امروز وظیفه روحانیّت چندین برابر دوران قبل از انقلاب است/ امروز مخاطب روحانیت همهی ملتهای دنیاست
۲۹ شهریور ۱۳۹۴
۱۹:۲۱
۳,۸۰۴
خلاصه خبر :
آخرین رویداد ها
بسم الله الرحمن الرحیم
من ابتدا از این ابتکار بسیار خوب جامعه محترم مدرسین نسبت به برگزاري اجلاسيه علماء و روحانيون بلاد در چند سال أخير تشکر میکنم. مطمئناً فواید بسیار زیادی برای این گونه اجلاسها مترتب است، نسبت به رسالت حوزههاي علميه در شرایط کنونی، همانطور که بزرگان حوزه، مخصوصاً والد راحل ما(رضوان الله عليه) میفرمودند امروز وظیفه روحانیّت چندین برابر دوران قبل از انقلاب است و این خود مسئلهی مهمی است که یک روحانی در هر جا که باشد، چه در قم، چه در سایر بلاد، بداند وظیفهای که متوجه او است و تکلیفی که خدای تبارک و تعالی از او میخواهد منحصر به یک اقامهی نماز و منبر و جاری ساختن خطبهی عقد و خواندن نماز میّت نیست.اساساً به برکت انقلاب، مسئولیتی که متوجه روحانیت شده قابل مقایسه با قبل از پیروزی انقلاب نیست. یک روحانی نبايد خودش را به مقدار أقل از وظایف دینی قانع کند.
حال نسبت به اين دایرهی وظیفه که گسترده شده، بايد ديد این گستردگی در چیست؟ امروز مخاطب روحانیت، نه فقط آن مردم کوچه و بازاری هستند که نزديک محل او زندگی میکنند، مخاطب روحانیت امروز حتي یک شهر و یک ملت هم نیست، بلکه همهی ملتهای دنیاست.
توجه به این نکته مهم است که امروز یک روحانی وقتی بر بالای منبر یا در خطبهی نماز جمعه و یا در مجلس درس کلامی را میگوید این کلام ميتواند در کل نقاط دنیا تأثيرگذار باشد، هم تأثیر مثبت و هم خدای ناکرده اگر کلام، کلام غیر اساسی، نسنجیده و نپخته باشد تأثیر منفی.
روحانیّت امروز باید با وسایل روز کاملاً مرتبط باشد، اینکه ما خود را از ابزارهاي رسانهاي و ارتباطي مثل اینترنت بخواهیم جدا کنیم یک خسران بزرگ است، امروز باید از این وسایل برای رساندن پیام اسلام به دنیا کاملاً استفاده کنیم.
امروز به برکت انقلاب، دین در ابعاد بسیار مختلفی شکوفا شده. ما باید این واقعيت را باور داشته باشیم که به برکت این انقلاب ابعاد بسیاری از دین امروز در سطح مردم و جامعه طرح و در فضای عمومي قرار گرفته است و لذا اقشار و اصناف مختلف، از أطباء و قضات و صنعتگران گرفته تا جوانان و دانشجويان امروز سؤالات ديني زیادی از روحانیت دارند، از رسالتهای مهم روحانیّت رصد کردن نیازهای علمي مراکز دانشگاهي، جوانان و اقشار مختلف جامعه است.
اگر نيازها رصد نشود نمیتوانیم جواب آنرا بدهیم. این رسالت اقتضا میکند که هر روحانی خودش را از جهت علمی مسلحتر و مجهزتر کند.
خدمت علمای بلاد(أیدهم الله تعالی) عرض میکنم که هجرت از قم و استقرار روحانیون در شهرها نباید موجب توقف آنان در مسائل علمی باشد، بلکه باید برنامهی علمی ولو به یک نحو دیگری دیگری ادامه داشته باشد. زيرا همه میدانیم هر چه يک عالم از نظر علمی قویتر باشد، در هر نقطهای از نقاط دنیا هم که باشد مورد استفادهی مردم قرار میگیرد و هر مقدار ضعف داشته باشد مردم از او دور میشوند کما اینکه در مسائل اخلاقي و معنوی هم همینطور است.
بنابراین امروز که سیل تقاضاها از داخل و خارج از ایران متوجه حوزههای علمیه و روحانیّت شده اقتضا میکند که هر روحاني در هر جایی که هست لااقل روزی چهار پنج ساعت خودش را از جهت علمی تغذیه و تقویت کند. و در همین جهت هم باید روحانیّت بیدارتر از گذشته باشد.
يکي از رسالتهای اصلی روحانیت، شناخت توطئهها و نقشههایی است که دشمنان اسلام برای نابودي اسلام طراحی کردهاند. شما در خبرها خواندهايد که قضیهی حملهی آمریکا به سوریه در سال 2006 طراحی شده، یعنی حدود ده سال قبل این قضیه طراحی شده و داعش را با مطالعات خیلی عمیق تربیت کردند و اینها را به نام اسلام به جان اسلام انداختند. اطلاع دارید وقتی اینها موصل را گرفتند در همان روزهای اولیه کتابهای داعش در مدارس موصل توزيع شد برای اینکه ذهن بچهها را متوجه اهداف خودشان کنند. اقتضاي اين امر آن است که روحانیّت بیدارتر از گذشته باشد، مراقب توطئهها، نقشهها و خطراتي باشد که دین را تهدید میکند.
پس ما باید وسعت میدان رسالت را بسیار گسترده و به گستردگی دنیای امروز بدانیم نه فقط محدود به ایران. همانطور که نیازها به همین ميزان در داخل و خارج گسترش يافته توطئهها هم به همين مقدار گسترده شده، لذا روحانیت باید خیلی بیدار باشد.
یکی از راههاي خنثي کردن نقشه دشمنان همین ارتباط روحانیّت با یکدیگر است، این جلسات که از ابتکارهای بسیار خوب جامعه محترم مدرسین است موجب خواهد شد روحانیت حرفها و مسائل را با هم در میان بگذارند و یک فکر پخته و جدیدی را ارائه بدهند إن شاء الله.
سوال: در کشور ما دغدغهها زیاد هست. علمای بزرگ و اساتید برجسته امروز این دغدغهها را کاملاً حس میکنند، حضرتعالی چه راهکاری برای برون رفت از این مشکلات دارید؟
جواب: در بُعد فرهنگی متولّی اصلی حلّ مسائل فرهنگی کشور روحانیت است، درست است که در دولت بخشهایی وجود دارد که در مسائل فرهنگی تأثیرگذار هستند ولی ما باید بپذیریم که متولّی اصلی مسائل فرهنگی کشور روحانیت است. به نظر من بعد از پیروزی انقلاب یک غفلت و اشتباهی صورت گرفت و آن اینکه روحانیت و مسئولین نظام به حساب اینکه انقلاب حضور برجسته و روشن در میان مردم دارد اعتماد به همین قضیه کردند و شاید همين امر سبب شد که بعضی از مشکلاتی که امروز در جامعه داریم به وجود بیاید.
ما باید بپذیریم امروز مظاهر دینی در کشور ما رو به تنزل است، یعنی در میان مردم کوچه و بازار تقیّد به مسائل دینی مثل گذشته نیست، در میان کارهای هنری آن تقیّدی که مورد توقع است وجود ندارد، وضع حجاب بسیار نگران کننده است و به طوری که بعضی از بزرگان از حل این قضیه مأیوس شدهاند، ما به عنوان مجموعهی روحانیت باید مشکلات را رصد کنیم، مشکلات فرهنگی باید رصد شود.
البته این جهت هم نبايد نادیده انگاشته شود که در یک بخشی از جوانها تحوّلات بسیار عجیبی به وجود آمده، این هم به برکت نظام و انقلاب بوده، اما این بخش نسبت به عموم جامعه کم است و ما نباید خودمان را در این حد قانع کنیم! بسياري از جوانها در ایام اعتکاف و در مراسمهاي معنوی یک حضور خیلی جدی دارند اما فقط اینها بدنهی جامعه را تشکیل نمیدهند، بدنهی جامعه نسبت به نماز آن اهمیّتی که باید داشته باشد را ندارد، نسبت به حجاب ندارد، نسبت به مسائل مالی (حرام و حلال) ندارد و خصوصاً این آمارهایی که گاهی اوقات در مورد بعضی از مسائل اخلاقی ارائه میشود، يا در مورد مواد مخدر آمار خوبی نيست و نگران کننده است، ولو مسئولین معتقدند که در حدّ بحران نیست، ولی بالأخره در نظام اسلامی توقع نیست چنین درصدی وجود داشته باشد.
روحانیّت نسبت به همهی اینها وظیفه دارد همانطوری که در امر معیشت مردم، دین بسیار تأکید کرده که انسان مراقبت از نزدیکان و همسایگانش کند تا کسی گرسنه نباشد، امروز فقر و بیکاری در جامعه وجود دارد.
بههرحال این مشکلات هست اما عمده این است که روحانيت در بخش فرهنگی چه باید بکند؟ مخصوصاً آنکه رهبری معظم انقلاب در این چند سالهی اخیر نسبت به مسائل فرهنگی تأکيد فرمودند امروز دشمن یک شیعهی جدیدی را به میدان آورده، در کلان اسلام یک اسلام طالبانی وهابی و داعشی را به وجود آورد و در دایرهی شیعه هم یک شیعه جدید را تقویت میکند، شیعهای که نسبت به ظلم ظالمین زمان کاری نداشته باشد، شیعهای که برای او وجود و عدم اسرائیل علی السویه است! اسرائیلی که امروز در رأس دشمنان اسلام است. امروز سازمانهای امنیتی غرب، درحال تقويت چنین فکری هستند.
