ملاک شرعی و فقهی گناهان کبیره و آثار آن
- در تاریخ ۰۶ بهمن ۱۳۹۸
- ساعت ۱۵:۳۵
در علم فقه و اخلاق، برگرفتهشده از نصوص شرعی، گناهان به صغائر و کبائر تقسیم میشود. این تقسیم دارای آثار فقهی و اخلاقی متفاوتی است؛ بنابراین نیازمند تحلیل ماهیت و درنهایت تعیین ضابطه برای تشخیص مصادیق و موارد آن است. این نوشتار با مراجعه به نصوص شرعی، اعم از آیات و روایات و به روش کتابخانهای، مسئله را به صورت تحلیلی انتقادی بررسی میکند. پژوهش حاضر نشان میدهد گناهان کبیره دارای چهار ضابطه است: 1. وجود روایات صریح بر کبیره بودن یک گناه؛ 2. وجود وعید به آتش دربارهی مرتکب یک گناه در میان آیات و روایات؛ 3. اعظم شمرده شدن یک گناه از کبائر؛ 4. اعظم شمرده شدن یک گناه از گناه وعید به آتش دادهشده.
قاعده تسامح در ادله سنن
- در تاریخ ۰۶ دی ۱۳۹۸
- ساعت ۱۴:۴۶
تسامح در ادله سنن یعنی سختگيري نکردن درباره ادله ضعیفی که بر مستحبات دلالت میکند، و از آنجاکه مستحبات و مکروهات کم و بیش در همه ابواب فقهی وجود دارد، لذا پرداختن به این قاعده از اهمیت زیادی برخوردار است. نوشتار حاضر، این موضوع و گستره آن را مورد نقد و ارزیابی قرار داده است. در مجموع این نتیجه به دست آمده است که از اخبار «من بلغ» به عنوان مهمترین دلیل قاعده تسامح، نه میتوان حجیت خبر ضعیف دال بر استحباب را استفاده کرد و نه میتوان مفاد آنها را بر ارشاد یا مانند آن حمل کرد، بلکه مفاد اصلی این روایات، ثواب تفضلی خداوند متعال به کسی است که عملی را به امید ثواب انجام میدهد، یعنی این روایات فقط إخبار از تفضلاند؛ به علاوه این اخبار شامل فتوای فقیه، روایت ضعیف دال بر وجوب یا حرمت و نیز روایات فضائل نمیشوند، لکن مکروهات را در بر میگیرند.
نقل به معنا در روايات
- در تاریخ ۰۴ آذر ۱۳۹۸
- ساعت ۱۴:۲۲
از مباحث مهم در علم حدیث، بحث از چگونگی نقل احادیث است به این معنا که آیا نقل به معنا در روایات جایز است یا خیر و در صورت جواز، آیا روایاتی که امروزه به دست ما رسیدهاند نقل به لفظاند یا نقل به معنا؟ نوشتار حاضر در صدد تبیین ادله جواز نقل به معنا بوده و پس از ذکر ادلهای که در اینباره وارد شده همچون قرآن، دلیل عقلی، بنای عقلا و روایات، به بررسی این ادله پرداخته و جواز نقل به معنا به اثبات میرسد، لیکن باید توجه داشت که بیشتر روایات نقل به لفظ میباشد نه نقل به معنا و آن روایاتی هم که منقول به معنا هستند همراه با قرینه میباشند. همچنین اگر بگوییم بیشتر روایات منقول به معناست، در این صورت روایات از حجیت ساقط خواهند شد؛ چرا که امکان اشتباه راوی در فهم مراد امام(ع) وجود دارد.
جهاد ذبی(دفاع از کیان اسلام)
- در تاریخ ۱۱ خرداد ۱۳۹۸
- ساعت ۱۷:۴۶
نوشتار حاضر با بررسي ماهيّت قيام امام حسين(عليه السلام) و تشريح آن در قالب جهاد ذبّي به تبيين احکام و شرائط اين نوع جهاد و تفاوت آن با جهاد ابتدائي پرداخته و از همين رهگذر بر وجوب دفاع از مسلمانان و کيان اسلامي و مبارزه با گروههای تکفیری نظیر داعش تحت عنوان جهاد ذبّي تأکيد شده است.
بررسی آیه شریفه «اعتداء» در فقه معاملات؛ تأملی در استنادپذیری
- در تاریخ ۱۰ شهریور ۱۳۹۷
- ساعت ۱۲:۴۲
مشهور فقیهان در بحث ضمان کالای مثلی و قیمی، بر این باورند که ضمان کالای مثلی به مثل و قیمی به قیمت آن است. از جمله ادلّهاي که براي اثبات اين ديدگاه به آن استناد شده است، ميتوان به آیه «اعتداء»، اجماع، حدیث «علی الید» و قاعده احترام اشاره کرد. نوشتار حاضر ابتدا به تبیین دیدگاه فقیهان پیرامون استدلال به این آیه درخصوص اثبات نظر مشهور پرداخته و در ادامه به ارزیابی این دیدگاهها خواهد پرداخت.