شأن روحانیت بالاتر از این است که پیاده نظام گروههای سیاسی شود
۱۲ فروردین ۱۳۹۶
۲۰:۱۷
۱,۹۰۵
خلاصه خبر :
آخرین رویداد ها
بسم الله الرّحمن الرّحيم
الحمدلله رب العالمين و صلي الله علي سيدنا محمد و آله الطاهرين
بمناسبت شهادت امام هادی(ع)، یک روایتی از آن حضرت را بیان کنیم و استفاده کنیم.
و عن أبي الحسن الثالث(عليه السّلام): «إِذَا كَانَ زَمَانٌ الْعَدْلُ فِيهِ أَغْلَبُ مِنَ الْجَوْرِ فَحَرَامٌ أَنْ تَظُنَّ بِأَحَدٍ سُوءاً حَتَّى تَعْلَمَ ذَلِكَ مِنْهُ، وَ إِذَا كَانَ زَمَانٌ الْجَوْرُ فِيهِ أَغْلَبُ مِنَ الْعَدْلِ، فَلَيْسَ لِأَحَدٍ أَنْ يَظُنَّ بِأَحَدٍ خَيْراً حَتَّى يَبْدُوَ ذَلِكَ مِنْهُ»؛ [المستدرك: الباب 141 من كتاب الحجّ، ح 9]
امام هادی(ع) بر حسب روایتی که آقایان در بحث أصالة الصحة هم مد نظر قرار می‌دهند این است که اگر زمان زمانی باشد که خیر بر شر غلبه دارد، اینجا ما باید ظنّ بد را کنار بگذاریم و نسبت به افراد این تعبیر را دارد «أن لا یظن بأحدٍ سوءً» حضرت می‌فرمایند وقتی زمان زمانهای که کار خوب بر کار بد غلبه دارد، یعنی نوع مردم کارهای خوب انجام می‌دهند، اعمالی که از مردم صادر می‌شود نوعاً خوب است اینجا باید حمل بر صحّت کرد.
اگر یک کسی هم کاری انجام داد آن را هم حمل بر فعل خیر کنیم، اما اگر عکس این شد، زمان زمانی شد که شر بر خیر غلبه دارد، دروغگویی زیاد است، فریب دادن زیاد است، یا کارهایی که از مصادیق کارهای شر است، اینجا دیگر وقتی نیست که اگر کسی دارد کاری انجام می‌دهد این را حمل بر صحت کنیم.
این روایت هم به درد زمان ما می‌خورد و هم مخصوصاً برای ما طلبه‌ها و روحانیون خیلی باید مورد توجه قرار بگیرد، بسیاری از گرفتاری‌ها که برای ما به وجود می‌آید حالا یا در زندگی شخصی یا در زندگی سیاسی، اجتماعی، برای این است که ما این قاعده را رعایت نمی‌کنیم.
البته ما اگر بیائیم همین روایت را بگوئی ممکن است در شهر ما اینطور باشد و در این شهر خیر غلبه دارد و در آن شهر شر غلبه دارد یا بالعکس. در این زمان این چنین است و در آن زمان این چنین است. در این حوزه‌ی علمیه‌ی ما خیر غلبه دارد. مثلاً نسبت به خودمان با یکدیگر ما طلبه‌ها کمتر دروغ می‌شنویم، کمتر فریبکاری می‌بینیم، کمتر تدلیس می‌بینیم، اگر یک طلبه‌ای آمد به ما حرفی زد این را حمل بر صحّت کنیم و بگوئیم خوب است.
اما در یک مجموعه‌ی دیگری برویم، می‌بینیم آن مجموعه خیلی مبالاتی در دین ندارند. حاضرند دروغ بگویند، تهمت بزنند، غیبت کنند. آنجا اگر مطلبی را گفتند این را حمل بر صحّت نکنیم. این هست که می‌شود از روایت هم استفاده کرد که به مقتضای مکان‌های مختلف، به مقتضای زمانهای مختلف، به مقتضای اشخاص مختلف باید برخورد متفاوتی داشت.
حتّی اگر یک شخصی غالب کلماتی که به آدم می‌گوید دروغ است، اگر امروز یک حرفی زد هم عقل می‌گوید و هم این روایت می‌گوید من حمل بر صحت نکنم و نگویم این راست می‌گوید، اگر کسی غالب کلماتی که می گوید درست و صادق است در یک کلامش هم اگر شک کردم بیاییم اصالة الصدق را در مورد آن پیاده کنیم.
امام هادی(ع) فرمود: «إذا کان زمانٌ العدل فیه اغلب من الجور» عدالت بیش از جور است، «فحرامٌ أن یظنّ بأحدٍ سوءا» ظنّ سوء به دیگری حرام است این تعبیر حرامٌ را دارد. نه اینکه بگوئیم بهتر این است که وقتی خیر بر شر غلبه دارد، عدل بر جور غلبه دارد، بگوئیم بهتر این است که این را حمل بر عدل کنیم «حتّی یعلم ذلک منه» مگر اینکه علم به این پیدا کنیم که این جوری را انجام می‌دهد.
الآن مثال خیلی روشنش در خود حکومت اسلامی است، در خود مسئولیت حکومت اسلامی است. بنای مسئولین بر انجام عدالت است. بنای مسئولین بر این است که عدالت داشته باشند، حالا اگر یک روزی به ما گفتند فلان عمل در یک جا انجام شده و اینها عمداً جور می‌کنند طبق این روایت «حرامٌ أن یظنّ بأحدٍ سوءا» حتی مگر اینکه علم به او پیدا کنیم یک مأموری روی فعل شخصی خودش و سلیقه‌ی شخصی خودش ظلم می‌کند.
عرض کردم این روایت عنوان عدل و جور دارد. عنوان را هم آورده روی زمان. ولی ما می‌توانیم همینطور تفکیک کنیم در مطلق خیرات، در مطلق بدی‌ها، در افراد مختلف، گروههای مختلف، اشخاص مختلف، از چیزهایی که واقعاً انسان باید عکس عمل کند گروههای سیاسی هستند.
انسان نمی تواند به گروههای سیاسی ظنّ خیر داشته باشد. چون اینها غالباً دنبال منافع سیاسی و قدرت طلبی و رسیدن به حکومت و به دست گرفتنِ مناصب حکومتی و امکانات یک کشور هستند. در بین آنها کم هستند افرادی که واقعاً برای اسلام بخواهند کار کنند! واقعاً بخواهند برای مردم و خدمت به این مردم کار کنند. حالا اگر انسان با اینها برخورد می کند، این قاعده را باید پیاده کنیم، زود حرف اینها را باور نکنیم و فریب اینها را نخوریم.
زود نیائیم خودمان را، لباس‌مان را، دین و فکرمان را در اختیار اینها قرار بدهیم و بگوئیم شما بیائید و هر چه می‌فرمائید ما بگوئیم سمعاً و طاعة.
این نکته‌ی بسیار مهمی است که در این روایت است. من نمی‌خواهم نظر به گروه یا جناح خاصی کنم، مکرر بزرگان ما، مرحوم والد ما(رضوان الله علیه)، مرحوم امام(رضوان الله علیه)، رهبری معظم انقلاب، گاهی اوقات در بعضی از جلساتی که با جامعه مدرسین داشتند فرموده اند شأن روحانیت بالاتر از این است که پیاده نظام گروههای سیاسی شود، و به دنبال اینها راه بیفتد.
این واقعاً شأن روحانیت نیست. لباس ما لباس دین است، در این فضاهای سیاسی ای هم که امروز وجود دارد، ببینیم فلان گروه دارد علیه فلان شخص، فلان مسئول، فلان آقا دارد حرف می‌زند و ما هم بگوئیم همینطور است. فلان گروه دارد از فلان آقا تعریف می‌کند و ما هم بگوئیم همینطور است، خیلی باید مراقبت کنیم.
این روایت امام هادی(ع) را ما باید مدّ نظر قرار بدهیم إن شاء الله همه‌ی امور ما مرضیّ رضای امام زمان(عج) قرار بگیرد.
وصلّی الله علی محمد و آله الطاهرین