البته ممکن است عدهای از آنان که در این مسیر هستند به این جهت توجه نداشته باشند ولی دشمن درحال تقويت فکر آنها براي ضربه زدن به هويت اصيل شيعه است. یعنی شیعهای ميخواهد که کاری نداشته باشد در دنیا چه کسی به دیگری ظلم میکند، مسلمانی تحت هجوم قرار ميگيرد یا نه؟ در یمن چه اتفاقاتی میافتد، برای او فرقی نکند، آیا سیرهی ائمه معصومین علیهم السلام این چنین بوده؟
ميخواهند تقیه را کاملاً از ماهیّت و حقیقت شیعه جدا کنند و تقیه را کنار بگذارند، آنچه را که ائمه ما فرمودند «التقیه دینی و دین آبائی»، به طور کلی کنار بگذارند! سفارشهايي را که ائمه معصومین نسبت به وحدت بین مسلمین داشتند تخریب و تضعیف کنند. به زعم باطل خود ميخواهند با تقويت اين طرز تفکر آنچه را امروز به عنوان اصول و آرمانهای نظام جمهوری اسلامی مطرح هست مورد خدشه قرار بدهند. لذا روحانیت باید بیدار باشد، بحثِ اشخاص و خصومتهای شخصی و تقابلهای کذایی نیست، امروز براي از بين بردن تشيّع یک جریان جدیدی را در درون شيعيان به وجود میآورند برای اینکه به همان اهدافی که میخواهند برسند.
روحانیت باید این جهت را بداند، باید بیدار و هوشیار باشد، بفهمد که چه کسانی در این مسیر هستند و چه کسانی در آن مسیر هستند، همانطور که امام رضوان الله تعالی علیه مسئلهی اسلام آمریکایی و اسلام ناب محمدی(ص) را مطرح کردند که واقعاً به حق بود، امروز هم مسأله تسنن آمریکایی و شیعهی انگلیسی یک واقعیت است که باید خیلی به آن توجه شود.
بنابراین در مسائل فرهنگی دشمن دنبال نفوذ است، یکی از راههای نفوذ هم ایجاد یک چنین قضیهای است، باید روحانیت بیدار باشد، امروز بايد به فکر مسائل اخلاقیِ مردم باشیم.
من همین جا عرض کنم خودِ ما نسبت به امر به معروف و نهی از منکر کوتاهی میکنیم، آنطوری که باید و شايد قوی به میدان نمیآئیم، روحانیت بايد با قدرت به میدان بیاید البته با حفظ همهی چارچوبهای قانونی، نگذاریم یک منکری در شهر اوج بگیرد و بعد بگوئیم نمیتوانیم کاری کنیم، به امر به معروف و نهی از منکر اهمیت بدهیم. مردم اگر ببینند يک روحاني نسبت به مسائل دینی حساس است توجه شان به آن روحانی بیشتر میشود، اعتقاد و همکاریشان بیشتر میشود، من امیدوارم که روحانیت به مسائل داخلی خود بیشتر توجه کند و در صدد حلّ آن برآيد إن شاء الله.
سوال: با توجه به تحريمهاي همهجانبه دشمن عليه نظام جمهوري اسلامي و تأکيدات مقام معظم رهبري در باب اين موضوع حضرتعالي بفرماييد روحانيت و حوزههاي علميه در توسعه اقتصاد مقاومتي چه نقشي را ميتواند ايفاء کند؟
جواب: این یکی از مسائل بسیار مهم است، وظیفهی اصلی روحانیّت این است که این مفهوم بسیار جدید را که در تمام متون دینی ما ریشه دارد، از درون متون ديني بيرون آورد. ما اگر آیات و روایات را بررسی و در متون دینی پژوهش کنیم میتوانیم چارچوبهای بسیار خوبی در باب اقتصاد مقاومتي تدوين کرده و ارائه دهيم. یعنی وظیفهی اولیه روحانیت این است که از نظر فکري و نرمافزاری ابعاد اقتصاد مقاومتی را درست تبیین کند، اينکه در خانواده چطور باید باشد؟ در فرد چطور باید باشد؟ در اجتماع چطور باشد؟ ابعاد اقتصاد مقاومتی مثالهای فراوانی دارد.
تقدیر المعیشه که در روایات آمده و ترغيب به اينکه انسان بايد معيشت خود را تقدير و معيّن کند خود یک مصداق روشنی بر اقتصاد مقاومتی است.
بنابراین روحانيت نخست باید از جهت نرم افزاری این موضوع را کاملاً بررسی و تبيين کند، بعد از آن خودش عامل به اقتصاد مقاومتی باشد و این خیلی مهم است.
مردم و مسئولین امروز نگاه ميکنند که یک روحانی خود عامل به این مسأله هست یا نیست؟ آیا در خورد و خوراک، در معیشت و زندگی به ضرورتها و آن مقداری که مطابق شئونش هست اکتفا میکند یا زوايدي در زندگیاش وجود دارد، بنابراین هم باید از جهت نرمافزاری کار شود و هم از جهت عمل، ما باید در عمل خودمان را نشان بدهیم و ثابت کنيم که در مسائل اقتصادي آنچه سبب سعادت دنیا و آخرت ما میشود این راه اقتصاد مقاومتی است إن شاء الله.