مسجد کانون تهذیب و رشد استعدادها

۰۵ آذر ۱۴۰۳

۱۳:۵۹

۱۱

خلاصه خبر :
سخنرانی آیت الله فاضل لنکرانی(دامت برکاته) در همایش ائمه جماعات و ارکان مساجد استان قم به مناسبت هفته بسیج
آخرین رویداد ها

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحيمْ
الْحَمْدُ للّه رَبِّ الْعَالَمِينْ وَصَلَى الله عَلَىٰ سَيِّدَنَا مُحَمَّدٍ وَآلِهِ الطَّاهِرِينْ

خدمت حضار محترم، سروران گرامی، روحانیون معزز و ائمه محترم جماعات، مسئولین نهادها، برادران عزیز سپاه وبسیج که در جلسه حضور دارند، عرض سلام دارم.

ابتدا مناسبت مهم ایام سوگواری فاطمه زهرا صدیقه کبری(سلام الله علیها) را گرامی می‌داریم. این مصیبت بزرگ را به محضر امام زمان (عج)، رهبری معظم انقلاب، مراجع بزرگوار و همه شیعیان تسلیت عرض می‌کنم. امیدوارم از برکات این شخصیت بی‌نظیر در میان بشر و وجود کم‌نظیر بعد از رسول اکرم و امیرالمؤمنین علیهما السلام، همه ما بهره‌مند گشته و دعای آن حضرت هر چه بیشتر شامل حال همه ما بشود.

هفته بسیج را گرامی می‌داریم و از عزیزان بسیج که حق بزرگی بر همه مادارند تقدیرنموده و خدمات ارزشمندشان را گرامی می‌داریم.

موضوع جلسه مسجد و تشکیل یک قرارگاه فرهنگی در میان مساجد است، طرحی که در قم طراحی و در برخی مساجد اجرا شده و بناست که ان شاء الله از قم به سایر استان‌ها ارائه گردیده و در آنجا هم پیاده شود.

اولین مطلب اینکه یکی از برکات انقلاب ما اینست که این انقلاب از درون مساجد جوشیده است، حادثه‌ی بزرگ تاریخ که انقلاب عظیم اسلامی بود در میان مساجد شکل گرفت وتولد پیدا کرد، به همین جهت نگاه به مسجد بعد از انقلاب با نگاه به مسجد قبل از انقلاب یک تکامل ویژه پیدا کرده. با حدوث انقلاب، مسجد یک ظرفیت بزرگی از خود نشان داد و در طول دفاع مقدس این ظرفیت تکامل پیدا کرد و هر چه زمان پیش ‌رود به این ظرفیت فوق العاده مسجد و آنچه که در مسجد واقع می‌شودبیشتر پی می‌بریم.

مسجد محلی برای رشد استعدادهای جامعه ما شده، این معنای واقعی مسجد است، البته نمی‌گویم همه مساجد الآن این چنین است. نگاهی که انقلاب به برکت رهنمودهای امام، حضورمردم و ایثارگری شهدا برای همه ما نسبت به مسجد ایجاد کرده اکنون ما را به این نقطه رسانده که بهترین و سالم‌ترین و مهم‌ترین کانون برای رشد همه انسان‌ها در هر طبقه ای از پیر و جوان، زن و مرد، مسجد است. اگر چنین نگاهی را امام جماعت، نمازگزاران، اهل محل وتمام فعالان مساجد داشته باشند می‌توان گفت آن هدفی که خدای تبارک و تعالی برای بیت خودش قرار داده تا اندازه‌ای محقق می‌شود. اگر نگاه ما به مسجد فردی ومحدود باشد، اگر مسجد را از امور جامعه و اجتماع جدا کنیم این نگاه بر خلاف مبانی‌ای است که در متون دینی ما آمده. این روایت از امیرالمؤمنین علیه السلام وارد شده «من اختلف إلی المسجد أصاب احدی الثمان»، کسی که به مسجد رفت وآمد داشته باشد یکی از این هشت چیز را حتماً به دست می‌آورد، البته به قول ما طلبه‌ها عدد مفهوم ندارد ممکن است بیش از ثمان باشد ولی این موارد آن مقداری است که در آن زمان قابل بیان بوده. «اخا مستفادا فی الله عزوجل»، کسی که مرتبط با مسجد است دوستی که در هدایتش مؤثر است پیدا می‌کند، اول انقلاب بچه‌های جبهه و جنگ همه در مساجد بودند، پایگاه‌های مقاومت در مساجد بود، شکل‌گیری رفاقت‌ها در همین مساجد محقق می‌شد.

«أو علماً مستطرفا»، مسجد محل تعلم و یادگیری است، یعنی هر کسی که با مسجد ارتباط داشته باشد ذهنش برای یادگیری معارف آمادگی پیدا می‌کند.

«أو آیةً محکمة، أو رحمة منتظرة، أو کلمةً تردّه عن ردّی»، مسجد محل انتشار رحمت الهی است. این نشانه‌های نگاه عمیق دین به مسجد است یعنی اگر کسی جویای علم است به مسجد برود، دنبال دوست و رفیق سالم است به مسجد برود، خواهان جلب رحمت خداست به مسجد برود، دنبال دوری از مصائب و آسیب‌ها و گناه است به مسجد برود.

