بیانات حضرت آیت الله فاضل لنکرانی(دامت برکاته) در دیدار با خواهران طلبه دولت آباد اصفهان

مقارن با ولادت با سعادت حضرت زهرا(سلام الله علیها)، جمعی از خواهران طلبه حوزه علمیه شهرستان دولت آباد اصفهان با آیت الله حاج شیخ محمد جواد فاضل لنکرانی(دامت برکاته) در قم دیدار کردند.

در این دیدار که در روز شنبه 30 اردیبهشت 1391 برگزار شد، معظم له در بیاناتی، خواهران طلبه را به ضرورت تلاش و زحمت بیشتر در مسائل علمی سفارش کردند.


مشروح بیانات ایشان از این قرار است:

خدمت شما خواهران بزرگوار كه از حوزه مقدسه اصفهان تشريف آورديد و در درجه‌ي اول موفق به زيارت بارگاه حضرت فاطمه معصومه(سلام الله عليها) شديد خوش آمد عرض مي‌كنم. إن شاء‌الله از بركات حرم مطهر و در درجه بعد از اين جلساتي كه تشكيل مي‌شود در مسير رشد علمي و اخلاقي خود بهره فراوان ببريد.

در زمانه ما ضرورت اين معنا وجود دارد كه بايد خواهران محترم در مسائل علمي تلاش و زحمت بيشتري داشته باشند، خصوصاً در مباحثي كه مربوط به دين است. گاهي اوقات مطرح مي‌شود كه ما در بخش‌هايي از جامعه نياز به حضور علمي خواهران داريم مثلاً در بخش پزشكي ضرورت دارد كه مسائل پزشكي خواهران را خودشان عهده‌دار شوند، يا در بعضي از امور ديگر.

اما در مسائل حوزوي كه ارتباط مستقيم با دفاع از دين دارد، حضور خواهران در مراكز علمي و حوزوي نه تنها براي این است كه خودشان را مجهز به مسائل علمي و ديني كنند كه آن خود يك توفيق بزرگي است، بلكه بالاتر از آن اين است كه بتوانند از دين دفاع كنند. انسان وقتي بخواهد از دين دفاع كند چه مرد باشد و چه زن، وقتي با منطق و استدلال همراه باشد از هر دو كفايت مي‌كند، اما وقتي كه يك زن از مسائلي كه دين در مورد بانوان بيان كرده دفاع منطقي كند تأثيرش به مراتب بيشتر است.

امروز اگر يك خانم، با سلاح فقه و استدلالات فقهي و مجهّز شدن به مسائل تفسيري و قرآني از حقيقت حجاب دفاع كند، تأثير آن در جامعه و مخصوصاً در بخش زن‌ها خيلي بيش از این است كه يك مرد بيايد از حجاب زن‌ها دفاع كند، همينطور در مسائلي كه گاهي اوقات به عنوان اشكال آن هم از روي نفهمي، بر اسلام وارد مي‌كنند كه چرا اسلام بين زن و مرد در مسئله شهادت دادن يا در مسئله ديه و ارث فرق گذاشته؟! چرا اگر مرد بخواهد از خانه خارج شود نياز به اذن زن ندارد ولي اگر زن بخواهد خارج شود نياز به اذن مرد دارد، اگر زن واقعاً اين مباحث را عميق، عالمانه، با منطق و استدلال مطالعه كرده باشد و واقعاً باور خودش هم بر اين باشد، بيايد از اين احكام دفاع كند تأثيرش از اينكه يك مرد ـ حتي مجتهد و مرجع تقليد ـ بخواهد دفاع كند بيشتر است!

اين مقدّمه را عرض كردم  تا قدر اين توفيق بزرگي كه خداي تبارك و تعالي نصيب ما و شما كرده و ما را در مسير فهم دين قرار داده بدانيم، «إِذَا أَرَادَ اللَّهُ بِعَبْدٍ خَيْراً فَقَّهَهُ فِي الدِّين‏» خدا وقتي بر بنده‌اش اراده‌ي خير كند، اين «إِذَا أَرَادَ خَيْراً» يعني يك خير و عنايت خاص و ويژه، اگر نسبت به عبد خود بخواهد عنايت خاص كند؛ او را فقيه در دين قرار مي‌دهد، فرقي هم نمي‌كند زن باشد يا مرد.



حالا كه بحمدالله اين توفيق بزرگ خدا، كه نظيري ندارد نصيب ما شده، واقعاً در درجه اول عميق درس بخوانيم، هر بحثي را، از آن ادبيات كه شروع فرموديد و بعد هم منطق و كم‌كم وارد فقه و اصول مي‌شويد، واقعاً عميق درس بخوانيد تا قدرت برخورد با شبهات دشمنان و معاندين را داشته باشيد. اگر كسي از اول عميق درس بخواند، ديگر «لا يُحَرِّكُهُ العَوَاصِف» هزاران شبهه به سمت او هجوم بياورد باز هم محكم و استوار ايستاده و از عهده‌ي جواب آنها برمي‌آيد.

اما اگر كسي درست درس نخواند،‌ ديندار درستي نباشد، وقتي يك سؤال در مورد امام زمان(عليه السلام) يا معاد و توحيد از او مي‌پرسند متزلزل مي‌شود. اين كتاب‌هايي كه امروز در حوزه هست، مثل شرح لمعه، مكاسب كتاب‌هاي بسيار مهمي است.

متأسفانه يك وقتي زمزمه شد كه اينها كتب درسي نيست و به عنوان كتب درسي نوشته نشده و دنبال اين بودند كه براي آن جايگزين درست كنند كه تا به حال نتوانستند درست كنند! نمي‌خواهيم بگوئيم نقص ندارد ولي تا به حال بهترين كتابهاست.

شما الآن مكاسب را مي‌بينيد صدها حاشيه بر آن نوشته شده، حاشيه مرحوم اصفهاني، حاشيه مرحوم يزدي، حاشيه مرحوم ايرواني، حاشيه مرحوم آخوند، حواشي فراواني دارد تا مي‌رسيم به زمان خودمان كه مباحث عميق اجتهادي معاملات بر محور اين كتاب مكاسب است. ‌نمي‌شود انسان كتاب مكاسب را نخواند. چون تمام تحقيقاتي كه در اين حواشي وجود دارد بر محور اين كتاب است، تا اين كتاب خوانده و فهميده نشود اين حواشي فهميده نمي‌شود و من به شما عرض كنم كه چقدر نكات دقيق در اين حواشي وجود دارد كه بسياري از شبهاتي كه در زمان ما مطرح مي‌شود اگر كسي ارتباط منسجمي با اين حواشي كتاب مكاسب يا كفايه داشته باشد به خوبي از عهده‌ي جواب آن بر مي‌آيد.


فراموش نمي‌كنم اوايل انقلاب يكي از روحانيون معروف در فيضيه مطرح كرد به جاي اينكه اين همه حاشيه‌ي مكاسب و كفايه را بيان كنيم، بيائيم زبان انگليسي و... را بگذاريم. از اين حرف‌هاي بي‌اساس! در حالي كه واقع مسئله اين است كه اين حواشي اينطور نيست كه يك فقيهي فقط اشكالي وارد كرده باشد، بلكه تحقيقات زيادي در اين حواشي وجود دارد و اين تحقيقات بسياري از مسائل مستحدثه ما را حل مي‌كند. مسائل مستحدثه هم كه اكنون إلي ما شاء الله هست. در مسائل پزشكي چقدر ما مسائل مستحدثه داريم.

استفتاءاتي كه از مرحوم والد ما(رضوان الله عليه) در مسائل پزشكي چاپ شده خودش بيش از هزار مسئله پزشكي است، تمام رساله‌هاي عمليّه به سه هزار مسئله نمي‌رسد، اما در اين مسائل پزشكي اين همه سؤال و جواب مطرح است. در مسائل قضايي إلي ما شاء‌الله، در مسائل معاملات فراوان، در مسائل سياسي. به شما عرض كنم كه فقه؛ امروزه وسيع‌ترين و مشكل‌ترين علوم عالم است.

بنابراين آنچه كه مي‌خواهم خدمت شما عرض كنم و قاعدتاً بزرگان و مسئولين حوزه شما اين تذكر را داده‌اند، اين است كه از اين موقعيت استفاده كنيد و بهره ببريد، درس‌ها را عميق بخوانيد، وسوسه نشويد، نگوئيد حالا اين بحث به چه دردي مي‌خورد؟ اين بحث چه فايده و اثري دارد؟ بزرگان ما كه اين مباحث را مطرح كردند ضرورت اين را مي‌دانستند. البته بحث‌ها از جهت ثمره و كاربردي بودن مختلف است، ولي هر يك اثر خود را دارد، هر بحثي كه در فقه و اصول مطرح شده يك ضرورتي اقتضا كرده كه آن فقيه و عالم اصولي بيايد آن را مطرح كند.


اين را بدانيد كه كسي كه اصول قوي داشته باشد مي‌تواند تفسير قوي و خوبي داشته باشد. اگر اصول‌تان قوی باشد، در روايات اعتقادي به راحتي مي‌توانيد بفهميد كدام روايت درست و كدام روايت درست نيست. در همين رواياتي كه مربوط به حضرت حجت(عج) است به راحتي مي‌توانيد بفهميد كدام قابل قبول است و كدام قابل قبول نيست.

بنابراين؛ تقاضايم اين است كه اين بحث‌ها را خيلي عميق و دقيق بخوانيد تا از عهده‌ي شبهات بر‌آئيد. اگر كسي در فقه و اصول خودش را قوي كند از عهده‌ي بسياري از شبهات برمي‌آيد و در كنار اينها هم شرط بسيار مهمي كه اين علوم ما دارد اين است كه انسان اخلاص در عمل داشته باشد، «مَنْ أَخْلَصَ لِلَّهِ أَرْبَعِينَ يَوْماً فَجَّرَ اللَّهُ يَنَابِيعَ الْحِكْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ عَلَى لِسَانِه‏‏»،‌ روايت معروفي از وجود مبارك پيامبر(ص) كه خيلي مهم است.

ما گاهي اوقات يك ساعت هم نمي‌توانيم به اين روايت عمل كنيم چه رسد به چهل روز، «مَنْ أَخْلَصَ لِلَّهِ»، يعني براي خدا درس بخواند، براي خدا درس بگويد، براي خدا بنويسد، براي خدا فكر كند، براي خدا غذا بخورد، براي خدا حرف بزند، براي خدا نگاه كند، براي خدا سفر برود، همه چيز او براي خدا باشد. يعني چه؟ يعني هوا و هوس را كنار بگذارد، صفات رذيله‌ي نفساني را كنار بگذارد، حبّ و بغض‌هاي نفساني را كنار بگذارد، شهوت‌طلبي، شهرت طلبي را كنار بگذارد. ببيند خدا از او چه مي‌خواهد، امورش را براي خدا قرار دهد. اگر كسي چهل روز اين كار را انجام دهد «فَجَّرَ اللَّهُ يَنَابِيعَ الْحِكْمَةِ مِنْ قَلْبِهِ»؛ يعني تمام اين علوم و حكمت را خداي تبارك و تعالي از قلب او فوران مي‌دهد و بر لسانش جاري مي‌كند.

بنابراين اخلاص يك امري است كه ما بايد در نظر داشته باشيم. درسهايي كه مي‌خوانيم براي خدا بخوانيم. آن روايت معروفي كه «مَنْ عَمِلَ بِمَا يَعْلَمُ عَلَّمَهُ اللَّهُ مَا لَمْ يَعْلَم‏»؛ خيلي روايت عجيبي است! كسي كه به آنچه كه مي‌داند عمل كند، آنچه كه از واجبات ومحرّمات و ساير احكام مي‌داند را عمل كند، آنچه را كه نمي‌داند خدا به او ياد مي‌دهد و خدا معلم او مي‌شود.


من اميدوارم كه إن شاء الله خداي تبارك و تعالي عنايات و توفيقات خودش براي شما بيشتر كند و يك وجود نوراني علمي معنوي كه إن شاء الله نوري بشود كه «يسعي بين أيديهم» در روز قيامت از شما و ما محقق بسازد و إن شاء الله همه‌ي امور ما مرضيّ رضاي امام زمان(عج) قرار گيرد.