آیه مباهله؛ بهترین دلیل بر أفضلیت امیرالمؤمنین(ع)

از آیات بسیار مهم قرآن کریم که هم حقانیت اصل اسلام و هم حقانیت ولایت بلافصل امیرالمؤمنین علی بن ابی‌طالب(علیه افضل صلوات المصلین) را بعد از پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) اثبات می‌نماید، آیه ۶۱ سوره آل عمران، معروف به «آیه مباهله» است.

برای نمونه، در کتاب شریف احقاق الحق نام بیش از 60 نفر از علمای اهل‌سنت ذکر شده که اقرار نموده‌اند آنچه در این آیه شریفه آمده، مربوط به وجود مبارک پیامبر اکرم، علی بن ابی‌طالب، فاطمه زهرا، حسن و حسین(علیهم السلام) است.

وقتی در آن روز مشاهده کردند پیامبر فقط چهار نفر را همراه خودش آورده: علی‌، فاطمه‌، حسن و حسین(علیهم السلام)؛ بزرگشان گفت چهره‌هایی را می‌بینم که اگر از خدای تبارک و تعالی بخواهند کوه‌ها جابجا شود جابجا می‌شود، مبادا زیر بار مباهله بروید که هلاک می‌شوید. امیرالمؤمنین(علیه السلام) در روایتی فرمودند که اگر در آن روز، مباهله تحقق پیدا می‌کرد، تمام آنها به صورت میمون یا خوک مسخ می‌شدند. به هر حال مسیحیان نجران از مباهله منصرف شدند و به پیامبر عرض کردند اجازه بدهید ما مصالحه کنیم و قرار شد جزیه پرداخت کنند.

ثانیاً یکی از مهمترین آیاتی است که بر حقانیت و افضلیت امیرالمؤمنین(علیه‌‌السلام) دلالت دارد‌؛ در روایتی وارد شده که به حضرت امیر عرض کردند که از فضایل خودتان به ما بگویید. حضرت مواردی را ذکر کردند و آنها گفتند فضائل بیشتر و مهم‌تری بگویید و حضرت همین قضیه مباهله را مطرح فرمود.

در بعضی روایات، پیامبر به علی بن ابی‌طالب فرمود: «‌یا علی من قتلک فقد قتلنی و‌من ابغضک فقد ابغضنی و‌من سبّک فقد سبّنی»؛ هر کسی تو را بکشد مرا کشته، هر کسی بغض تو را داشته باشد بغض من را دارد، و هر‌کسی به تو اهانت کند به من اهانت کرده و بعد تعلیل می‌آورد: «‌لأنک منی کنفسی»؛ چون تو مثل جان منی، «‌روحک من روحی، طینتک من طینتی»، روح تو از روح من و طینت تو از طینت من است.

در همین روایت که در عیون اخبار الرضا آمده است، حضرت بعد از قرائت این آیه، فرمودند: «‌فهذه خصوصیةٌ لا یتقدمهم فیها احد»؛ مباهله خصوصیتی منحصربه فرد است که پیامبر، برای اثبات حقانیت اسلام، طاهرترین، پاک‌ترین، مؤمن‌ترین و مقرب‌ترین انسان‌ها را نزد خدا را برای مباهله می‌برد، و قبل از این واقعه احدی این خصوصیت را نداشته است. «و‌فضلٌ لا یلحقهم فیه بشرٌ» و بعد از این هم، هیچ انسانی تا قیامت چنین فضیلتی را پیدا نمی‌کند؛ «و شرفٌ لا یسبقهم إلیه خلقٌ»؛ شرافتی است که هیچ خلقی به این شرافت نمی‌رسد.

در مورد اهانتی هم که به مرحوم طبرسی کرده، باید بگوییم خودش مستحق آن تعبیر است چرا که آیه را تفسیر به رأی کرده و حقیقت آن را کتمان کرده است. این آیه به خوبی دلالت دارد بر اینکه امیرالمؤمنین بعد از پیامبر(صلوات الله علیهما)، افضل از هر انسانی است در علم، شجاعت، عصمت و تقوا. حال این آقایان بیان کنند بعد پیامبر(صلی الله علیه و آله)، غیر از علی بن ابی‌طالب(علیه السلام)، کدام یک از افرادی که در آن زمان مطرح بودند علم اولین و آخرین را داشتند و در شجاعت و تقوا دارای آن مقام رفیع بودند؟!