مایه آرامش برای آنها خواهد شد. در آن زمان حاکم وجود مبارک پیامبر بوده بعد ائمه معصومین و در حکومت اسلامی ما ولی فقیه و افرادي که از طرف ایشان مسئولیت جمع‌آوری زکات و تطهیر اموال مردم را بر عهده دارند.
اگر بخواهیم این انقلاب ما اسلامی باشد یکی از اموري که باید نسبت به آن فعال و پرتلاش باشیم همین بحث زکات است. اگر مسلمین زکات را بپردازند مشکلات زیادی در جامعه حل می‌شود، چون موارد مصرف زکات توسعه دارد و شامل هر آنچه که فی سبیل الله است می‌شود. این یک عنوان بسیار عام است که می‌شود با آن مدرسه و دانشگاه و مسجد و پل ساخت، جهیزیه تهیه کرد و همه زکات‌دهندگان هم در ثواب تمام این كارها سهیم می‌شوند.
مطلب ديگر اينكه آیه شریفه می‌فرماید: «إنّما الصدقات للفقراء والمساکین» ما می‌توانیم از اين آيه استظهار کنیم که در درجه‌ی اول باید زکات را صرف فقرا کرد، یعنی اگر دوران بین پرداخت به فقرا و ساخت مسجد یا حسینیه یا جاده شود، از آیه و همچنین روایات به خوبی استفاده می‌شود که فقرا مقدم هستند، مسئولین محترم ستاد زکات حتماً توجه به این امور داشته باشند.
متاسفانه در زمان ما که فقرا بسیار زیاد هستند و در جامعه ما فقر زيادي وجود دارد، باید فقرا در اولویت قرار بگیرند. هنگام ارائه آمار فعالیت اگر بگوئیم ما همه زکات سال گذشته را صرف فقرا کردیم به طوری که یک فقیر گرسنه نداشتیم، قطعاً خداوند به این بیشتر راضی است تا بگوئیم نیمی از فقرا را سیر کردیم و با بقیه‌اش مسجد، مدرسه و خانه ساختیم، این کارها خوب است اما فقرا مقدم هستند.
مرحوم والد ما(رضوان الله علیه) در مواردی که برخی از مقلدین‌شان اجازه می‌گرفتند بخشی ازسهم امام را خودشان صرف کنند چنانچه می‌گفتند آیا می‌توانیم با آن مدرسه بسازیم؟ ایشان همان جا می‌فرمود انسان بر غیر انسان مقدم است، تا فقیر و گرفتار هست مخصوصاً در فامیل، اول مشکلات آنها را حل کنید بعد سراغ ساخت مدرسه و مسجد و حسینیه بروید که آن هم در جای خودش بسیار خوب است.
من الان نمی‌دانم در کل کشور نسبت به فقرا به عنوان اولویت یا حتی تعیّن در مصارف چنین نگاهی وجود دارد یا نه؟ ان شاء الله که هست، ولی اگر نیست یا کمرنگ است من تقاضا می‌کنم به این جهت بپردازید و هرچه بیشتر فقرا را مورد توجه قرار بدهید، اگر مردم زکات خود را بپردازند، قطعاً فقیری نخواهیم داشت.
البته این جمله‌ای که از رهبری معظم انقلاب جناب آقای مؤمنی نقل کردند بسیار تکان‌دهنده است، این که فرموده‌اند مسئولین در توجه به زکات و جمع‌آوری زکات کوتاهی کرده‌اند و دولت‌ها باید بیشتر از این کار می‌کردند. اصلاً ستاد زکات نباید جدای از مجموعه دولت باشد! ولو اینکه از جهت مردمی بودنش، دلسوزان و افراد متدین در این ستاد وجود دارند که خودش یک ویژگی است اما خود دولت و مسئولین و وزرا همه باید به این مسئله به عنوان یک تکلیف توجه داشته باشند.
بسیار بجاست که از حضرت مستطاب حجت الاسلام و المسلمین آقای قرائتی تقدیر کنیم که همان طور که در باب نماز تلاش کرد در امر احیای زکات هم تلاش بسیاری کرده‌اند. از شما بزرگواران و روحانیت معظم استان مرکزی که فرمودند 1800 روحانی در روستاهای استان برای ترویج زکات همکاری می‌کنند، همچنین از مسئولین محترم کمیته امداد و آقایانی که از ستاد نماز جمعه همراهی‌تان می‌کنند تشکر می‌نمایم.
امروز آبروی اسلام به این است که با این توضیحاتی که عرض کردم از مردم محترمانه زکات گرفته شود و محترمانه هم به مصرف صحیح برسد تا این امر یکی از نقاط درخشان نظام جمهوری اسلامی باشد.
إن شاء الله خداوند همه ما و شما را در فهم و اجرای دین، در حفظ مکتب اهل‌بیت(علیهم السلام)، خون شهدا و دستآوردهای انقلاب موفق و مؤید بفرماید.
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته