بیانات حضرت آیت الله فاضل لنکرانی(دامت برکاته) در جمع بانوان دانشجوی دانشگاه آزاد بندرعباس94/2/1
۰۱ اردیبهشت ۱۳۹۴
۲۰:۳۷
۳,۱۰۵
خلاصه خبر :
آخرین رویداد ها
بسم الله الرّحمن الرّحیم الحمدلله رب العالمین
و صلّی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین و لعنة الله علی اعدائهم اجمعین
خدمت شما خواهران بزرگوار خوشآمد عرض میکنم. بانوان محترمي که به شهر مقدس قم مشرف شدید و إن شاء الله از برکات زیارت حضرت معصومه(سلام الله علیها) بهرهمند خواهید شد. از برادر محترممان جناب حجت الاسلام و المسلمین آقای ذکائی و دیگر آقایانی که این جلسه را ترتیب دادند تشکر میکنم. و صلّی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین و لعنة الله علی اعدائهم اجمعین
شما بحمدالله در مسیر علم و دانش قرار داريد و دانشجو هستید و روشن است که باید به اقتضای این ظرفیت علمی که دارید، نکاتي مناسب با آن را مطرح کنیم. ما گاهی اوقات در جمع بعضی خواهران که تشریف میآورند، ممکن است خواهرانی بودند که در اجتماع مؤثر باشند، ولی در مسیر علم نباشند، گروههایی هستند که گاهی میآیند، باید یک صحبتهایی با آنها کرد. اما خدمت شما باید مسائل مهمتر و بنیانیتری را مطرح کنیم.
به نظرم میرسد مهمترین مسئلهای که برای شما اولویت دارد این است که این فکر و این سؤال را به عنوان یک دغدغهی وجودی خودتان قرار دهید که امروز دنیا چه روشهایی را برای اضمحلال این قشر دنبال میکند؟! و اساساً آیا این سؤال بجاست که ما مطرح کنیم که امروز باور کنیم و بپذیریم که افرادی (نه افراد معمولی که در یک ادارهای مشغول به کاری هستند) و متفکرانی، در میان این متفکران، متفکران در فلسفهی غرب به دنبال این اندیشه هستند که ما چه کنیم که زن را از هویّت واقعی خودش دور کنیم و او را به عنوان یک ابزار در اختیار سیاست، قدرت و مطامع دنیاپرستان قرار دهیم؟
من فکر میکنم این خیلی سؤال مهمی است. اگر یک بانويي که در مراحل علمی کار میکند، چنین اندیشهای در زاویهی ذهنش نباشد، این یکطور با مسائل علمی برخورد میکند و برای آیندهی خودش طراحی میکند، اما کسی که چنین دغدغهای دارد؛ هم باید به فکر پاسخ به این سؤال باشد و هم حرکت آیندهی خودش را ترسیم کند.
هر یک از شما مادران آیندهی این جامعه هستید. فرزندانی که مثل شما خانم هستند میخواهند در مسیر مسائل علمی قرار بگیرند. آیا شما چنین مسئولیتی ندارید که در این جهت برای آنها یک میراثی از خودتان به ارمغان بگذارید؟!
لذا این مسئله خیلی مهم است. با یک جلسه، دو جلسه و یکی دو تذکر و یک خبر که بگوئیم در مراکز امنیتی کجا راجع به زن این ایده را مطرح میکنند، مسأله حل نميشود.
امروز مشکلی که در کشورهای اسلامی به وجود آمده، از این نظریه پردازی فلاسفهی غرب، جامعهشناسان غربی، نه در پنج و ده سال پیش، بلکه در صد و بلکه دویست سال پیش، از آن نظریهها پیدا میشود. نظریهی فلاسفهشان، جامعهشناسان، روان شناسان، اینها اینقدر این نظریهشان را مطرح کردند و در جامعهی خودشان پیاده شده، این نظریه از مراحل زیادی عبور کرده، تا اينکه امروز در کشورهای اسلامی آمده است، و در یک قالب خیلی زیبایی هم مطرح میشود، قالب تساوی زن و مرد، عدم تبعیض بین زن و مرد.
میگویند زن و مرد در همهی شئون با هم برابرند، اگر مرد کار میکند زن هم باید کار کند، اگر مرد اختیاراتی دارد زن هم بعینه باید همان اختیارات را داشته باشد، اگر مرد به جنگ میرود زن هم به جنگ برود. این ایده را مطرح میکنند و این فکر عدم تبعیض در جنسیت را مطرح میکنند و در جامعهی اسلامی، در کشورهای اسلامی زنهای مسلمان دچار یک اضطراب، تردید و تزلزل میشوند. آیا شما خودتان در مراکز دانشگاهی نباید به این مسأله بپردازید؟ ببینید این حرفها چیست؟ اینها چه اهدافی را دنبال میکنند؟
مرد؛ حجاب ظاهری دارد ولو اینکه در اسلام مرد هم حجاب دارد و شاید در بعضی از موارد حجاب مرد، بیشتر از زن باشد. در جایی که یک زن فکر میکند در محلی است که کسی او را نمیبیند و چادرش را کنار گذاشته، به مرد میگوید تو حق نگاه کردن نداری، از یک روزنهی باریک اگر نگاه کنی حرام است و گناه است. این هم یک نوع حجاب برای مرد است. ولی اینها دنبال چه هستند؟
اینکه یک کسی مثل رضاخان را در کشور اسلامی ایران سر کار آوردند و او را وادار به مسئلهی کشف حجاب کردند، شما الحمدلله تمام این قضایا را مي دانيد، چه کسی رضاخان را به کشف حجاب وادار کرد؟ آیا این فکر یک آدم روستایی ایران بود که تازه به قدرت رسیده، که بگوید من کشف حجاب کنم؟ چادر را از زنهایمان بگیریم؟! یا اینکه این را به او دیکته کردند و گفتند اگر میخواهی بمانی، باید این کار را بکنی. کشف حجاب به چه هدفی انجام شد؟ اینها مسائل مهمی است که شما باید خیلی روی آن فکر کنید.
ما وقتی اسلام را به عنوان یک دین جامع میپذیریم، اسلام را به عنوان یک دین محکم حکیم، دین حکیمانه میپذیریم، میگوئیم وقتی تمام دستوراتش از طرف خدا آمده، خدا ممکن است یک ملاکاتی دارد و ما ملاکات را نمیفهمیم.
یک وقتی در جمعی از بانوان در استان خراسان جلسهاي داشتم؛ بحث عدالت و تساوي بين زن و مرد مطرح شد. یک چیزی که بسیار اشتباه است، که ممکن است در ذهن شما هم باشد، میگویند همه چیز باید روی ملاک عدالت باشد!! اگر پدری مُرد و یک پسر و یک دختر دارد، عدالت این است که به يک اندازه به اینها بدهند.
در باب قضاوت؛ 98 درصد فقهای ما میگویند زن نمیتواند قاضی شود، میگویند خلاف عدالت است، چرا زن قاضی نشود و مرد قاضی شود؟
در حالی که بنیان این سؤال خراب است. مثل اینکه این را از قدیم به شما گفتند وقتی میگوئیم همه چیز را خدا آفریده، پس خدا را چه کسی آفریده؟ میگویند اصل این سؤال غلط است.
میگوئیم پس همهی احکام اسلامی باید روی عدالت باشد، بعد میگوئیم پس چرا در ارث، عدالت رعایت نشده؟ چرا در مسئلهی شهادت، عدالت رعایت نشده؟ چرا در قضاوت، عدالت رعایت نشده؟ سؤال غلط است.
چه کسی گفته همهی قوانین خدا روی عدالت است؟ ما میگوئیم این حرف غلط است. ما میگوئیم خدا در قانونگذاری یک مصالح و اهدافی را در نظر گرفته است که اصلا ربطي به عدالت ندارد؛ مثل اینکه فرض کنید شما میخواهید یک خانه را اداره کنید، یک خانم به شوهرش میگوید شما کار بیرون را انجام بده و من کار داخل خانه را انجام ميدهم. آیا بعد از اینکه چنین تقسيمي صورت گرفت، بگوئیم خلاف عدالت کار کردید؟ چرا هر دو کار بیرون نکنیم؟ اگر هر دو کار بیرون را انجام دهيم؛ چه کسی کار خانه را انجام بدهد یا بالعکس؟!
عقل شما میگوید برای تنظیم امور، باید یک سری مسئولیتها برای مرد باشد و یک سری مسئولیتها برای زن باشد. حالا اگر گفتیم مسئولیت بیرون با مرد و مسئولیت درون با زن، به این معناست که ما روی عدالت کار میکنیم؟!! چه ربطی به عدالت دارد؟ این تقسيم کار، برای تنظیم امور است.
خداوند متعال هم در احکامش امور را تنظیم کرده، بار اقتصادی جامعه و خانواده را روی دوش مرد گذاشته و اصلاً این یک احترامی برای زن است. به زن میگوید مخارج و نفقه و ... نباید به عهدهی تو باشد، مرد باید کار کند و زحمت بکشد و درآمد داشته باشد، با احترام به عنوان یک واجب در اختیار زن قرار دهد.
آيا این بهتر است، یا بیائیم حرف غربیها را بزنیم و بگوئیم از ابتداي صبح، مرد در یک جا کار کند و زن هم در یک جا، یک اسم قشنگی هم بگذاریم بگوئیم شراکت اقتصادی!! کجای این شراکت اقتصادی است؟ این انهدام خانواده است.
زن تا ساعت 2 و 3 کار میکند و مرد هم کار میکند، دیگر چه قوهای میماند برای اینکه این زن بخواهد تدبیر درون خانه را انجام دهد؟ تربیت بچهاش را به عهده بگیرد؟ لذا ببینید اغلب خانودههايي که زن و مردشان کار میکنند بچههایشان از نظر تربیتی نه متأثر از مادرند و نه متأثر از پدرند، متأثر از بیرون خانهاند، یا متأثر از کارگری که گذاشتند اینها را اداره کند. پس اصلاً ما میگوئیم این ریشه خراب است.
چه کسی گفته خدا در جعل احکام و قانونگذاری باید عدالت را رعایت کند؟ خير. خدا باید در أعمال، عدالت را انجام دهد، کسی که کار خوب انجام میدهد و کسی که کار بد انجام میدهد، اگر خدا بخواهد اینها را با یک نحو مجازات در نظر بگیرد، خلاف عدالت است. لذا قیامت «مثقال ذرة خیراً یره» با «مثقال ذرة شرّاً یره» حسابش جداست.
امام هادی(ع) فرمود: «الناس فی الدنیا بالاموال و فی الآخرة بالاعمال»؛ قیامت هر کسی با هر مقدار عملی است که با خودش آورده باشد. عدالت آنجاست که خدا این کسی که در دنیا خوبی کرده با آن کسی که بدی کرده را یک نحو جزا ندهد.
ولی در مسئلهی قانونگذاری و جعل قانون، خدا میخواهد یک قانون قرار دهد از اول خلقت تا آخر خلقت، باید تنظیم کند. آمده تنظیم کرده؛ جهاد بر زن واجب نیست، بر مرد واجب است. نفقه بر مرد واجب است و بر زن واجب نیست، اینها تنظیم امور است.
حتی این نکته را بگویم، چون شاید در ذهن شما این سؤالات باشد؛ غالباً سؤال میکنند یعنی چه زن که میخواهد از خانه بیرون برود باید با اجازهی شوهرش باشد، مگر زن اسیر است؟
میگوئیم این را برای شما بد معنا کردهاند؛ این که زن باید با اذن مرد از خانه خارج شود، به این معناست که اسلام به مرد میگوید تو اینقدر باید مسئولیت داشته باشی که اگر خانمت از خانه بیرون رفت، مسئولیتش پای توست، اگر صدمهای خورد، اگر از جهت امنیتی مشکلی پیدا کرد تو مسئول هستي. یعنی در هر حقیقت مرد را موظف به مراقبت از زن کرده است. آيا این بد است؟ این قانون با عقل سازگاری ندارد؟ با وجدان و فطرت سازگاری ندارد؟
شما ديديد وقتي بچه میخواهد از خانه بیرون برود، فطرت و طبیعت انسان اين است که میگوید کجا میخواهی بروی؟ اگر بچه بگوید بتو چه، آيا این جواب درست است؟ این مادر دلسوزی میکند که این بچه از خانه که بیرون میرود کجا میرود؟
زن یک موجودی است که مورد هجمهی هواپرستان و افراد شیطان پرست و شیطان مآب و شیطان صفت قرار میگیرد، مرد باید مراقبت کند.
حالا بگوييم این قانون که زن باید با اجازهی مرد از خانه بیرون برود، با عدالت سازگاری ندارد، این قانون را بردارید. مرد نداند امروز زنش کجا میخواهد برود؟ چه جلسهای میخواهد شرکت کند؟ چه زمانی میخواهد برگردد؟ اینها چیزهایی است که خیلی باید دقت شود. جعل قانون بر اساس مصالح دیگری است، غیر از مسئلهی عدالت.
یک شخصي دو جلد کتاب نوشته بود درباره حقوق زنان، در مقدمهاش نوشته بود باید بر اساس عدالت باشد.
گفتم شما یک مقدمهای نوشتهای و پایهای گذاشتهای که تمام حرفهایت اشتباه است. این مقدمه را به چه دليل بپذیریم؟ عرض کردم مانند خانه و تنظیم امور، خدای تبارک و تعالی امور عالم را تنظیم کرده، بحث عدالت هم نیست، این حیوان را قرار داده برای اینکه انسانها گوشتش را در مسیر کمال خودشان استفاده کنند. بعد بگوئیم این کجایش عدالت است، من از گوشت او بخورم چرا او از گوشت من نخورد؟ اگر این حرف عدالت را به میدان بیاوریم، خیلی سؤالات و اشکالات مطرح میشود.
قانونگذاری بر اساس یک ملاکات دیگری است که ربطی به عدالت ندارد.
