سخنرانی حضرت آیت الله فاضل لنکرانی(دامت برکاته) در مراسم افتتاحیه سال تحصیلی جدید مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) ـ91/6/25
۲۵ شهریور ۱۳۹۱
۱۸:۵۴
۳,۲۷۷
خلاصه خبر :
آخرین رویداد ها
بسم الله الرّحمن الرّحیم
قَالَ النَّبِیّ(ص): «مَنِ ازْدَادَ عِلْماً وَ لَمْ يَزْدَدْ هُدًى لَمْ يَزْدَدْ مِنَ اللَّهِ إِلَّا بُعْداً»(تنبیه الخواطر2: 21، منتخب میزان الحکمة:404)،
و قَالَ الصَّادق(ع): «إِذَا رَأَيْتُمُ الْعَالِمَ مُحِبّاً لِدُنْيَاهُ فَاتّهِمُوهُ عَلَى دِينِكُمْ فَإِنّ كُلّ مُحِبٍّ لِشَيْءٍ يَحُوطُ مَا أَحَبّ وَ قَالَ ص أَوْحَى اللّهُ إِلَى دَاوُدَ ع لَا تَجْعَلْ بَيْنِي وَ بَيْنَكَ عَالِماً مَفْتُوناً بِالدّنْيَا فَيَصُدّكَ عَنْ طَرِيقِ مَحَبّتِي فَإِنّ أُولَئِكَ قُطّاعُ طَرِيقِ عِبَادِيَ الْمُرِيدِينَ إِنّ أَدْنَى مَا أَنَا صَانِعٌ بِهِمْ أَنْ أَنْزِعَ حَلَاوَةَ مُنَاجَاتِي عَنْ قُلُوبِهِمْ»(اصول كافى1: 58، روايت: 4)
ابتدا تأسف و انزجار شدید خود را نسبت به توطئه‌ی اخیری که دنیای غرب و استکبار نسبت به عالم اسلام روا داشت و این فیلم موهنی که با پول اسرائیل تهیه شد و خشم و نفرت مسلمان‌ها را برانگیخت، اعلام کنم.
این قضایا دو چهره دارد، یکی چهره‌ی ناگوار آن که قلب هر انسان مسلمانی را آزرده خاطر می‌کند، نسبت به مقدس‌ترین و شریف‌ترین انسان‌ها بدترین اهانت‌ها که خود سزاوار آن هستند روا داشتند و امیدواریم که این اعلام انزجار و حرکتها باز به همین جا ختم نشود و حوزه‌های ما حرکت بیشتری داشته باشند. چهره دیگر این قضایا یک چهره مثبت است. زمانی که آن کشیش دیوانه مسئله‌ی سوزاندن قرآن را در آمریکا مطرح کرد، خود انتشارات و کتابفروشی‌های امریکا در پایان سال اعلام کردند پرفروش‌ترین کتاب سال در آنجا «قرآن» بود.
این قضایا وحدت مسلمین و آگاهی آنها از توطئه‌ها را به دنبال دارد و سبب می‌شود که غیر مسلمان‌ها هم گرایش بیشتری به اسلام پیدا کنند و غرب می‌بیند که اسلام رو به رشد است. آماری که خود ارائه می‌دهند بسیار عجیب و خوشحال‌کننده است شاید بتوانیم بگوئیم آمار واقعی هم به ما ارائه نمی‌دهند که مثلاً در ده ساله‌ی اخیر رشد اسلام‌گرایی 50 تا 70 درصد نسبت به ده ساله‌ی قبل اضافه شده. امیدواریم که این آثار مثبت و رشد اسلام را در دنیا ملاحظه کنیم.
من ابتدا به فضلای بزرگواری که امسال حضور در این مرکز مقدس حضور پیدا کردند خیرمقدم عرض می‌کنم و بیانات بسیار جامع و خالصانه‌ی حضرت آیت الله استادی در این زمینه برای آنها کافی است و إن شاء الله توجه زیاد کنند و به آنچه که ایشان فرمودند عمل کنند.
گاهی اوقات سؤال می‌کنند که محصول این مرکز تا به حال چه بوده؟
آنچه که ما می‌توانیم بگوئیم غیر از تحقیقاتی که در بخش پژوهش شده، منشورات متنوّع و عمیق و جدیدی که در مباحث فقهی، این مجموعه ارائه داده و به چاپ رسانده است، با اینکه بنای اولیه‌ی این مرکز فقط تمحض در آموزش بود ولی بحمدالله در پژوهش ما قدم‌های بسیار خوبی برداشتیم، تاکنون بیش از 24 نشست علمی و نظریه‌ی پردازی برگزار کردیم.
اما به نظر من آنچه در رأس همه‌ی این آثار است این است که مشاهده می‌کنیم که فضلایی که در این مرکز حضور داشتند امروز در حوزه‌ی علمیه از مدرّسین کفایه، مکاسب، سطوح عالی حوزه، از ائمه محترم جمعه هستند، یا در بعضی از شهرها خودشان مدرسه‌ای احداث کرده و آنرا اداره می‌کنند.
می‌توانیم بیش از 50 نفر مجتهد یا قریب الاجتهاد به عنوان محصول این مرکز ارائه بدهیم. یکی از بزرگان فرمود اگر شما پنج نفر هم در این جهت تربیت کرده باشید برای این مرکز کافی است، مرکزی که واقعاً حوزوی خالص است، هیچ حمایتی از سوی دولت نشده و مرحوم آیت الله العظمی فاضل لنکرانی(رضوان الله تعالی علیه) اجازه نمی‌دادند که یک ریال از بودجه‌های دولتی در ساخت و اداره‌ی مرکز صرف شود و الان هم که بیش از پنج سال از رحلت ایشان گذشته، با لطف خدای تبارک و تعالی همین رویه تاکنون ادامه داشته است. ما بودجه وحمایت‌های دولتی نداریم، آن بودجه‌های نجومی هم خدا را شکر می‌کنیم که نداریم، با همین بودجه‌های جزئی وجوهات این مجموعه را تا اینجا اداره کردیم.
نسبت به مسئله‌ی مدرک گرایی هم که حضرت آقای استادی فرمودند واقعاً فکر اوّلی ما هم همین است. ما در نامه‌ای که هفت هشت سال قبل به شورای عالی نوشتیم، گفتیم بر اثر اصرار فضلا به شما می‌گوئیم که اینها یک چنین درخواستی دارند ولی به خود فضلا عرض می‌کردیم دنبال این قضیه نباشید، آن از طریق دیگری به نحوی مناسب خود به خود حاصل می‌شود، بگذارید مجموعه‌ی ما دنبال مسئله‌ی مدرک‌گرایی نباشد و اینکه تاکنون نامه‌ها به نتیجه نرسیده شاید مقدر و عنایتی بوده است.
من تشکر می‌کنم از مسئولین محترم مرکز، از معاونت محترم آموزشی که واقعاً زحمات زیادی را متحمل و مجموعه‌ی سطح و خارج را به خوبی اداره می‌کنند. ارادت و تشکر خود را محضر همه‌ی اساتید بزرگوار داریم، بالأخره حیثیت علمی یک مجموعه به اساتید آن مجموعه است. از فضلا که اهتمام به برنامه‌ها دارند تشکر می‌کنیم.
از مسئول بخش تفسیر تشکر می‌کنم و در قسمت تفسیر نمی‌خواهیم بحث‌های کلیشه‌ای و روش‌هایی که بوده اینجا تکرار شود بلکه در نظر داریم بعد از ده سال بتوانیم مفسرین خوبی را به حوزه علمیه و به مردم و دنیای اسلام ارائه نمائیم. از بخش کلام و معاونت پژوهشی تقدیر می‌کنم، در بخش پژوهش زحمات فراوانی کشیده شده و نسبت به مراکزی که امکاناتشان چندین برابر این مجموعه است بحمدالله در بخش پژوهش موفق‌تر بوده و قدم‌های خوبی را برداشته‌ایم.
نکته اصلی که باید بر آن تأکید کنم این است که دو سه هفته‌ی قبل در جامعه محترم مدرسین عرض کردم که باید به حوزه علمیه و شورای عالی توجه داده شود که اصل حوزه مبتنی بر فقاهت است، اساس دین مبتنی بر فقاهت است و امروز انقلاب ما با همه‌ی ابعادش به مسئله‌ی فقاهت گره خورده، نکته‌ای که رهبر معظّم انقلاب در دیدار با شورای عالی، روی آن تأکید فرمودند، اینک ضرورت وجود چنین مراکزی، آن هم در بطن حوزه‌ی علمیه به عنوان تخصصیِ فقه بیشتر نمودار می‌شود، این یک امر ادعایی نیست که امروز همه‌ی جوانب بشری با فقه گره خورده، ما هیچ قشر و گروهی را حتی اگر غیر مسلمان باشند پیدا نمی‌کنیم که بگویند ما هیچ نیازی به فقه نداریم، فقه ما در مورد غیر مسلمانان هم آنها نظر دارد و نسبت به برخورد مسلمان‌ها با آنها حکم دارد.
ما باید به فقه خیلی اهمیّت بدهیم و اهمیّتش به این است که واقعاً قوی‌تر از گذشتگانمان درس بخوانیم، برویم زندگی شیخ اعظم انصاری را ببینیم، زندگی علمی صاحب جواهر را ببینیم، اینها قطعاً قوی‌تر از گذشتگانشان درس خواندند، اینطور نبود که چون استعداد شیخ بیشتر از گذشتگانشان بود به این نتیجه رسید، نه! قوی‌تر، مبسوطتر و محکم‌تردرس خواند، امروز ما باید همینطور باشیم، آن هم با این شبهاتی که وجود دارد و مع الأسف عرض کنم امروز دشمن به وسیله‌ی بعضی عناصر در درون حوزه در صدد تخریب فقه است، افرادی پیدا شدند که می‌گویند ما با همین اجتهاد سنّتی اثبات می‌کنیم که مرتد واجب القتل نیست، می‌گویند ما با همین اجتهاد سنّتی اثبات می‌کنیم این حجابی که شما امروز ادعا می‌کنید باطل است، ما با همین اجتهاد سنّتی اثبات می‌کنیم فلان عمل ضروری غیر صحیح است، اینطور به میدان آمده‌اند، لذا ما باید قوی‌تر و محکم‌تر درس بخوانیم، تمام وقت‌مان را اگر برای فقه و اصول بگذاریم کم است! ما در فقه مطالب خام و تحلیل نشده فراوان داریم، در اصول هم با همه‌ی ادعاها مطالب تحقیق نشده، فراوان داریم.
امروز این انتظار از حوزه‌های علمیه هست که بیایند فقه حکومتی را ارائه بدهند، واقعاً یک خلأیی است که هنوز حوزه پاسخ نداده، فقه حکومتی به این نیست که ما به یک استاد بزرگواری بگوئیم از فردا فقه حکومتی بحث کن، بلکه باید ابعاد این موضوع پژوهش شود، متونش آماده و ریشه‌یابی شود، هنوز ما فقه حکومتی را از فقه رایج استخراج نکرده‌ایم، چیزی که استخراج نشده چطور می‌خواهد تدریس شود، من به بعضی از بزرگان جامعه مدرسین گفتم این روش درستی نیست که اعلام می‌کنند فلان آقا می‌خواهد فقه حکومتی تدریس کند، باید سال‌ها کار شود، اصول فقه حکومتی استخراج شود و ابعاد آن بررسی شود و ما ان شاء الله در این مرکز دنبال این مطلب هم هستیم و امیدواریم که بتوانیم در این زمینه موفق باشیم.
می‌خواهم عرض کنم که فقه هنوز مواد خام و تحقیق نشده زیاد دارد، گاهی فکر می‌کردم ممکن است هر علمی یک ساحلی داشته باشد ولی فقه ساحل ندارد، به یک حدّی نمی‌رسد که بگوییم تمام شد. همینطور که زندگی بشر ادامه پیدا می‌کند، گستره‌ی فقه هم به موازات آن ادامه پیدا می‌کند.
امیدواریم که این مجموعه همانطور که تا به حال، مشهود و ملموس است و روشن است که عنایات ائمه طاهرین (ع) نسبت به این مجموعه هست، بتواند در خدمت به دین موفق باشد. یکی از این اساتید بزرگوار می‌گفت مرحوم والد شما را در عالم رؤیا دیدم گفتم از دنیا چه چیز به شما می‌رسد، ایشان فرمود از این مرکز فقهی بهره زیادی به من می‌رسد، بالأخره در این مرکز جز قرآن و حدیث و دین ، چیز دیگری مطرح نیست. بحمدالله در این مرکز نه جبهه‌گیری سیاسی وجود دارد و نه مسائل دیگر. امیدواریم ان شاء الله همیشه اینطور باشد. البته نسبت به اصول انقلاب و اینکه این مجموعه در مسیر خدمت به نظام و انقلاب باشد بسیار محکم هستیم، در عین اینکه مستقل از دولت و مجموعه‌های حکومتی هستیم ولی می‌خواهیم واقعاً تحقیقات اینجا، تحقیقاتی باشد که برای نظام مفید باشد.
قبل از اینکه رهبری معظم راجع به تجدید نظر در لایحه‌ی کنترل جمعیت سخنانی را فرموده باشند، در دو سه ماه قبل مرکز پژوهشهای مجلس نامه‌ای نوشته و از محققین اینجا راجع به مسئله کنترل جمعیت از دید فقهی سؤال کردند، افرادی از اساتید جلسه‌ای تشکیل داده و اعلام نظر کردند و خود بنده هم نظری دادم و اثبات کردیم قانونی که در سال 1372 در مجلس شورای اسلامی به عنوان کنترل جمعیت نوشته شده درست برخلاف فقه است و برایشان ارسال کردیم.
ما دنبال این هستیم که حقیقت فقه، علم و دین را ارائه بدهیم. بعد هم رهبری فرمودند باید تجدید نظر در آن قانون بشود و امیدواریم ان شاء الله که این قانون که مصیبتی برای کشور، انقلاب و هم برای شیعه شده است، هر چه زودتر اصلاح بشود. اینها برکاتی است که این مرکز برای نظام هم دارد.
امیدواریم خداوند به ما توفیق بیشتر و فکر روشن‌تر بدهد، این نکته را هم عرض کنیم در طول این سال‌ها امور این مجموعه را با همیاری و همفکری فضلا و اساتید پیش برده‌ایم و اینطور نیست که تحکّمی از ناحیه‌ی شخص خاصی وجود داشته باشد لذا از پیشنهادات ارزشمند به خوبی استقبال می‌کنیم، امیدوارم که از نظرات اساتید و فضلا بهره ببریم و خداوند آنچه که رضای خودش هست در مسیر علمی ما در این مجموعه قرار بدهد.
در خاتمه لازم است که برای شفای مدیر محترم و معظم این مجموعه حضرت حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای فاضل کاشانی که کسالت دارند و الآن در بستر بیماری هستند دعا کنیم، ایشان خدمات فراوانی انجام داده‌اند و امیدوارم هر چه زودتر کسالتشان برطرف شود.
والسّلام علیکم و رحمة الله و برکاته