Bismilləhir-Rahmənir-Rahim
Aşura günü
(adı)
Siffeyn döyüşündə həzrət
Peyğəmbərin (sallallahu əleyhi və alih) yaşa dolmuş, möhtərəm səhabəsi Əmmar Yasir həzrət Əli əleyhissəlamın
döyüşçüləri ilə birlikdə Muaviyəyə qarşı vuruşarkən düşmən əsgərləri tərəfindən
qətlə yetirildi. Həzrət Peyğəmbərin (sallallahu
əleyhi və alih) Əmmar Yasir haqqında
buyurduğu hədisdən xəbərdar olan müsəlmanların çaşqınlığını görən Muaviyə həmişəki
ən-ənəsinə sadiq qalaraq xüsusi hiyləgərliklə camaat arasında –Əmmarı döyüşə
Əli (əleyhissəlam) gətirmişdir, deməli, onun ölümünə səbəbkar biz yox, Əlidir (əleyhissəlam)
– deyə, belə bir batil fikri sonradan yolunu sapmış bir dəstənin əqidəsinin əsası
olaraq rəvac vermişdir.
Muaviyənin və İbn
Teymiyyənin bu batil anlayışına əsasən, gərək həzrət Peyğəmbərin (sallallahu
əleyhi və alih) əmisi Həmzə – seyyiduş-şuhədanın,
o həzrətin əmisi oğlu Cəfəri Təyyarın və İslam dininin müdafiəsi yolunda
canından keçən, Qurani-kərimin ali məqamlarla vəsf etdiyi bir çox səhabələr və
Quran hafizlərinin qətlinin səbəbkarı kafirlər və müşriklər deyil, (nəuzu
billah) elə Peyğəmbərin özü olmalıdır. Həqiqətən, nə qədər azğın və çaşqın bir
fikir yürütmüş, hadisələri özlərinin nəfsi istəkləri dairəsində məna etmiş,
haqq dindən xaric olub ümməti zəlalətə çəkmişlər.
Təəssüflə
deməliyik ki, belə yaramaz, fasiq və yollarını azmış insanların davamçıları
hazırda da özlərini və ətrafdakılarını aldadaraq İbn Teymiyyə və Muaviyə kimilərinin
açıq-aydın batil fikirlərinə dəvət edir, Allah-taalanın və həzrət Peyğəmbərin (sallallahu
əleyhi və alih) buyurduqlarını doğru məna etməyə layiq, elmin qapısı olan həzrət
Əlinin (əleyhissəlam) yolunun davamçılarını əvvəlcə Bəni-Üməyyə və Bəni-Abbas
hakimlərinin yolunu tərk edən insanlar – rafizilər, sonra da Muaviyə məktəbinin
məkr və hiylə dərslərindən vəcdə gəlib, onları dini tərk edənlər kimi
tanıtdırmışlar.
Onlar
Allah-taalanın sevimlisi, Qurani-kərimin təkrarən alqışladığı, həzrət Peyğəmbərin
(sallallahu əleyhi və alih) onu dəfələrlə öz canı, eləcə də “Qədir Xum”da özündən
sonra bütün ümmətə mövla və rəhbər kimi tanıtdırdığı həzrət Əlinin (əleyhissəlam)
vilayət və xilafətini tərk etmələrini, əziz Peyğəmbərin (sallallahu əleyhi və
alih) son vəsiyyətinin yazılmasına acınacaqlı şəkildə mane olmalarını heç də
dini tərk etmək kimi qiymətləndirmirlər. Ona görə ki, onlar Peyğəmbərin (sallallahu
əleyhi və alih) gələcəkdən xəbər verdiyi insanlardır; yəni haqqı batil kimi,
batili haqq kimi tanıtdıran insanlar. Onların nəzərində bəşərin dirçəliş və tərəqqisinə
zəmanət verən Bəni-haşim tayfasından olan Peyğəmbərin (sallallahu əleyhi və
alih) dərin təfəkkürü deyil, insanları cahiliyyət dövrünə qaytaran Bəni-Üməyyə
tayfasından olan sultanların puç əqidələrinin əsasları yazılıb təbliğ edilməlidir...
Bəli,
hər bir şüur və idrak sahibinin İslam aləmində baş vermiş hadisələri düzgün dəyərləndirməsi
üçün tarix ən gözəl şahiddir. Ağıl və dərrakə sahibi olmaq üçün isə gərək
kor-koranə təəssübkeşlikləri və nəfsi istəkləri özündən uzaqlaşdırasan. Buna da
hər hansı iddiaçı və xəyalpərəstdən ummaq olmaz. Eyni zamanda tarixin dərslərindən
ibrət almağın şərtlərindən biri də onu mötəbər mənbələrdən və ayrı-ayrı
cinahların təsiri altına düşmədən əxz edib araşdırmaq iradəsinə yiyələnməkdir.
İdrak və düşüncə sahiblərinin gözləri önündə iki məsələ xüsusi olaraq əhəmiyyət
daşıyır:
Birinci:
İslam dini zühur etməzdən əvvəl insanların çox acınacaqlı və faciəli şəkildə
yaşadıqları bir dövrdə Allah-taala insanları mənəvi dirçəlişə və maddi tərəqqiyə
çatdırmaq məqsədilə onlara sonuncu və ən üstün dini nazil etmişdir. Müqəddəs
İslam dini Qurani-kərimin təhrif edilməz ayələri və Allah-taalanın sevimli Peyğəmbəri
həzrət Muhəmmədin (sallallahu əleyhi və alih) sünnəsi (danışığı, əməli, imza və
təsdiqləməsi) simasında bəşəriyyətə təqdim olunmuşdur. 23 il ərzində Peyğəmbəri-əkrəm
(sallallahu əleyhi və alih) bu əzəmətli məsuliyyəti ilə bağlı son dərəcə ağır və
tövsif olunmaz fədakarlıqlar göstərərək İlahi vəzifəsini tamam-kamal yerinə
yetirmişdir. Yeni zühur etmiş dinin təbliğ olunduğu bu müddətdə çətinliklər bəzən
həzrət Peyğəmbərin (sallallahu əleyhi və alih) şəhadətinə və İslam dininin sona
yetməsinə qədər yaxın olmuşdur. İslam düşmənləri ilə bəzi həlledici
vuruşmalarda hətta həzrət Peyğəmbərin (sallallahu əleyhi və alih) səhabələri
belə, döyüşün şiddətli və dözülməz sıxıntısı qarşısında tab gətirməyib o Həzrəti
bir neçə fədakar şəxsiyyətlə birgə meydanda tək qoyub qaçmağa məcbur olmuşlar.
Amma bütün bu fəlakətlərə baxmayaraq Allah-taalanın iradəsi İslam dininin
qorunub saxlanmasına yönəlmişdir. İslamın
kafirlərə qələbə çalmasında xatəm Peyğəmbərdən (sallallahu əleyhi və alih)
sonra ən böyük rəşadətlər və iftixarlar həzrət Əliyə (əleyhissəlam) məxsusdur.
Həzrət Peyğəmbərin (sallallahu əleyhi və alih) xüsusi göstərişləri olan bir
neçə müstəsna haldan başqa bir an belə, həzrət Əli (əleyhissəlam) o Həzrəti tək
qoymamışdır. Bəzi məqamlarda həzrət Peyğəmbərin (sallallahu əleyhi və alih)
həyatını mərdcəsinə qoruyaraq düşmənin hücumuna sinə gərib, canından keçməyə
hazır olmuşdur. Ona görə də Allah-taala müqəddəs Quranda “əhli-beyt” və
“zil-qurba” ifadələri ilə həzrət Peyğəmbərin (sallallahu əleyhi və alih) ən
yaxın qohumlarını digərlərindən fərqləndirir və
onlara məhəbbət göstərməyi bütün müsəlmanlara lazım bilir:
"قُلْ
لاَ أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلاَ الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبَى..."
“De:
Mən sizdən bunun (risaləti təbliğ etməyimin) müqabilində ən yaxın qohumlarıma məhəbbət
göstərməyinizdən başqa bir şey istəmirəm...”
Şübhəsiz,
Qurani-kərimin nazil olma əsrini təsəvvür etmək, İslam tarixindən ibrət almaq,
dinin təbliği yolunda həzrət Peyğəmbərin (sallallahu əleyhi və alih) üzləşdiyi əxlaqi,
ictimai, iqtisadi və siyasi problemləri duymaq, İslamın qüdrətlənməsində o Həzrətin
arxadaşlarının və səhabələrinin mövqeyini tanımaq, uzun müddət müsəlmanlara
qarşı amansız düşmənçilik edənlərin törətdikləri təhlükələrə qiymət vermək,
münafiq dəstələrin daxildən İslamı sarsıtmaq məqsədilə nəzərdə tutduqları ədavətli
niyyətlərini qavramaq üçün İlahi vəhyin nazil olması və Rəsuli-əkrəmin
(sallallahu əleyhi və alih) buyurduğu dürəfşan kəlamların bəyan edilməsi səbəblərini
və o dövrün zaman və məkan elementlərini dəqiq surətdə bilməliyik.
Qurani-kərimdə
“Əhli-beyt”in (əleyhimussəlam) şənində nazil olan çoxsaylı ayələrdən başqa,
xüsusi olaraq həzrət Əlinin (əleyhissəlam) yüksək məqam və mövqeiyyətini təsdiq
edən bir sıra ayələr vardır. İlahi vəhyin təfsirçiləri bu mübarək ayələri təfsir
edərkən Allah dininin möhkəmlənməsində heç bir səhabəni həzrət Əliyə (əleyhissəlam)
bərabər etmirlər. Bu mənanın həqiqətini dərk etmək üçün mübarək “Mübahilə”,
“İkmalud-din”,
“Təbliğ”,
“Ləylətul-məbit”,
“Vilayət”,
“Nəcva”
və digər ayələri mütaliə etmək kifayətdir.
Həmçinin,
uzun əsrlər boyu Əhli-beytlə (əleyhimussəlam) ədavət saxlayan hakim qüvvələrin
törətdikləri maneçiliklərə və düşmənçiliklərə baxmayaraq Əhli-beyt
(əleyhimussəlam) və həzrət Əli (əleyhissəlam) barəsində Rəsuli-əkrəmin
(sallallahu əleyhi və alih) mükərrər buyurduğu dəyərli hədislər də
diqqətəlayiqdir. O cümlədən, mütəvatir “Səqələyn” hədisi, “Səfinə” hədisi,
“Mənzilət” hədisi, “Qədiri-Xum” hədisi, “Rayət” hədisi, “Səddul-əbvab” hədisi
və çoxsaylı digər hədislər. Burada onlardan birinə işarə edirik: “Əhzab” vuruşu
zamanı Mədinə şəhərini mühasirə etmiş kafirlərin böyük ordusunu təmsil edən Əmr
ibn əbdi-Vud adlı pəhləvan müsəlmanların qarşısına çıxaraq döyüşçü tələb etdiyi
zaman müsəlmanlar arasında həzrət Əlidən (əleyhissəlam) başqa heç kəs onun
döyüşünə çıxmağa cürət tapmadı. Həzrət Əli (əleyhissəlam) o zəhmli pəhləvanla
vuruşub onu məğlub etdikdən sonra həzrət Peyğəmbər (sallallahu əleyhi və alih)
həzrət Cəbrailin dediyi hədisi belə bəyan buyurur:
” لَضَرْبَةُ
عَلِیٍّ يَوْمَ الْخَنْدَقِ أَفْضَلُ مِنْ عِبَادَةِ الثَّقَلَيْن”
“Xəndək
(Əhzab) günü həzrət Əlinin (əleyhissəlam) zərbəsi (Əmr ibn əbdi-Vudu qətlə
yetirməsi) insanların və cinlərin ibadətindən üstündür.”Beləliklə,
İslam dini barəsində tədqiq aparan hər bir savadlı və insaflı şəxs gərək ilk
növbədə İslam dinindən əvvəl insanların yaşayış tərzini, yeni zühur etmiş dinin
hansı təbəqələrin mənafei ilə təşkil etdiyi ziddiyyəti, şəxsi mənafelərə xatir
İlahi dinin qarşısına sədd çəkərək İslamın gövdəsinə vurulan əvəzedilməz
zərbələri, İlahi vəhyin və Allah-taalanın xatəm Peyğəmbərinin (sallallahu
əleyhi və alih) müdafiəsi yolunda bir an belə tərdid etmədən bütün varlığı və
tam qüvvəsi ilə mücahidlik edən insanları, müsəlmanların həmrəyliyi və inkişafı
naminə Rəsuli-əkrəmin (sallallahu əleyhi və alih) buyurduğu nəsihətamiz
tövsiyələri və vəsiyyətlərini təfsilatla araşdırıb qavrasın.
(ardı var)