من یک وقتی برای طلبهها در درس میگفتم؛ قضاوت یک شغلی است که روح قاضی را کاملاً در فشار قرار میدهد و خانمها با آن ظرافت روحی که خدای تبارک و تعالی برایشان قرار داده صدمه میخورند. قضاوت یک امر واجبی است، یعنی اگر دو نفر در یک نزاعی، به یک مجتهد جامع الشرایط مراجعه کردند، گاهی اوقات این نزاع ساعتها، روزها، گاهی پروندههای ده بیست جلدی میشود، وظیفه دارد بررسي کند.
حالا خدا این وظیفه را برای زنها قرار نداده است. این به معنای ضعف عقلانی آنها نیست، ممکن است یک خانمی در جامعه ما پیدا شود که مواد حقوقی را از بسیاری از قضات بهتر بلد باشد و لذا وکالت زن را هیچ کس اشکال نکرده است، زن میتواند وکیل شود، ولی در قضاوت میخواهد با متهم و مجرم، مجرمی که با مسئلهی خونریزی و جنایت و ... سر و کار دارد.
اسلام کرامت زن را حفظ کرده که در معرض این حوادث قرار نگیرد، اما برای مرد واجب کرده که اگر شرایطش را داری و بلد هستی باید قضاوت کنی.
اگر مسئلهی عدالت را مطرح کنیم خیلی سؤالات اصلاً دیگر قابل جواب نیست، بگوئیم اینجا عدالت چه عدالتی است؟ چرا این فرش آنجا نیفتاد و آن اینجا نیفتاد، پس الآن تبعیض است!! این چه ربطی به عدالت دارد؟
بهترین مثال؛ چینش یک خانه است. شما در آشپزخانه ظرف را یک جا قرار میدهيد، یخچال را یک جا قرار میدهید، ظرفشويي را یک جا قرار میدهید، آيا ميتوانيم بگوئیم این عدالت است؟!! اگر ظرفشويي را این طرف میآوردید خلاف عدالت میشد!! خير! این چینشی است که شما تشخیص دادید برای نظم این آشپزخانه این کار را انجام بدهی. این احکام هم از همین منوال است.
من تقاضا میکنم که مسائل اساسی خودتان را خیلی خوب فکر کنید، سؤالاتی که دارید از طریق اهلش، کساني که واقعاً بتوانند و بر جواب آنها تسلط داشته باشند، مطرح کنيد، سؤال بدون جواب نداریم. من خیلی روشن عرض کنم که در مورد بانوان، سؤال بدون جواب نداریم، منظور از جواب؛ نه جوابی که مورد پسند شخص من باشد، بلکه جوابی که روی میزان و طبق منطق است.
من امیدوارم که این سفر برای شما بسیار پر بار باشد، از برکات این سفر استفاده کنید، از خودتان در جمیع حالات محافظت کنید.
دیروز که اول ماه رجب بوده؛ ولادت امام باقر(ع) بوده، این روایت هم از امام باقر(ع) عرض کنم که فرمود از گناهان کوچک مراقبت و خودداری کنید، چون همین گناهان کوچک در قیامت مورد سؤال واقع میشود.
در بعضی از روایات هست که گاهی اوقات غضب خدا در یک گناه کوچک است.
دیدهاید گاهی اوقات برخي افراد ميگويند نمیدانم چرا زندگی من گره خورده است؟! اما توجه ندارد، یک گناه کوچکی کرده غضب خدا در همان بوده است.
از خودتان خیلی مراقبت کنید، پاکدامنی خودتان را حفظ کنید، هیچ سرمایهای برای زن و مرد، بالاتر از پاکی و عفّت نیست. در محیطهایی که تشریف میبرید دانشگاه و غیر دانشگاه، واقعاً کرامت خودتان را حفظ کنید و از نظر علمی إن شاء الله روز به روز سطح علمی خودتان را بالا بیاورید.
برای موفقیت همهی شما دعا میکنیم. خدای تبارک و تعالی به برکت این ماه رجب و به برکت أئمهی طاهرین(ع)، به حرمت امام زمان(عج) و فاطمه زهرا(سلام الله علیها) همانطور که تا کنون به بانوان کشور ما عنایت شده، این عنایت روز به روز إن شاء الله افزودهتر و بیشتر شود.
احتراز از بیادبی، بیحیایی، حیای در کلام خیلی مهم است. خیلی از زن و شوهرهایی که خدایی نکرده بینشان اختلاف به وجود میآید، حیای در کلام ندارند؛ یا مرد ندارد یا زن ندارد یا هر دو ندارند. و إلا اگر در یک زندگی حیاء در کلام باشد، یعنی زن بتواند و بداند با چه لسانی با شوهرش حرف بزند، مرد هم بداند با چه لسانی حرف بزند هیچ وقت بین اینها اختلاف به وجود نمیآید. حیای در کلام، حیای در نگاه و این گونه امور را نيز إن شاءالله رعایت کنید.
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته