بیانات آیت الله فاضل لنکرانی(دامت برکاته) در همایش خیرین - دانشگاه علوم پزشکی قم ـ 94/2/5
۰۵ اردیبهشت ۱۳۹۴
۲۰:۳۴
۳,۴۵۴
خلاصه خبر :
آخرین رویداد ها
بسم الله الرّحمن الرّحیم الحمدلله رب العالمین و صلّی الله علی سیّدنا محمد و آله الطّاهرین
و لعنة الله علی أعدائهم أجمعین من الآن إلی قیام یوم الدین
ماه پر برکت رجب و موالیدی که از ائمه معصومین(ع) در این ماه داریم را خدمت شما سروران گرامي، آقایان و خواهران محترم تبریک عرض می‌کنم. و لعنة الله علی أعدائهم أجمعین من الآن إلی قیام یوم الدین
توفیقی شد که در این جلسه خدمت شما شرفیاب شویم، این جلسه‌ی مهمی که به مناسبت یک موضوع خیلی اساسی و مهم که مربوط به استان هست، من هم به سهم خودم و به عنوان یک طلبه‌ی کوچک مطالبی را عرض کنم.
اجازه بفرمائید ابتدا به برخي روایات اشاره کنم که اساس همه‌ی مطالب؛ در همین کلمات ائمه‌ی معصومین(ع) است و این فرمایشات به عنوان راهبرد برای ما در امور هست و باید همیشه مدّ نظرمان قرار گیرد.
روایتی از امیرالمؤمنین(ع) هست که فرموده: «إِنَّ الْخَيْرَ وَ الشَّرَّ لَا يُعْرَفَانِ إِلَّا بِالنَّاس»؛ این روایت خیلی با این جلسه و موضوع این جلسه ارتباط دارد.
در قضیه‌ی حق و باطل، مردم ملاک نیستند و آن قضیه‌ی معروفی که در جنگ، یکی از اصحاب امیرالمؤمنین(علیه السلام) در جنگ جمل سؤال کرد که بالأخره اینهایی که شما با آنها جنگ می‌کنید از اصحاب رسول خدا بودند، طلحه، زبیر، بالأخره حق با شماست یا آنها؟
حضرت فرمودند: «إِنَّ الْحَقَّ وَ الْبَاطِلَ لَا يُعْرَفَانِ بِالنَّاسِ وَ لَكِنِ اعْرِفِ الْحَقَّ بِاتِّبَاعِ مَنِ اتَّبَعَهُ وَ الْبَاطِلَ بِاجْتِنَابِ مَنِ اجْتَنَبَه»؛ نمی‌شود مردم را ملاک حق و باطل قرار داد؛ اگر حق را شناختی، آن وقت می‌توانی اهل حق را بشناسی.
اما این قضیه در خیر و شر عکس میشود، یعنی در کارهای خوب، کارهایی که برای جامعه مفید است، اینها دیگر بحث حق و باطل نیست، حضرت می‌فرماید «إِنَّ الْخَيْرَ وَ الشَّرَّ لَا يُعْرَفَانِ إِلَّا بِالنَّاس».
این خیلی مطلب مهمی است و این یک مدال افتخاری است براي آنهایی که خیّر هستند، آنهایی که در مسیر خیر هستند.
یک خیّر وقتي يک بنایی را درست می‌کند، این یک اثر أخروی دارد و در جای خودش ثواب هم بسیار اهمیت دارد، اما مهم اين است که بر طبق این فرمایش امیرالمؤمنین(ع) کار خيّر، محور خیر قرار می‌گیرد، یعنی یک خیّر، الگو برای خیّرین آینده‌ی جامعه میشود، زيرا اینکه کار او محور قرار می‌گیرد برای اینکه اهل خیر اطراف او جمع شوند.
لذا در همین روایت هم فرموده است که «فَإِذَا أَرَدْتَ أَنْ تَعْرِفَ الْخَيْرَ فَاعْمَلِ الْخَيْرَ تَعْرِفْ أَهْلَهُ وَ إِذَا أَرَدْتَ أَنْ تَعْرِفَ الشَّرَّ فَاعْمَلِ الشَّرَّ تَعْرِفْ أَهْلَهُ»؛ اگر می‌خواهی اهل خیر را بشناسی یک کار خیری انجام بده، یک کاری که مفید برای مردم است، دیگر خیر و شر (به قول ما) یک مفهوم جدید شرعی نیست که بگوئیم برویم در قرآن یا روایات بگردیم که خیر چیست؟ افراد غیر مسلمان هم می‌توانند خیر و شر را بفهمند، از مفاهیم غیر دینی است. یعنی از مفاهیمی است که در جای خودش معنای خیلی روشنی دارد. اگر انسان تلاش کند برای اینکه جامعه به سمت علم برود میشود خیر، مدرسه سازی خیر است. اگر تلاش کند که سلامت جامعه را تأمین کند و مردم را از بیماری‌ها و مشکلات نجات بدهد این خیر است.
بنابراین نکته‌ای که از این روایت استفاده میشود این است که واقعاً بدانند خیّرین هر سنگ بنایی که می‌گذارند، هر بنایی که می‌گذارند، محور برای جمع شدن اهل خیر پیرامون او برای همیشه است و الگو میشود و این خودش بسیار مسئله‌ی مهمی است.
گاهی اوقات سؤال می‌کنند که به فکر گرسنگی مردم باشیم؟ يا به فکر رفع فقر باشیم؟ یا مسئله‌ی بیماری‌ها؟
در یک روایتی از امیرالمؤمنین(علیه السلام) وارد شده که «إِنَّ مِنَ الْبَلَاءِ الْفَاقَةَ وَ أَشَدُّ مِنَ الْفَاقَةِ مَرَضُ الْبَدَنِ وَ أَشَدُّ مِنْ مَرَضِ الْبَدَنِ مَرَضُ الْقَلْبِ»؛ فقر یکی از بلاهاست، بعد می‌فرماید مریضی بدتر از فقر است.
من به استنباط خودم می‌خواهم عرض کنم که بر حسب این روایت؛ اجر و اهميت خدمت به بیمار از خدمت به یک فقیر بیشتر است. البته فقیری که می‌گوئیم نه فقیری که الآن مشرف بر موت است، آن هم خودش یک بیماریِ بزرگی است، فقیری است که یک مقداری دستش تنگ است.
آنگاه در ادامه روایت می‌فرماید: بدتر از مریضی بدن و جسم، مریضی روح است که از اینها مهم‌تر است و اگر کسی برای مداوای روح مردم خدمت کند، از خدمت به مداوای جسم بالاتر است.
این روایت را هم عرض کنم که واقعاً کساني که ملجأ برای مردم هستند، که مردم یا مسئولین در نیازهایشان به آنها پناه می‌برند یا از آنها استمداد می‌کنند چه فضيلتي دارند. امام صادق(علیه السلام) فرمود: «إِنَّ لِلَّهِ عِبَاداً مِنْ خَلْقِهِ فِي أَرْضِهِ يُفْزَعُ إِلَيْهِمْ فِي حَوَائِجِ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ أُولئِكَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا آمِنُونَ يَوْمَ الْقِيَامَة»؛ خدای تبارک و تعالی در میان بندگانش، بندگاني دارد، که در احتیاجات دنیا و آخرت مردم به آنها پناه می‌برند، اينها در قيامت از عذاب خداوند متعال ايمن هستند.
یک مسئول کسی است که مردم برای حلّ مشکلاتشان به او پناه می‌برند، یک طبیب همین طور، یک روحانی همینطور، یک خیّر همینطور، در این عنوان همه‌ی این مشاغل مشترکند.
این خیلی نکته‌ی مهمی است، یعنی انسان در میان میلیاردها همنوع خودش جزء گروهی قرار بگیرد که مردم دیگر برای مشکلاتشان، مشکلات مالی، جسمی، روحی، اجتماعی، به او پناه می‌برند. یعنی یک طبیب، یک روحانی، یک مسئول، حتی یک مسئول اداره و یک خیّر. یک خیّر واقعاً بداند که مفزع و ملجأ برای مردم است.
آیا این همینطور بدون اراده‌ی خدا می شود؟! ما از روایات استفاده می‌کنیم خير، تا خدای تبارک و تعالی به یک انسان عنایت خاص نکند، انسان به فکر مراقبت از بندگان خدا نمی‌افتد.
خیّر، طبیب یا روحانی، هویت اصلی‌اش این است که وجود خودش را وقف برای سایر بندگان خدا کند، ما معتقدیم که چرا می‌گویند قبل از اینکه یک صدقه به فقیر دادید، دست خودتان را ببوسید، چون قبل از آن در دست خدا قرار می‌گیرد. این در یک صدقه است که یک امر بسیار کمی است، یک صدقه‌ی بزرگ، یک ساختمان با اهمیت که به عنوان یک بیمارستان باشد، این چیزی است که انسان نمی‌تواند آثارش را بیان کند.
عرض می‌کنم همانطور که در حدیث اول استفاده کردیم که یک خیّر محور برای خیر میشود تا ابد، تا زمانی که این ساختمان هست، بر حسب این روایت، هم مفزع و ملجأیی است که خدا او را ملجأ مردم قرار داده است. این چه توفیق بزرگی است؟ نباید ما از این غافل باشیم.
افراد زیادی هستند که ثروتهای خیلی زیادی دارند، در همین قم افرادی بوده‌اند که خیلی متموّل بودند، از دنیا رفتند و برای مردم یک آجر از خودشان باقی نگذاشتند، اینها ضرر کردند و خسران بزرگی بر خودشان وارد کردند. اما شخصیت‌هایی داشتیم و داریم که واقعاً اینها باید در کشور مطرح شود که اینها افرادي بودند که مراقبت می‌کردند، دنبال حلّ مشکلات مردم بودند، مدارس، بیمارستان‌ها، مساجد، اینها از خودشان به یادگار گذاشتند. این چقدر ارزش دارد؟
کسی که در دنیا ملجأ مردم است، در قیامت خدا ملجأ او میشود. این چه نسبتی دارد؟ یعنی آن روزی که یوم فزع اکبر است و همه از ترس فرار مي‌‌کنند؛ «يَوْمَ يَفِرُّ الْمَرْءُ مِنْ أَخِيهِ وَ أُمِّهِ وَ أَبِيهِ وَ صاحِبَتِهِ وَ بَنِيه»، روزی که کسی دیگری را نمی‌شناسد، آدم، دنبال یک شناس می‌گردد، شناسش فقط خداست، در این عبارت دارد «أُولئِكَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا آمِنُونَ يَوْمَ الْقِيَامَة»، اینهایی که مفزع برای مردم در دنیا هستند، در قیامت عکس میشود، خدا می‌‌گوید در دنیا ملجأ بندگان من بودی و در قیامت من ملجأ برای تو می‌شوم.
من واقعاً باید از مجموعه‌ی وزارت بهداشت، از وزیر محترم جناب آقای هاشمی تقدیر ویژه کنم، که یکی دو سال است از وقتی که دولت یازدهم روی کار آمده، مردم مقداری از جهت پزشکی و بهداشتی احساس امنیت می‌کنند.
یعنی این جامعه که ما با مردم ارتباط داریم، مردم احساس می‌کنند مسئولین به فکر سلامت اینها هستند. تا قبل از این دولت چنین تلقی‌ای نبود. البته اشخاص خودشان انگیزه‌های شخصی برای خدمت داشتند، دولت هم طبق یک روال طبیعی کار می‌کرد، ولی یک حرکت ویژه‌ای برای اینکه واقعاً مجموعه‌ی جامعه را مورد توجه قرار دهند شاهد نبوديم.
همین حرکت اخیری که اخيرا رسانه‌‌ها منتشر کردند واقعا قابل تقدير است، که ایشان در سفر به مشهد، به فکر حاشیه‌‌نشین‌های کشور است، که دوازده میلیون حاشیه‌‌نشین در این کشور داریم. حاشیه‌‌نشین یعنی کسی که امکانات شهري برایش فراهم نیست، بیمارستان و درمانگاه ندارند و این قاعدتاً شاید از بیمه و اينگونه امکانات هم خارج باشد. اینها بسیار ارزش دارد و جای تقدیر بسیار دارد.
وظیفه‌ی خودمان می‌دانیم -نه به عنوان اینکه از قبل رفیق بودیم و ارتباط داشتیم بلکه-، از باب اینکه وظیفه است که «من لم یشکر المخلوق لم یشکر الخالق»، تحوّلی که در نظام سلامت به وجود آمده، مراجعه‌ای که مردم به بیمارستان‌ها می‌کنند و آن عمل‌ها و پولهای کذایی که قبلاً بود، خیلی از آنها تغییر کرده، به سهم خودمان تشکر می‌کنیم و از مسئولین محترم بهداشت قم، ریاست محترم پزشکی قم، تشکر ویژه داریم که احساس می‌کنیم در خودِ قم هم قدم‌های خوبی إن شاء الله برداشته شده و برداشته خواهد شد.
آنچه موضوع این جلسه است و من هم کمتر از این هستم که بخواهم عرضی کنم، برای خود آقایان الحمدلله روشن است، خیّرین قمی صبغه و انگیزه‌ی دینی‌شان اینها را وادار می‌کند که به این میادین بیایند و قم نیاز به تحوّل از نظر پزشکی و درمانی دارد، قم خیلی عقب است.
انسان گاهی اوقات که به بیمارستان نکوئی مراجعه می‌کند، جایی که حوادث غیرمترقبه عمدتاً آنجا تمرکز پیدا کرده، که خودم مکرر آنجا رفته‌‌ام، انسان می‌بیند که این ظرفیت در مقابل نیازهای قم خیلی ناچیز است.
اکنون فرصت خوبی است، حالا که مسئولین هم خودشان آمادگی دارند از هر جهت همراهی و همکاری کنند، آقایان خیّرین، حامیان، اینها هم به میدان بیایند و إن شاء الله یک تحول خوبی را در آینده‌ی نزدیک از این جهت مشاهده کنیم.
نماینده‌ی محترم قم؛ جناب آقای امیرآبادی هم تشریف داشتند، از حضور ایشان و همه‌ی آقایان تشکر می‌کنم، از جناب آقای ایراندوست هم بالخصوص تشکر می‌کنم، امیدوارم که این جلسه بسیار مفید باشد و آثار خوبی برای استان به ارمغان داشته باشد.
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته