ملاکها و معیارهای إحراز و تعیین میزان تقصیر از نظر فقه چیست؟ به عبارت دیگر آیا میتوان میزان تقصیر هر فرد را در موقع وجود اسباب و مقصرین متعدد به صورت دقیق و جداگانه تعیین کرد یا خیر؟ و نظر فقهای گذشته و معاصر در این باره چیست؟ و آیا فقها اعتقاد به درجهبندی تقصیر و مسئولیت به میزان درجه تقصیر دارند؟ یا آنکه صرف انتساب تقصیر به فرد را کافی میدانند؟
پاسخ :
در زمانهای سابق تعیین تقصیر افراد ممکن نبوده و در مواردی که چند نفر مباشر موضوع بودند حکم بالسویه داده میشده و این در روایات صحیحه وارد شده است و بسیاری از فقها بر طبق آن فتوا دادهاند. اما روشن است که این حکم بالسویه به این جهت بوده که تعیین روشن و دقیق تاثیر هر کدامیک از افراد در تحقق جرم در آن زمان ممکن نبوده، اما در این زمان که این امر به صورت دقیق ممکن است، باید بر طبق مقدار تاثیر هر کدام، ضمان تعیین شود. بنابراین مجرد انتساب جرم به دو نفر کفایت نمیکند، بلکه باید میزان تأثیر آن در تحقق جرم هم مشخص و بر طبق آن حکم صادر نمود. والله تعالی هو العالم
ملاکها و معیارهای إحراز و تعیین میزان تقصیر
۰۹ فروردین ۱۴۰۴ ساعت ۱۶:۲۴
ملاکها و معیارهای إحراز و تعیین میزان تقصیر از نظر فقه چیست؟ به عبارت دیگر آیا میتوان میزان تقصیر هر فرد را در موقع وجود اسباب و مقصرین متعدد به صورت دقیق و جداگانه تعیین کرد یا خیر؟ و نظر فقهای گذشته و معاصر در این باره چیست؟ و آیا فقها اعتقاد به درجهبندی تقصیر و مسئولیت به میزان درجه تقصیر دارند؟ یا آنکه صرف انتساب تقصیر به فرد را کافی میدانند؟
پاسخ :
در زمانهای سابق تعیین تقصیر افراد ممکن نبوده و در مواردی که چند نفر مباشر موضوع بودند حکم بالسویه داده میشده و این در روایات صحیحه وارد شده است و بسیاری از فقها بر طبق آن فتوا دادهاند.
اما روشن است که این حکم بالسویه به این جهت بوده که تعیین روشن و دقیق تاثیر هر کدامیک از افراد در تحقق جرم در آن زمان ممکن نبوده، اما در این زمان که این امر به صورت دقیق ممکن است، باید بر طبق مقدار تاثیر هر کدام، ضمان تعیین شود.
بنابراین مجرد انتساب جرم به دو نفر کفایت نمیکند، بلکه باید میزان تأثیر آن در تحقق جرم هم مشخص و بر طبق آن حکم صادر نمود. والله تعالی هو العالم
کلمات کلیدی :
۲۲