وظیفه روحانیت، حفظ دین و اقامه آن در جامعه
۲۷ مهر ۱۴۰۳
۱۲:۵۳
۳۹
خلاصه خبر :
آخرین رویداد ها
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحيمْ
الْحَمْدُ للّه رَبِّ الْعَالَمِينْ وَصَلَى الله عَلَىٰ سَيِّدَنَا مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الطَّاهِرِينْ
الْحَمْدُ للّه رَبِّ الْعَالَمِينْ وَصَلَى الله عَلَىٰ سَيِّدَنَا مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الطَّاهِرِينْ
راجع به عنوان جبهه مردمی روحانیت انقلاب اسلامی چند نکته مهم عرض می‌کنم.
اولین نکته را با آیه شریفه «مِنَ الْمُؤْمِنِينَ رِجَالٌ صَدَقُوا مَا عَاهَدُوا اللَّهَ عَلَيْهِ فَمِنْهُمْ مَنْ قَضَى نَحْبَهُ وَمِنْهُمْ مَنْ يَنْتَظِرُ وَمَا بَدَّلُوا تَبْدِيلاً» (احزاب/ 23) شروع می‌کنم.
قبلاً در ذهن خود من این بود که این آیه، انصراف به باب جهاد دارد و مربوط به شهادت و جهاد در راه خداست، اما همین اواخر به مناسبت پیامی که می‌خواستم برای شهید بزرگوار مقاومت، مجاهد کبیر سید حسن نصرالله بنویسم، روایات ذیل آیه را می‌خواندم، دیدم عجب روایتی است و امیدبخش تلاش‌های ما طلبه‌هاست.
آن روایت چنین است که ابو بصیر خدمت امام صادق(علیه‌السلام) رسید. حضرت فرمود ابوبصیر می‌دانی خدا در کتاب خود از تو یاد کرده است؟ ابوبصیر تعجب کرد و گفت خدا از من در قرآن یاد کرده؟ فرمود بله خدا از تو و امثال تو در قرآن یاد کرده.
بعد با قرائت این آیه «مِنَ الْمُؤْمِنِينَ رِجَالٌ صَدَقُوا مَا عَاهَدُوا اللهَ عَلَيْهِ» فرمودند شما دارید دین خدا را از ما یاد می‌گیرید و به مردم می‌رسانید، شما عهد بزرگ خدا را که دین اوست از ما تلقی درست کرده و صحیح و دقیق به مردم منتقل می‌کنید.
من وقتی این روایت را دیدم سجده شکر کردم و گفتم خدا را شکر که این آیه شامل علما هم می‌شود، اینکه بگوئیم این آیه مختص شهدا و مجاهدان در راه خداست یک حرف است چون مصداق بارز آیه و شأن نزول آن درباره شهادت جعفر و حمزه و باقی‌ماندن امیرالمؤمنین است « وَمِنْهُمْ مَنْ يَنْتَظِر»، اما این بیان امام صادق(علیه‌السلام) که با آن هویت روحانیت خیلی عظمت پیدا می‌کند، حرفی دیگر.
از همین جا می‌خواهم الهام بگیرم، ما در حوزه‌ها درس می‌خوانیم و زحمت می‌کشیم تا دین خدا را به جامعه منتقل کنیم، هیچ چیز از این بالاتر نیست و این کار تمجید و تکریم خدای تبارک و تعالی را در پی دارد، مخصوصاً با توجه به زمان ما. در زمان امام صادق(علیه‌السلام) تلاش ابوبصیر و زراره در همین حد بود که روایات را حفظ کنند و به مردم برساند، اما الآن به نظرم از آن زمان خیلی مهم‌تر است، در طول تاریخ هیچ زمانی را سراغ نداریم که مثل امروز دین به میدان آمده باشد؟
الآن به برکت انقلاب و مجاهدت امام و خون شهدا، ابعاد وسیع دین درحال ظهور و بروز است. نظیر این بعد سیاسي ـ اجتماعی اسلام که دین حکومت دارد و بر اساس آیات متعدد قرآن کریم اصلاً غیر از خدا و مأذونین از جانب او کسی نباید متولی حکومت بر مردم باشد، دین آیات اجتماعی و دستورات اجتماعی دارد، «وَلَا تَهِنُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ» یکی از دستورات مهم اجتماعی قرآن است در کنار سایر آیات فقه اجتماعی، ما در صدد هستیم در این مرکز فقهی، ان شاء الله آیات فقه اجتماعی را از قرآن استخراج کنیم.
دین مدعی تدبیر امور مردم به زیباترین وجه است، حالا که چهل و اندی از انقلاب گذشته عده‌ای معاند نظام می‌گویند شما دین را خراب کردید و به دینداری مردم ضربه زدید، این اشتباه بسیار بزرگی است که هم ناشی از عناد است و هم ناشی از جهالت، این مقداری که امروز دین در سطح دنیا مطرح است در کدام برهه از تاریخ مطرح بوده؟
در کجای تاریخ سراغ داریم که قرآن تا کاخ کرملین و کاخ سفید و قصر سلاطین ورود پیدا کرده باشد و بستگان رئیس‌جمهور غیر‌مسلمان آن، دنبال تهیه قرآن باشند؟ حالا سوء استفاده یک عده ضعیف النفس که اساس دین‌شان ضعیف بوده و لغزش و اختلاس و دزدی یا خطاها و جرم‌های بزرگ و کوچک داشته‌اند را که نباید پای دین گذاشت.
مرحوم والد ما رضوان الله تعالی علیه می‌فرمود اگر از من بپرسند بزرگترین دستآورد این انقلاب چیست؟ می‌گویم معرفی شیعه به دنیاست، دنیا از مکتب شیعه و مبانی شیعه خبر نداشت، هر چه بود مبانی اهل سنت بود که بسیاری از آنها را منطبق با قرآن نمی‌دانیم، طبق مبانی اهل سنت هر کسی که با غلبه قدرت پیدا کند می‌تواند حاکم باشد، آیا این با آیات قرآن سازگاراست؟ امروزشیعه به دنیا معرفی شده، آیا این دستآورد کمی است؟
اینکه امروز اروپا بحث اسلام هراسی را مطرح می‌کند به‌خاطر این است که محققین و جامعه شناسان‌شان گفته‌اند در سال 2050 یک سوم اروپا مسلمان هستند، این اقرار خودشان است، روند توسعه دین در میان جامعه بشری رو به افزایش است. این از برکات انقلاب ماست،
در این انقلاب یک عده‌ای قدر انقلاب را دانسته و فرصت را غنیمت شمردند و جزء مجاهدان در راه خدا و شهید دفاع مقدس و شهید مدافع حرم و شهید خدمت و امنیت و سلامت و مقاومت شدند، عده‌ای نیز خالصانه خدمت کردند و هنوز هستند، یک عده هم در حوزه‌ها مبانی انقلاب را تحکیم کردند که کمتر از خون آن شهداء نیست اگر بیشتر نباشد، یک عده‌ای هم از انقلاب سوء استفاده کردند، دنبال مقام و طمع جاه و ثروت و هواهای نفسانی بودند که در همه‌جا امری طبیعی و غیر قابل انکار است، ولی مهم آثار فراوان این انقلاب است.
من این را مقدمه قرار دادم بر اینکه ظرفیت امروز ایران و دنیا برای خدمت به دین یک ظرفیت بزرگ است که حد و اندازه‌ای ندارد. روحانیت باید خودش را بر اساس کتاب خدا و سنت پیامبر و اهل‌بیت عصمت و طهارت که ثقلین است بازسازی کند.
یکی از به‌اصطلاح اساتید جامعه‌شناسی دانشگاه، همین اواخر گفته بود روحانیت جز خرافه برای ما چه آورده؟ این آقا حتماً می‌خواهد بگوید قرآن و سنت خرافه است چون روحانیت غیر از این دو حرفی ندارد. منظور از بازسازی یعنی شناسایی ابعاد عمیق دین. اول باید خودمان باور کنیم که دین کارایی دارد، دین در همه امور بشر تدبیر دارد، اگر یک روحانی در زمان ما جامعیت دین را قبول نداشته باشد چطور می‌خواهد دین را به مردم معرفی کند؟
منِ طلبه، اول باید جامعیت دین را باور داشته باشم، بگویم دین در سیاست حرف دارد، در اقتصاد و تربیت و امور بین الملل و اخلاق و به‌طورکلی در همه‌چیز حرف و دستور دارد. شما ببینید سال‌هاست بحث فقه اجتماعی در حوزه علمیه قم و حتماً در حوزه مبارکه مشهد مطرح است، مخاطب یک سری آیات قرآن جامعه است نه اشخاص. نظیر «وَلَا تَهِنُوا وَلَا تَحْزَنُوا وَأَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ»، انتم ضمیر جمع مخاطب است ولی به افراد خطاب نمی‌کند، جامعه مسلمین باید اعلون باشند. ما باید آستین بالا بزنیم و تلاش علمی بیشتری داشته باشیم، این حقایق را از دل منابع بیرون آورده و در اختیار مردم قرار بدهیم.
در درجه اول هر چه بیشتر درس‌های حوزوی را بخوانید تا این جبهه مردمی که در آن حضور دارید قوی‌تر شود، روحانیت هر چه عمیق‌تر کار کند انقلاب ما مستحکم‌تر و بقاء آن تضمین خواهد شد.
سید شهیدان مقاومت سید حسن نصر الله، محصول امام بود، محصول همین حوزه مقدسه قم و نجف بود، یک سال هم در درس مرحوم والد ما شرکت کرده بود، من معتقدم خون این شهدای بزرگوار این اثر را دارد که آینده در همین حوزه‌ها صدها سید حسن نصرالله بیرون می‌آید ان‌شاءالله.
سید حسن نصرالله زمان خودش را شناخت، افکار امام را شناخت، آن تبعیت محضش از رهبری و ولایت فقیه او را به این مرحله رساند که مایه عزت اسلام و فخر شیعه و سربلندی روحانیت گردید.
ما در قامت سیدحسن نصر الله در هیچ قشری نداریم کما اینکه در قامت شهید مطهری و شهید بهشتی نداریم، در کدام قشر چنین وزنه هایی در قد و قامت اینها سراغ داریم؟ پس از جهت علمی و تقوایی خودتان را قوی کنید. همین‌طور از جهت بصیرت، روحانیت وقتی می‌تواند مردمی باشد که خطرهای متوجه دین مردم را بفهمد، مردمی بودن به این معنا نیست که روحانی برود در پمپ‌بنزین بایستد و بنزین به ماشین مردم بزند این کار اشتباه است! روحانیت باید ببیند چه خطرهایی از جهت دینی متوجه مردم هست و در میدان دفع آن حضور پیدا کند.
البته حضور جهادی در بیمارستان‌ها در قضیه کرونا خیلی زیبا و مهم بود و باید باشد، آرامش‌خاطر دادن به مریضی که لحظات آخر عمرش را سپری می‌کند یا فداکاری یک روحانی برای حفظ جان مردم خیلی ارزش داشت و در صفحات زرین تاریخ روحانیت ثبت گردید.
گاهی هم در شرائط بحرانی برای کمک به روستائیان و آسیب‌دیدگان حوادثی چون سیل و زلزله می‌روند که خوب است ولی وظیفه‌ی اصلی ما این است که ببینیم چه چیزی دین مردم را تهدید می‌کند؟ و به دفاع از دین مردم برخیزیم.
مثل این جمله امام که فرمود تا من زنده هستم نخواهم گذاشت دین این مردم توسط شما ابرقدرتها یا مزدوران داخلی‌تان از بین برود، آن زمانی که جبهه ملی، اصل لایحه قصاص را انکار کرده بودند امام در مقابل آنها محکم ایستاد. مردم باید بفهمند روحانیت دنبال این است که دین آنها حفظ بشود.
مبانی این مسئله نیز در قرآن به روشنی ذکر شده، آیه 13 سوره مبارکه شوری می فرماید: «شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ مَا وَصَّى بِهِ نُوحًا وَالَّذِي أَوْحَينَا إِلَيكَ وَمَا وَصَّينَا بِهِ إِبْرَاهِيمَ وَمُوسَى وَعِيسَى أَنْ أَقِيمُوا الدِّينَ« خدا اقامه دین را جزء وظایف پیامبران قرار داده، ما هم که می‌گوئیم العلماء ورثة الانبیاء، پس وظیفه ما نیز اقامه دین است.
باید ببینیم در جامعه نماز برگزار می‌شود یا نه؟ در جامعه صدق و راستی برقرار هست یا نه؟ در جامعه حجاب هست یا نه؟ در جامعه دزدی می‌شود یا نه؟ همه اینها را باید مراقب باشیم. تا ما این حرف را می‌زنیم یک عده می‌گویند چرا شما اختلاس‌ها را نمی‌گوئید؟ آنها را هم باید گفت، اگر یک مسئولی در جامعه اختلاس کرد روحانیت باید فریاد بزند، نباید سکوت کند و خیال نماید چون نظام اسلامی است من چیزی نگویم، نه! با این سکوت حق مردم و حکم خدا ضایع می‌شود.
در هرحال وظیفه اقامه دین بر دوش ماست، اقامه دین فرع این است که ما دین را دقیق بشناسیم. شرایط دوره ما مخصوصاً بعد از این یک سال طوفان الاقصی خیلی تغییر کرده، امروز روزی است که روحانیت با اتحاد و همفکری برای حفظ انقلاب، حفظ شیعه، حفظ این نظام بیندیشند چه راهکارهایی را باید دنبال کنیم؟ همه حوزه‌ها اعم از قم، نجف، مشهد و...، امروز اگر یک روحانی در یک حوزه از حوزه‌های شیعه نسبت به دشمنی اسرائیل حساسیت نداشته باشد آن روحانی روحانی نیست، آن روحانی دین را نفهمیده بلکه ظاهری از روحانیت دارد. باید همه حوزه‌ها متحداً دشمن را بشناسیم، وظیفه خودمان را که مقاومت در مقابل این دشمن است، خوب بدانیم و با تدبیرو لطف و فضل و اراده‌ی الهی پیش برویم.
امیدوارم شما آقایان در این مسئولیت‌تان خیلی موفق باشید، واقعاً هر آنچه را دشمن تلاش می‌کند برای جدا کردن مردم از انقلاب و روحانیت، امثال این جبهه مردمی می‌تواند خنثی کند.
منتهی راهکارهایی که امثال جناب آقای شاملو(رضوان الله علیه) داشت را داشته باشیم و با بازار و جوان‌ها، با دانشگاه‌ها و متن مردم ارتباط داشته باشید، همین سفارشی که رهبری معظم به امام جمعه جدید زنجان فرمودند با همه اقشار ارتباط داشته باشید، نگوئید این کذاست و این خط فلان و این جناح فلان است!
همه مردم را عیال الله بدانید و با همه برای خدا نشست و برخاست کنید تا بتوانید پیام خدا و پیام دین را ابلاغ کنید.