Bəli, insanın taleyi öz əməl və rəftarının nəticəsində dəyişir.

Allahın insanların həyatında sabit qanunlarından biri də budur ki, hər bir insanın ya cəmiyyətin taleyini onların öz əli ilə müəyyən edir və heç bir halda məcburiyyət və insan ixtiyarından xaric olan amillər rol oynamır.

Allah-taala bu barədə buyurur: “ Həqiqətən Allah heç bir dəstə üçün (mövcud) olanı (nemət, yaxud bəla və çətinliyi) onlar özlərində olanı (iman və küfrü, yaxud itaət və fasiqliyi) dəyişdirməyincə dəyişdirmir. Allah hər hansı bir dəstə üçün pislik (və əzab) istəyəndə, onun qarşısı əsla alınmaz və onlar üçün Ondan başqa heç bir yardımçı və başçı yoxdur.”1

Bu ayə ümumi bir qaydanı açıqlayır: “Hər bir insanın və ya cəmiyyətin taleyi onların öz əlindədir və bir insanın və ya bir cəmiyyətin xoşbəxtliyə ya bədbəxtliyə doğru dəyişikliyi ilk növbədə onların özündən aslıdır. Fərdi ya ictimai həyatda hər növ xarici dəyişikliklər onların daxili dəyişikliklərinə söykənir.