پرسش و پاسخهایی پیرامون تزریق واکسن کرونا
۰۱ بهمن ۱۴۰۰
۱۲:۴۷
۵۲۹
خلاصه خبر :
آخرین رویداد ها
بسم الله الرحمن الرحیم
محضر حضرت آيت الله محمد جواد فاضل لنکراني(مد ظله العالي)
سلام عليکم
ضمن آرزوي قبولي طاعات و عبادات لطفا به سؤالات ذيل پاسخ دهيد.
1ـ چنانچه بين دو گروه از پزشکان متخصّص هم‌صنف، در مورد روش پيشگيري از بيماري خاص و نحوه درمان آن، اختلاف نظر وجود داشته باشد (نظر واحد پزشکي وجود نداشته باشد)، آيا حکومت و يا دولت مي‌تواند مردم را به يکي از اين دو روش درماني که مورد قبول خودش است، اجبار نمايد؟
جواب: بعد از بررسی‌‌های کارشناسی میتواند الزام نمايد.
2ـ در صورتي که قائل به روش اجبار هستيد بفرماييد:
الف) آيا مردم مي‌توانند در صورت خسارت احتمالي و عوارض ناشي از درمان، طلب خسارت ديه از حکومت نمايند؟
ب) آيا طلب خسارت از حکومت و يا دولت، مخالف با موازين و قواعد عقلي و ديني است؟
جواب: اگر در اثر درمان، ضرر متوجه کسي باشد عامل يا مجبور کننده واقعي، ضامن خسارت است و گرفتن خسارت از حکومت مطابق موازين شرعي و عقلايي است.
3ـ در صورتي که قائل به روش اجبار نيستيد بفرماييد: آيا طلب خسارت، بايد شرعاً از پزشک معالج و مباشر باشد يا از حکومت که با تصويب قانون پزشک را اجبار به نوعي خاص از درمان نموده است؟
جواب: چنانچه پزشک به جهت رعايت دستور حکومت انجام داده باشد از جهت اقوي بودن سبب، حکومت ضامن مي‌باشد.
4ـ دولت و متخصّصين مي‌گويند: «با تزريق واکسن کرونا، تضميني صددرصد براي عدم ابتلاء به ويروس کرونا نيست» عده‌اي از مردم نيز مي‌گويند: «ما در صورتي واکس مي‌زنيم که پزشک يا پرستاري که واکس را ترزيق مي‌کند بايد به شخص تزريق شونده امضاء دهد (تضمين دهد) که ضامن خسارت و عوارض احتمالي باشد». آيا اين درخواست مردم، غير عقلي و غير شرعي است؟ (با اين توضيح که در بحث درمان و عمل‌هاي جراحي سخت، آنچه مرسوم شده اين است که پزشک معالج، از بيمار يا ولي او امضاء مي‌گيرد که ضامن خسارت احتمالي نيست؛ و معمولا بيمار مجبور مي‌شود که رضايت دهد، ولي برعکس آن که پزشک معالج امضاء دهد وجود ندارد. اين مورد در صورتي است که بيمار خودش به پزشک مراجعه مي‌کند، ولي در مواردي که به پزشک و نحوه درمان آن اعتماد ندارد و با اجبار تحت درمان قرار گرفته است، چگونه حکم مي‌شود؟)
جواب: مانعي ندارد و مراجعه کننده حق دارد از درمان اجتناب کند مگر با تضمين پزشک معالج.
5ـ کسي که خودش پزشک و متخصّص است (پزشک الف) و با متخصّص ديگر (پزشک ب) در نحوه درمان اختلاف دارد. 1) آيا حکومت مي‌تواند پزشک «الف» را مجبور به اطاعت از پزشک «ب» نمايد؟ 2) در صورتي که پزشک «الف» از روش درماني پزشک «ب» تبعيّت نکرد، آيا حکومت مي‌تواند مانع ارائه برخي خدمات به وي شود؟
جواب: مشکل است، مگر اينکه به نظر اکثر متخصّصان عدم اين نحوه درمان، موجب خسارت عمده بر جامعه باشد.
با توجه به آیاتی مانند «... ولا تلقوا بأیدیکم إلی التهلکة...» (سوره بقره، آیه 195)، «فلینظر الإنسان إلی طعامه» (سوره عبس، آیه 24) و... به دو سؤال 6 و 7 به طور مجزا پاسخ دهید.
6. کسی که پزشک نیست، ولی می‌داند (یقین دارد) با مصرف یا تزریق فلان داروی سنتی یا شیمیایی، از بیمارستان در امان می‌ماند و یا اگر بیمار شد با مصرف همان دارو درمان می‌شود، ولی دکتر می‌گوید: «مصرف آن دارو برای شما ضرر دارد» لطفا بفرمایید: شخص مکلف، به یقین خود عمل نماید یا به پزشک اعتماد کند؟
7. کسی که پزشک نیست، ولی یقین یا گمان دارد مصرف یا تزریق فلان داروی سنتی یا شیمیایی، برایش ضرر دارد، ولی دکتر می‌گوید: ضرر ندارد، لطفا بفرمایید: شخص مورد نظر باید به یقین یا گمان خود عمل کند یا به نظر پزشک عمل نماید؟
ج 6 و 7. به نظر اینجانب در چنین موضوعاتی که نظر کارشناسی و اهل خبره معتبر است، یقین یا ظن بر خلاف، اعتباری ندارد و لازم است بر طبق نظر کارشناسی (کارشناس عادل) عمل نماید و در فرض تعارض نظریه‌های کارشناسی، عقلاً مخیر است. بنابراین در مسأله معالجه، مریض باید به نظر دکتر متخصص عمل نماید، اگرچه یقین بر عدم صحت آن دارد. والله العالم.
8. از نظر علمی ثابت شده که هرچه سیستم ایمنی بدن مقاوم‌تر باشد، شخص کمتر بیمار می‌شود و یا اگر بیمار شد، مقاومت بیشتری در مقابل بیماری دارد و در مقابل، ایجاد استرس و خبرهای منفی، سیستم ایمنی بدن را کاهش می‌دهد. بفرمایید آیا ایجاد رعب، وحشت و استرس که خود، عامل بیماری است یا اعلام تعداد افرادی که روزانه بر اثر بیماری کرونا جان باخته‌اند وجه عقلی و شرعی دارد؟
ج. روشن است که ایجاد رعب و وحشت جایز نیست، اما اعلام فوت‌شدگان برای آگاهی جامعه از تاثیرات مرض، از مصادیق رعب نیست.
9. در مواردی که نیاز به شهادت و شهود است (امور شخصی و خانوادگی، امور کلان اجتماعی، دادگاه و...) مراجعه به متجاهر به فسق (مثلا شخص بی‌حجاب یا بدحجاب) چه حکمی دارد؟
ج. شهادت دادن شخص متجاهر به فسق قبول نیست، ولی اگر به هر علتی قاضی علم به موضوع پیدا کند، میتواند بر طبق علم خود حکم نماید.
10. در مواردی که نیاز به مشورت گرفتن است (امور شخصی و خانوادگی، امور کلان اجتماعی، دادگاه و...) مراجعه به متجاهر به فسق (مثلا بی‌حجاب یا بدحجاب) چه حکمی دارد؟
ج. مشورت با این افراد مانعی ندارد.
11. دخالت حکومت و یا دولت در عرفیات زندگی روزمره مردم که از دیرباز در بین بشر رواج داشته و مخالف شرع نیست، چه حکمی دارد؟
ج. گاهی بر حاکم لازم است بر طبق نظر متخصصان مربوطه در عرفیات دخالت کند.
محمد جواد فاضل لنکرانی
(1/ 11 /1400)
(1/ 11 /1400)