بیانات حضرت آیت الله فاضل لنکرانی(دامت برکاته) در جمع مسئولين کانون شاعران و مداحان آئینی استان قم 31ـ5ـ94
۳۱ مرداد ۱۳۹۴
۲۱:۰۴
۲,۸۹۳
خلاصه خبر :
آخرین رویداد ها
حضرت آیت الله محمد جواد فاضل لنکراني امروز(شنبه 31ـ5ـ94) در جمع مسئولين کانون شاعران و مداحان آئيني استان قم، ضمن تبریک دهه کرامت و ولادت با سعادت امام رضا(ع) نکات مهمي را بيان فرمودند.
مشروح بيانات معظم له در اين ديدار به شرح ذيل است:
بسم الله الرّحمن الرّحیم
ابتدا دهه کرامت و بالخصوص ولادت با سعادت ثامن الحجج حضرت علی بن موسی الرضا(علیه آلاف التحیة و الثناء) و حضرت معصومه(سلام الله علیها) را خدمت شما شاعران و مداحان با اخلاص اهل‌بیت (علیهم السلام) تبریک عرض می‌کنم. هر کدام از شما افتخاری هستید نه فقط برای قم و کشور، بلکه برای مکتب اهل‌بیت(علیهم السلام).از اینکه یک چنین کانونی تشکیل شده باید قدردانی کنیم چون از ضرورت‌هاست، بعد از انقلاب یکی از چیزهایی که رواج پیدا کرد و این هم از برکات نظام جمهوری اسلامی بود، ورود عده‌ی زیادی از جوانان مستعد در اين گردونه است.
در ايام دفاع مقدس ديديد در جبهه‌ها جواناني را که ذوق و قریحه‌هایشان به فعلیت می‌رسید چه اشعاری می‌گفتند و همچنین در مناسبت‌های مختلف انقلاب سروده‌هاي آنان چه شوري در صغیر و کبیر کشور به وجود مي‌آورد. شعرهايي که برای انقلاب مي‌سرودند. انقلابي که قبل از سیاسی بودنش اسلامی و ریشه در مکتب اهل‌بیت(علیهم السلام) دارد.
اشعاري که در مجموعه مداحان و مرثیه سرایان، براي اهل‌بيت بيان مي‌شد یعنی خود انقلاب یک جریانی را در این جهت به وجود آورد. این جریان نیاز به هدایت دارد، اگر یک مجموعه‌ای متصدّی حفظ این جریان مبارک از آفات و آسيب‌ها نباشد، بدون هيچ ترديدي سرانجام خوبی نخواهد داشت.
همینطور که تاریخ نشان داده، دشمن نسبت به جریان‌های فراگیر جامعه برنامه‌ریزی می‌کند.
جریان‌هایی که پایگاه مردمی داشته و بين مردم نفوذ کلام دارند، چه دانشگاهی باشد یا حوزوی. در مورد همین جریان مداحی اگر تاریخ عزاداری در بعضی از کشورهای اسلامی را بررسي کنيم، ردّ پای حضور جریان‌های مخالف دین را در بعضی از اشعار کشورها می‌بینیم که متأسفانه در یک برهه‌ی کوتاهي در کشور ما هم مطرح شد ولي بحمدالله با برخورد بزرگان و مراجع جمع شد.
دشمن به راحتی از طريق این مجموعه فرقه‌سازی می‌کند، در بین مردم مذهب جعلي و خرافي درست می‌کند، این نمايان‌گر قدرت تأثیر کار شماست. یک چنین ظرفیت بسیار بالایی که به برکت اهل‌بیت(علیهم السلام) و انقلاب ما این‌چنين ترویج شده و باید برای هدایت مردم و حفظ دین و ارزشهای دینی باشد.
اگر کنترل و مراقبت نشود، آموزش، برنامه‌ريزي و مديريت صحيح نباشد، کاملا نتیجه‌ی عکس می‌دهد، یعنی نه اینکه بی‌نتیجه می‌ماند بلکه نتیجه‌ی مخالف می‌دهد و تبدیل به ضدّ آن می‌شود، که ضعيف‌‌ترين مراتب، این است که تبدیل به دکان شده و این را وسیله ارتزاق خود قرار داده و خداي ناکرده سر مردم کلاه بگذارد، مثل برخي تبليغات که ادعا مي‌کنند ما طي چهار ساعت تمام مقتل‌ها و ذکر مصیبت‌ها را آموزش مي‌دهيم. همانطور که یک آقایی در حوزه اطلاعیه زده بود که من ظرف چهار سال مجتهد تربيت می‌کنم! این محال است و امکان ندارد.
انسان ردّ پای چنین چیزهایی را که می‌بیند، می‌فهمد که یک جرياني می‌خواهد اين چشمه زلال را خراب کند. یعنی در درجه‌ی اول تلاش مي‌کنند ارزش کار را از بین ببرند.
وقتی یک شخصیتی که 50 ـ 60 سال همه مقتل‌ها را دیده، مکرر خوانده، هر بار هم تجربه‌ی قبلی‌اش کمکش کرده و نکته‌ی دقیق‌تری را گفته، هنوز هم می‌گوید من نمی‌توانم خود را مقتل‌شناس یا مقتل خوان بنامم، بلکه گاهی اوقات از مقاتل یک چیزهایی را نقل می‌کنم. این کجا و کسی که بگوید من تمام مصائب امام حسین(ع) و حادثه کربلا و تمام مصائب اهل‌بیت را در چهار ساعت به شما جوانها یاد بدهم کجا! این کاسبی است. چنين کسی افرادي را هم که تربيت کند بدتر از خودش می‌شوند.
عرض کردم نظیرش در حوزه‌ی ما، اگر کسی بگوید من چهار ساله مجتهد تربیت می‌کنم، افرادي که به دست او تربیت می‌شوند مجتهد که نمی‌شوند هیچ، بلکه یک افراد ضد دین می‌شوند، افرادی می‌شوند که امروز نظیرش را مشاهده مي‌کنيم. هر روز از خواب برمی‌خیزند و یک حکم ضروری اسلام را زیر سؤال می‌برند و می‌گویند ما اين حکم را قبول نداریم.
واقعاً تشکیل این مجموعه بسیار امر ضروری است؛ روشن است که شما می‌خواهید حريم شعر و شاعران را حفظ کنید، مراقبت کنید شعر صحیح برای امام حسین(ع) سروده شود، آن شعری که امام باقر(ع) به کمیت فرمود من پولی در دستم نیست که به شما بدهم، ولی آنچه رسول خدا به حسان فرمود که «لَنْ یَزَالَ مَعَكَ رُوحُ الْقُدُسِ مَا ذَبَبْتَ عَنَّا»، واقعاً این جمله برای شعرا و مادحین، افتخار‌آفرين است.
در مقام بيان فضيلت شعر آئيني از این جمله بالاتر نمی‌توانیم پیدا کنیم که روح القدس با آن کسی است که درصدد إنشاء شعر برای امام حسین(ع) یا اهل‌بیت(ع) است. شما می‌خواهید از اين افراد دفاع کنید، هدف شما از تشکیل این کانون این است که هر کسی را نمي‌توان شاعر اهل‌بیت ناميد و به او مداح اهل‌بیت گفت.
عنوان مداح اهل‌بیت عنوان کمی نیست، مداح اهل‌بیت کسی است که هنگام شعر خواندن خودش هم احساس کند که روح القدس کمکش می‌کند. کما اینکه یک مجتهد وقتی فتوا می‌دهد در آن فتوا نورانیّت خدای تبارک و تعالی را در دل و فکر خود احساس مي‌کند.
بعضی از بزرگان می‌گفتند آن لحظه‌ای که بعد از یکی دو ماه تلاش روی یک مسئله آن هم کسي که سابقه‌ی 30 ـ 40 سال کار اجتهادي دارد. وقتی به نتیجه می‌رسد آن لذتی که در آن لحظه برای آن مجتهد به وجود مي‌آورد اصلاً با هیچ چیز قابل مقایسه نیست. واقعاً هم همینطور است، یعنی انسان احساس می‌کند که خدا کمکش مي‌کند و مي‌يابد که «والعلم نورٌ یقذفه الله في قلب من يشاء».
بنابراین تشکيل این کانون خیلی ضرورت دارد و واقعاً رهبری بزرگوار انقلاب هم که در همه‌ی صحنه ها ابتکارات بسیار ارزنده‌ای داشته‌اند در اين مورد هم که توصیه فرمودند این کانونها تشکیل شود چون خیلی بهتر از ما می‌فهمند که اين کار چقدر ضرورت دارد و باید این مجموعه مراقبت و حفظ شود.
باید به شما هم تبریک بگوئیم که کانون مداحان و شاعران آئيني قم در دو نوبت جزء کانونهای برتر کشور شده است. اما انتظار از قم یک انتظار ویژه است.
همانطور که از یک کاسب یا طلبه‌ی قمی و از هر کسی که در قم حضور دارد یک انتظار ویژه وجود دارد. وقتی امام صادق(عليه السلام) فرموده‌اند «سلام الله علی أهل قم»، مراد همه‌ی کساني هستند که در مسیر اهل‌بیت قرار دارند.
خودِ روایت معنا کرده که اهل قم آنهایی هستند که اهل بیت را یاری کردند و دنبال مکتب اهل‌بیت هستند و فریاد اهل‌بیت می‌زنند، خواه روحانی باشد، فقیه، شاعر یا مداح باشد، اینها همه اهل قم هستند و الا هر کسی که در قم زندگی می‌کند خطاب «سلام الله علی أهل قم» بر او نیست، اهل قم کسی است که سنگ اهل‌بیت را به سینه می‌زند و دنبال تقویت اهل‌بیت است، براي او هیچ چیزی غیر از قرآن و اهل‌بیت معنا ندارد. از این‌رو از اهل قم انتظار ویژه‌ای مي‌رود.
بر اين اساس شما کانون خود را احیا کنید به طوری که مرکزی شود براي سایر استان‌ها و لازم بدانند یک دوره به قم آمده و در این مجموعه آموزش ببينند.
همچنان‌که قم از جهت حوزوی بودن چشم دنیا شده، هر کسی در هر جا بخواهد به مراتبی برسد باید به قم بیاید، در این تردیدی نیست که حوزه‌ی علمیه قم با هیچ حوزه‌ای از حوزه‌های دنیا از جهت علمی، معنوی و وجود بزرگان و مراجع و اساتید و مفسران و فقها، قابل مقايسه نيست.
شما اول چهره‌های مشهور و معروف شعر آئینی کشور را دعوت کنيد. همین معروف بودن یک عامل مهم است بر ايجاد انگيزه که براي آموزش به قم بيايند. و اگر برنامه شما قوی باشد، این کلاس‌های کذایی و کاذب از بین می‌رود.
بايد جهات علمی و آموزشی را تقویت کنیم تا قم یک مهد و مأوایی برای سایر شهرها شود. به‌طوری که تبديل به یک فرهنگ شود که در هر استانی مردم افرادي را که قم مهر تأیید به او بزند را بپذیرند، قم این ظرفیت را دارد که به برکت حضرت معصومه(سلام الله علیها) و اهل‌بیت(علیهم السلام) تا اين حد جلو برود.
در برنامه آموزشي‌تان بايد از بزرگان و افرادی که اطلاعات عقیدتی‌شان خیلی قوی است و در اعتقادات خیلی کار کرده‌اند استفاده کنيد. یکی از کمبودهایی که در اشعار امروز ما وجود دارد جاي خالي احاديث و مباني اعتقادي ماست. در اشعار ما مناقب و مصائب خوبی مطرح و نکات زیادی از صفات ائمه وجود دارد ولی خلأ احادیث اعتقادی احساس مي‌شود. این چیزی است که شعرای قم باید براي آن فکري بکنند.
قمی که از زمان ائمه معصومين(عليهم السلام) این همه روی مسائل اعتقادی صحیح تأکيد داشته است، بايد اشعار شعراي آن متضمن مسائل اعتقادی باشد. از توحید و نبوت گرفته تا امامت و معاد ...، مثلاً یک زمان اشعاری مطرح شد که بسيار هم به شیعه صدمه زد؛ من زینب اللهی هستم! هنوز هم وقتی می‌خواهند شیعه را در دنیا تخریب کنند می‌گویند یکی از مستندات ما این حرفهایی است که مداحان می‌زنند که من زینب اللهی هستم. ولی وقتی در مجالسي که براي اهل‌بيت برگزار مي‌شود اعتقادات خالص توحیدی با زبان شعر بيان شود چه غوغایی برپا خواهد کرد؟ به نظر من این کار حتماً بشود.
انجام آن هم متوقف بر این است که جلساتي با بزرگان گذاشته شود و روی مسائل توحیدی کار شود. اگر امروز یک کسی بگوید توحید من درست است خیلی خیلی ادعای بزرگی است چون ما به این آساني نمی‌توانیم بگوئیم اهل توحیدیم، خیلی از ماها توحیدمان خراب است. مرحوم شيخ صدوق با آن عظمتش توحید می‌نویسد، چرا بزرگان ما اینقدر اهتمام نسبت به مسائل اعتقادي داشتند، اخلاق جامعه ما اگر بخواهد درست شود، ریشه‌اش برمی‌گردد به مسئله‌ی توحید و اینکه انسان اعتقاداتش محکم شود، لذا پیشنهاد مي‌کنم اشعار اعتقادی خالص به میدان بیاید، اشعار را فقط ممحض در بيان مصيبت يا یک صفتی از اهل‌بیت(علیهم السلام) نکنیم.
برگزاري اردوها بسيار خوب و تأثير‌گذار است. کما اينکه هرسال 150 نفر از بافق یزد پیاده به مشهد می‌آیند، 1100 کیلومتر راه است، در بین اینها کساني بودند که امسال سال بیست و سومش بود که مي‌آمد. در بین راه هم به هر شهری می‌رسند یک تحولی در آن شهر به وجود می‌آورند، چه عیبی دارد کانون مداحان قم یک اردویی راه بیندازد و در شهرها حضور پیدا کند تا به مشهد برسد، تحول بسياري ایجاد می‌کند و چقدر اثر دارد! علی ایّ حال مشکلاتی هم که دارید قابل حل است و إن شاء الله اهل‌بیت(علیهم السلام) عنایت می‌کنند و حل می‌شود.
برگزاري جشن‌هاي دهه کرامت سند افتخار دیگری است برای قمی‌ها. من یادم هست يک زمان توليت حرم حضرت معصومه(سلام الله عليها) جناب آقای مسعودی به مرحوم والد ما(ره) نامه نوشت که برای ولادت حضرت معصومه(ع) چکار کنیم؟ آقا خیلی محکم نوشت که یک روز را برای ولادت و یک روز را برای رحلت قرار بدهید.
بالأخره این بانو این همه بر قم و حوزه علميه حق دارد، حالا تاریخ آن دقیق نیست که نباشد، ما یک روز را باید براي تجليل از آن حضرت قرار بدهیم.
حالا ببينيد اين‌کار چقدر تأثير‌گذار بوده است؟ در این ایام یک تحولی در کشور ایجاد مي‌شود. خدا را شکر می‌کنیم و امیدواریم این کانون هم یک چنین اثری داشته باشد.
فقط مراقب باشید در این کانون دو دستگی رخنه نکند و انسجام آن حفظ شود، نگذارید هیچ چیزی انسجام شما را بهم بزند.
امیدوارم آن آثاری که ائمه ما برای شاعران و مداحان اهل‌بیت بيان فرموده‌اند إن شاء الله بیش از آن را خدای تبارک و تعالی برای شما مقدّر بفرماید.
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته