امر به معروف و نهی از منکر یک راهکار دینی است که باعث رفع مفاسد و إحياي بسیاری از هدایت‌ها، رشدها، فضیلت‌ها و ارزشها در جامعه می‌شود
۲۴ اردیبهشت ۱۳۹۶
۱۵:۱۸
۱,۰۸۹
خلاصه خبر :
آخرین رویداد ها
-
در نظام اسلامی کسانی که مودت و تبعیت عملی از اهل بیت(ع) ندارند صلاحیت تصدی امور را ندارند / مودّت فی القربی معیار قبولی اعمال است
-
عزاداری و نماز جماعت ظهر عاشورا در حسینیه دفتر مرحوم حضرت آیت الله فاضل لنکرانی(ره)
-
عزاداری شهادت امام حسین(ع) در دفتر آیت‌الله فاضل لنکرانی در لندن
-
حقیقت اشک بر امام حسین(ع) / مقایسه زیارت و عزاداری [کلیپ تصویری]
-
کسانی که دین لقلقه لسان آنهاست، از ریاکاران جامعه هستند / کسانی که عزاداری‌ها را بی‌پایه می‌دانند مورد عذاب خداوند هستند
-
حضور آیت الله فاضل لنکرانی در انتخابات ریاست جمهوری
بسم الله الرحمن الرحیم الحمدلله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا محمد و آله الطاهرین و لعنة الله علی أعدائهم أجمعین
متأسفانه از اول انقلاب تا کنون یکی از اموری که از جانب مسئولين ما نه دولت، نه مجلس و نه نهادهاي ديگر حتي خود حوزه علميه به آن بها داده نشده، همین بحث امر به معروف و نهی از منکر است.
یکي از پزشکان امام خميني(ره) نقل می‌کرد وقتی امام مریض شدند و ما ایشان را به تهران می‌بردیم، در همان آمبولانس به حاج احمد آقا می‌گفتند باید در نظام اسلامی وزرات امر به معروف و نهی از منکر تشکیل شود. طرح این مسئله کشف از اهمیت آن در نزد امام به عنوان رهبر انقلاب و بنیانگذار این نظام مي‌کند.
قطع نظر از این حرف، در ضرورت انجام امر به معروف و نهي از منکر و اینکه امروز در هر استان و شهر و روستا و خانواده‌ای باید این فریضه احیا شود و همه‌‌ي ما درصدد احیای این فریضه الهي باشیم، تردیدی وجود ندارد.
اولاً از اساتید حوزه بخواهید بحث‌های فقهی امر به معروف را خیلی غنی‌تر و پخته‌تر بیان کنند. به نظر من اين مسئله بسیار محل ابتلاء و نیاز است، چون امروز کیفیت و خصوصيات امر به معروف و نهی از منکر با گذشته خیلی فرق کرده است.
به عنوان مثال کسی که آمر به معروف است، بسياري از اوقات خود در مظان تهمت قرار می‌گیرد. لذا بعضی از طلبه‌ها می‌گویند گاهی تا به کسی حرفی می‌زنیم بلافاصله همان جا ما را مورد تهمت قرار مي‌دهند.
در دنيا یک چیز پوچی درست کرده‌اند به نام حقوق بشر و آزادي‌هاي فردي و به زعم باطل خودشان امر به معروف و نهي از منکر را منافی حقوق بشر دانسته و مي‌گويند اگر کسي ولو بدحجاب هم باشد شما در خيابان حق نداريد به او چيزي بگوييد.
از آن طرف افراد متدين مي‌گويند اگر امر به معروف واجب باشد ما هر روز صدها واجب را ترک مي‌کنيم مخصوصا کسي که پياده رفت و آمد مي‌کند، در بازار شاهد گران‌فروشي و تدليس هستيم، پس باید دائماً آنجا بایستيم و به اين و آن تذکر دهيم. اين را به عنوان مثال مطرح کردم و نخواستم نظر بدهم.
عرض بنده اين است از آقايان حوزه بخواهيد، الحمدلله فضلاي خوبي در جمع شما حضور دارند، از اين ظرفيت بزرگ استفاده کرده و جلسات پژوهشي تشکيل دهيد و اين‌گونه فروعات فقهي را با خود طلبه‌ها مطرح کنيد، در بين طلبه‌ها ذهن‌هاي قوي قابل استفاده‌اي وجود دارد. نبايد کاري انجام شود و بعد از پنج سال بگويند اين کار از جهت فقهي لزومي نداشته، يا راه ديگري داشته و بايد از آن راه استفاده مي‌شده است. اصلاً با توجه به تشکيل حکومت اسلامي يک سؤال مهم اين است که با وجود اينکه در نظام اسلامي ستادي به نام امر به معروف تأسيس شده که تنها 15 هزار نيروي مردمي در قم دارد، که چهار پنج هزار عضو آن فعال هستند، آيا با وجود اين افراد، وظيفه امر به معروف بر عهده ديگران هم هست يا نه؟
من زماني که بحث آیات امر به معروف را شروع کردم در این جهت که آیا امر به معروف یک واجب کفایی است يا عيني؟ کفایی يا عيني بودنش به چه نحوی است؟ مفصل بحث کرده‌ام. به نظر من با توجه به تشکیل حکومت اسلامی، شکل اين مسئله فرق می‌کند و این یک جهت کار است که حتماً این مجموعه‌ی مبارک این کار را هم انجام داده‌اند يا بايد به آن بپردازند.
نکته دوم اين است که نسبت به مسئله‌ی آموزش باید يک کار دائمی انجام شود، چون امر به معروف از اموری است که اگر درست انجام شود تأثیر مثبت فراوان دارد، و اگر درست انجام نشود تأثیر منفي زيادي خواهد داشت. در چنین مطلب مهمی بايد نحوه‌ی ورود و نحوه‌ی گفتار کاملا حساب شده باشد.
اينکه ما در بيان مراتب امر به معروف، درجه‌ی اول را به لسان و گفتار اختصاص مي‌دهيم بايد روشن کنيم این لسان به چه نحوی باید بیان گردد و از کجا شروع کند و چطور وارد مطلب شود. امر به معروف لسانی اين نیست که انسان در همان ابتدا بگوید تو حرام انجام می‌دهی. گاهی اوقات اين حرف از صد تنبيه هم بدتر است. امر به معروف حقیقتی دارد که اگر خوب انجام شود آنچنان اثر می‌گذارد که واقعاً قابل وصف نیست و مسير زندگي يک فرد را تا آخر عمر تغيير مي‌دهد. از آن طرف هم اگر درست انجام نشود چنان تأثیر مخربي دارد که ممکن است فرد را از دين هم روي گردان کند.
چرا اکنون اين عنوان نزد مسلمان‌ها و متدیّنین خیلی عنوان جالبی نیست؟! الآن در عربستان چنان اين عنوان مشمئز کننده است که تا بشنوند آمرين به معروف مي‌آيند، همه تنفر پيدا مي‌کنند. در حالي که بايد طوري شود که نزد مردم و مخصوصاً جوانان، آمرين به معروف يک محبوبيتي در دلها ايجاد کنند که علاقمند به آنها شوند. متأسفانه تاکنون ما به مردم گفته‌‌ايم در ميان جامعه خصوصاً جوانان یک بخشی هستند که افراد سرکيفي هستند و باید با امر به معروف جلویشان را بگیریم. این کار خراب کردن امر به معروف است.
در درجه اول باید برای همه مردم أعم از زن و مرد، آخوند و غیر آخوند، باسواد و بی‌سواد، انقلابی و غیر انقلابی، تبيين کنيم که همه، نیاز به امر به معروف و نهی از منکر داریم. این خود مطلب بسيار مهمی است ولی متأسفانه تلقی از امر به معروف این نیست. الآن گفته مي‌شود امر به معروف برای جلوگيري از رفتار يک عده افراد فاسد است، در حالي که اينطور نيست.
دايره امر به معروف آن‌طور که در روايات وارده شده، خيلي وسيع است. اينکه روايت مي‌فرمايد: «بهما تقام الفرائض» يعني اگر امر به معروف و نهي از منکر درست انجام شود هر انسانی همه واجباتش را انجام می‌دهد و جامعه به سمت انجام همه واجبات سوق داده مي‌شود، ولی ما آن را به نحوی پیاده کرده‌ایم که این واجب مهم را فقط برای بخشی از جامعه قرار داده‌ايم. با مشاهده آرم ستاد امر به معروف و نهی از منکر آنچه به ذهن مردم متبادر مي‌شود چيزي مثل ستاد مبارزه با فساد است.
بنابراين ما باید این فرهنگ را در جامعه ایجاد کنیم که امر به معروف و نهی از منکر یک راهکار دینی است که اگر درست انجام شود، بسیاری از فسادها از بین می‌رود و بسیاری از هدایت‌ها، رشدها، فضیلت‌ها و ارزشها در جامعه زنده می‌شود. لازم است که در بعد آموزش یک کار اساسی شود، که الحمدلله فرمودید اين کار با یک آسیب شناسی جدی شروع شده است.
مطلب سوم اين که ما از ظرفيت بسيار بالايي در قم برخورداريم. حقيقت و هويت روحانيت اقتضا مي‌کند به عنوان دلسوز سعادت مردم، در اين امر وارد شود و مردم حس کنند روحانيت، دلسوز دنيا و آخرت آنهاست. از اين ظرفيت بايد خوب استفاده شود و نبايد در مسيرهاي ديگر مثل بعضي مسائل سياسي که به اين وجهه لطمه مي‌زند قرار گيرد.
معناي اين حرف جدايي دين از سياست نيست آن کسي که اين حرف را بزند نه دين را درست فهميده و نه سياست را، حرف ما اين است که شما به مردم بگوييد براي حفظ نظام، براي حفظ کشور، براي رشد کشور، بايد در انتخابات حضور داشته باشيد. ملاکات انتخاب أصلح را به مردم بگوييد، اما خودتان در يک جناح خاص قرار نگيريد.
اين جدايي دين از سياست است يا جدايي دين از جناح‌بندي؟ ما دين را از جناح‌بندي خارج مي‌دانيم نه از سياست، کسي که در اين فضاي چهل ساله‌ي کشور زندگي کرده و در تمام صحنه‌هاي انقلاب و جنگ حضور داشته و معتقد به حکومت اسلامي است، معنا ندارد که بگوييم قائل به جدايي دين از سياست است.
اتفاقاً در مسئله انتخابات ما بايد ملاکات را براي مردم، تبيين کنيم تا عقول مردم بارور شود و بین خودشان و خدا هر کسی را خواستند انتخاب کنند. چرا بايد اينطور شود که مردم انتخاب خود را گردن یک عده دیگر قرار دهند و بعد از هشت سال هم بگویند روحانیت مسئول آن مفاسد بزرگ است؟ در حالی که روحانیت یک سر سوزن از این اختلاس‌ها خبر نداشته.
در بحث امر به معروف هم بايد تلاش کنید اولاً کار شما فقط ماهیت انساني داشته باشد، نه جناحي و سياسي.
ثانياً دايره امر به معروف و نهي از منکر را محدود به احکام شرع نکنيم، ولو در مقام تعريف معروف مي‌گوييم «کلّ ما هو معروفٌ عند الشارع»، و در مورد منکر مي‌گوييم «کل ما هو محرمٌ و منکرٌ عند الشارع»، ولی دایره‌اش وسيع‌تر از این است، معروف و منکر أعم از شرعي و عقلايي است، امر به معروف و نهی از منکر و لو واقعاً مربوط به دین بوده، ولی نباید فقط منحصر به دين شود، بلکه باید یک هویت انسانی به آن داده و آنچه را که در رابطه با انسان، معروف محسوب مي‌گردد داخل امر به معروف نماييم.
مطلب چهارم اين است که نظام اسلامي ما بايد نسبت به این مجموعه‌ی مبارک یک برنامه اساسی داشته باشد. صرف اینکه ستادی تشکیل شود و بعد هم از آن حمایت نکنند، یا درست به آن توجه نکنند، یک ضعف بزرگ برای نظام اسلامی است.
نظام باید حمایت کند و ما هم به عنوان یک طلبه در قم آنچه در توان ما باشد در خدمت‌تان هستیم و به سهم خود از زحمات عزيزان تشکر می‌کنم. ثواب‌هایی که برای امر به معروف نهی از منکر ذکر شده خیلی زیاد است و فوق اجر همه‌ی فرائض و عبادات است، چون عبادت بسیار بزرگی است، لذا توکل بر خدا کنيد و چنانچه تأثيري مشاهده نکرديد مأيوس نشويد.
در مسئله امر به معروف، توجه دادن به معاد خیلی مهم و تأثير‌گذار است، منظورم فقط بيان جهنم و آتش عذاب نیست، بلکه بايد اصل باور به معاد را در مردم تقویت کنیم إن شاء الله.
امر به معروف، و لو در آن زمانی که انجام می‌شود اثر نکند، ولی در استمرار زمان، افراد در خلوت خودشان روی این حرف‌ها فکر می‌کنند و بالأخره اثر می‌کند. لذا مأیوس نشوید. در اين زمان با وجود این شبکه‌های گسترده مجازی، ماهواره‌ها، اینترنت و دشمنی‌های فراوان استکبار، امر به معروف یک جهاد بزرگ است و از جهاد نظامی و علمي و سياسي کمتر نیست، یک جهادی است که مي‌تواند قدر جامع همه‌ی این جهادها باشد. لذا محکم‌تر با توکل بر خدا پیش بروید و إن شاء الله به نتایج خوبی خواهید رسید.
و السلام علیکم و رحمة الله و برکاته
اهم مطالب:
1ـ در اين زمان با وجود این شبکه‌های گسترده مجازی، ماهواره‌ها، اینترنت و دشمنی‌های فراوان استکبار امر به معروف یک جهاد بزرگ است.
2ـ در بحث امر به معروف هم بايد تلاش کنید اولاً کار شما فقط ماهیت انساني داشته باشد نه جناحي و سياسي، ثانياً دايره امر به معروف و نهي از منکر را محدود به احکام شرع نکنيم.
3. ما باید این فرهنگ را در جامعه ایجاد کنیم که امر به معروف و نهی از منکر یک راهکار دینی است که اگر درست انجام شود بسیاری از فسادها از بین می‌رود و بسیاری از هدایت‌ها، رشدها، فضیلت‌ها و ارزشها در جامعه زنده می‌شود.