مقدمه بر کتاب «جعل در طرق و کیفیت جمع میان حکم واقعی و ظاهری»
۲۷ مرداد ۱۳۹۵
۱۷:۴۲
۷۷۵
چکیده :
نشست های علمی
بسم الله الرّحمن الرّحیم و به نستعین
بدون هیچ تردیدی شکوفایی و رونق فقه در عصر حاضر مرهون تلاشهای بیوقفه و تحقیقات عمیق اصولیون امامیه در دانش اصول فقه است. کسانی که اندک آشنایی با مبانی اسطوانههای علم اصول خصوصاً متأخرین داشته باشند، به خوبی اذعان دارند که بدون توجه به این تحقیقات کثیری از فروعات جدید فقهی لا ینحلّ باقی خواهد ماند و با غور و تعمّق هرچه بیشتر در آن بسیاری از مسائل مستحدثه را میتوان به نتیجه رساند.
تفکیک میان «علّت و حکمت» یا «حیثیت تعلیلی و حیثیت تقییدی»، توجه به «ملاکات احکام»، فروق دقیق و اساسی میان «ملاک در احکام عقلی و شرعی»، و توجه به «جایگاه عقل در استنباط احکام» و «کارایی عرف، عقل، بناء و سیره عقلا» خصوصا سیرههای مستحدث آنان از زمره مباحثی است که در اثر پژوهشهای ژرف بزرگان در دورههای اخیر، به منصهظهور علمی رسیده است.
حقّاً در عناوین مورد اشاره و سایر موضوعات باید فضلا و محقّقان جویای فقه ناب محمّدی(صلیاللهعليهوآله) کاری بزرگ از خود نشان دهند.
از میان مباحث ضرور و لازم بررسی «تقسیم حکم ظاهری و حکم واقعی» و فرق جوهری میان آن دو و «کیفیت توفیق میان آنها در خطاب و ملاک» است. به نظر میرسد در دانش اصول این عنوان به صورت مستقل لزوم بحث و کنکاوش دارد.
آنچه در کتاب پیش رو ملاحظه میشود مباحثی است که در خارج اصول در سالهای متمادی به مناسبتهای مختلف پیرامون موضوع مزبور مورد بحث و تعرّض قرار گرفته است.
بحمد الله تعالی فاضل و محقّق گرانقدر جناب مستطاب حجة الإسلام و المسلمین آقای محییالدین آزادمنش اصفهانی (دامت إفاضاته) که سالیانی است از محقّقین و اساتید مبرز و موفق سطوح عالی حوزه علمیه قم هستند، با حضور حدود یک دهه در دروس خارج اصول، فقه و تفسیر اینجانب، با دقّت، حوصله و تتبّع فراوان این موارد را استخراج و با قلمی بسیار شیوا، متین و محکم همراه با تحقیقات و تعلیقات ارزنده بدین نحو عرضه داشتهاند.
امید آنکه مورد استفاده و تحقیق اهل نظر قرار گیرد. إن شاء الله تعالی.
محمدجواد فاضل لنکرانی
27/ 05/ 95
27/ 05/ 95