سالهاست رهبری معظم انقلاب ومسئولین فرهنگی، در مورد فضای مجازی ابرازنگرانی می کنند، فضای مجازی امروز در همه ابعاد، با طرح ها و برنامه‌هایی که به آن وارد کرده و می کنند به طوردقیق ومستمر به افکارهمه جوانان و جامعه ما حمله می کندولی متأسفانه از کانون مسجد برای مقابله با این هجمه استفاده نشده. مااز ظرفیت مساجد چقدرتوانسته ایم برای مقابله با این آسیب‌ها استفاده کنیم؟. البته فضای مجازی استفاده‌های علمی، هنری و تجاری سالم هم فراوان دارد که خیلی ها از آن استفاده می‌کنند. می‌شود ادعا کرد که ما از طریق مسجد بخوبی می توانیم با آسیبهای بزرگ خصوصا آسیب فضای مجازی مقابله کنیم مسجدی که این همه سفارش به ارتباط با آن شده و حتی فرموده اند در آخرالزمان آنها که با مسجد ارتباط دارند از آفات آخرالزمان مصون خواهند بود. بنابراین ائمه محترم جماعات، مسئولین بسیج در مساجد، هیئت امنا، باید با همکاری گروههای اندیشه‌ورز که در طرح این قرارگاه فرهنگی آمده بااین آسیبها مقابله کنند.

مسجد محل رشد استعدادهاست، اگر واقعاً بتوانیم مسجد رابه معنای دقیق به جوانان معرفی کنیم و از ظرفیت مسجد بخوبی استفاده کنیم، مسجد محل پیوند است. این «اخا مستفادا» که در روایت آمده به این معنا نیست که آدم به مسجد می‌رود و با یک برادر دینی آشنا ورفیق می‌شود. مسجد پیوند وحدت میان جامعه است. یکی از اصول مهم جامعه، خصوصاً در زمان مااینست که بدانیم از چه راهی می توان بین آحاد مردم انس و اتحاد ایجاد نمود؟ راهکارش مسجد است. 

مسجد مظهر وحدت است، مسجد مظهر طهارت وپاکی است. منشا بسیاری از آسیب‌های اجتماعی این است که نفس جوانان جامعه مهذب نشده و کنترل از گناه ندارد. عواملی که او را به سمت گناه سوق ‌دهند او را احاطه کرده اند، جوان امروز با بسیاری از این عوامل فسادانگیز احاطه شده است. تنها چیزی که می‌تواند این آلودگیها رادر انسان از بین ببرد و او را با طهارت احاطه کند مسجد است.

رسول اکرم(ص) به اباذر فرمود «إن الله تعالی یعطیک ما دمت جالساً فی المجلس بکل نفسٍ نفّستَ، درجةً فی الجنة»، ‌ این تعبیر هم خیلی عجیب است. کسی که وارد مسجد ‌شود داخل در انوار الهی می‌گردد، طهارت به همین معناست. حتی اگر نماز نخواند و در مسجد فقط بنشیند، (اعتکاف در مسجد ـ البته که عبادت مکمل آن می باشد ـ )خداوند وساوس شیطانی را از نفس او دورساخته ونفس انسان آماده دریافت انوار الهی می‌شود و این مقدمه طهارت نفس است، ما باید جوان‌ها را با مساجد مأنوس کنیم، وظیفه امام جماعت این است. اصلاً فلسفه نماز جماعت همین است که مؤمنین و جوانان دور هم جمع شوند.

بر اساس این طرحی که برادران عزیز ترسیم کرده اند امام جماعت محوری‌ترین و اصلی‌ترین شخصیت در این مجموعه است و باید همینطور باشد. اما کدام امام جماعت؟ امام جماعتی که همه مسائل مربوط به محل، شهر،جامعه و کشور خود و تا حدی دنیای اسلام را بداند. اگر امام جماعتی فقط موقع نماز به مسجدآید نماز بخواند و بعد هم بلافاصله برخیزد و برود، وظیفه اساسی امام جماعت بودن انجام نمی شود.

امام جماعت باید دنبال این باشد که چه ظرفیت‌هایی درمحل وجود دارد؟ چه تعداد جوان وچه تعداد فقیر وچه نیازها و چه امکاناتی در این محل وجود دارد؟ البته تا یک حدی برخی از مساجد در قم، تهران و برخی از استان‌ها هستند که امام جماعت‌شان حتی قبل از انقلاب در خانه‌های مردم حضور پیدا می‌کردند وبا مردم محل رفت و آمد داشتند اما امروز باید خیلی وسیع‌تر باشد. امام جماعت باید با جوان‌های محل و نیازهایشان از نزدیک آشنا باشد وباآنها نشست و برخاست کند، فقرای محل را شناسایی نموده وتوسط کمیته‌هایی که در این قرارگاه مشخص می‌شود به آنها یاری رساند. این می‌شود یک مسجد پویا و زنده.

انقلاب به ما چنین نگاهی را به مسجد داده که البته بنیان دینی دارد نه سیاسی. این بنیانی است که در متون دینی ما وجود دارد، در صدر اسلام منافقین مسجدی درست کردند که به مسجد ضرار معروف شد چون موجب افسادوتفرقه بین مؤمنین بود، رسول خدا دستور دادند آن مسجد را خراب کنند. نقطه مقابل مسجد ضرار، مسجدی خواهد بود که نافع برای مسلمین باشد، مسجدی که بین مسلمین اتحاد و اخوت ایجاد نموده و نزاع‌های محلی را حل کند، نگذارد نزاع های خانوادگی و اختلافات در محل توسعه پیدا کند، چنین مسجدی می‌شود «لمسجدٌ أسّس علی التقوی»، این مسجد خانه‌ای است که مورد انتظار خداست.

تقاضا می کنم هر امام جماعتی تعابیری که رهبرمعظم انقلاب دراستفاده‌ی از مسجد در همه‌ی جوانب دارند را با دقت ببیند وروی آن تفکر کند، این تعابیر برخاسته از متن دین ماست و چیزی نیست که زمان اقتضا کرده باشد این تعابیر مطرح شود.

ما باید به جوان‌ها این کلام امام صادق(علیه السلام) را بگوییم که «اذا بلغتَ باب المسجد فأعلم أنک قصدت باب بیت مَلِکٍ عظیم»، البته هر کسی که می‌خواهد وارد مسجد بشود باید به این مطلب توجه داشته باشد که گویا قصد ورود به خانه پادشاه بزرگی را کرده است، «لا یطعأ بساطه إلا المطهرون»، بساط این ملک جز طهارت چیزی نیست، یعنی کسی که وارد مسجد می‌شود به کانونی از طهارت وارد می‌شود «ولا یؤذن بمجالسة مجلسه إلا الصدیقون» بداند که جمعی که در مسجد هستند از مصادیق صدیقین می باشند، اهل مسجد کسی است که خانه‌ی خدا را قبول دارد، پس خدا را تصدیق کرده، پیغمبر خدا و ائمه ودستورات دین را تصدیق نموده، چنین فردی مصداقی از صدیقین است.

 ما باید این نگاه را در مردم قوی کنیم. متاسفانه مردم ما فقط در این حد شنیده اند که ثواب نماز در مسجد قابل مقایسه با نماز در خانه نیست، امام خمینی(ره) فرمود عالم محضر خداست، اما مسجد محضر و خانه خاص خداست، خانه‌ای است که وقتی افرادی وارد آن می‌شوند هنگام خروج باید یک تحولی در آنها ایجاد شده باشد و نورانیتی را در خود احساس کنند.

باید مساجد احیاء شود، دشمن تلاش دارد جوان‌ها را از مساجد جدا کند، امروز خود شما بهتر می‌دانید حتی طراحی کرده اند که در مجالس فاتحه روحانیت حضور نداشته باشند، هر جا که روحانیت حضور دارد دشمن طراحی کرده که مردم را از آنجا جدا کند! باید همه به فکر باشیم که توطئه دشمن را در این مورد خنثی کنیم. آیا اگر دیدیم در یک محلی جوان‌ها کمتر به مسجد می‌آیند نباید فکر کنیم علت چیست؟ می شوددل خود راخوش کنیم به ذکراینکه علتش مشکلات اقتصادی یا فضای مجازی است؟ آیا به همین مقدار می توان پیش خدا پاسخگو بود؟ آیا نمی‌توانیم یک سری به دبستان و دبیرستان محل بزنیم، یک سری به جوان‌ها وکانون‌های ورزشی بزنیم و با آنهاارتباط برقرار کنیم؟. اینها وظیفه همه ماست بخصوص کسی که امام جماعت است.

امروز با این شرایطی که کشور ما دارد، با این بحران‌هاو این دشمنی‌هایی که وجود دارد، به تعبیر مرحوم والد ما(رضوان الله علیه) اگر یک روحانی خیال کند همان وظیفه‌ای که قبل از انقلاب داشته الآن هم همان وظیفه را دارد بسیار اشتباه می‌کند.

آقایان ائمه جماعات سطح علمی خود را بالا ببرید، بالأخره هر جوان دانشجویی که به مسجد می‌آید سؤالها وشبهه هایی در ذهنش دارد که در درجه اول امام جماعت باید بتواند پاسخگوی آن باشد ودغدغه فکری و شبهه فکری او را برطرف کند و این بهترین راه برای ارتباط است، امام جماعتی که از جهت علمی ضعیف باشد ارتباطش خیلی محدود می‌شود. لااقل آنچه را که به عنوان سؤالهای روز مطرح است، مطالعه کنید، بالأخره آن کسی که می‌خواهد امام جماعت باشد، آن کسی که می‌خواهد جانشین فرمانده قرارگاه در این طرح باشد، باید از یک وزنه تقوایی و علمی بالا برخوردار باشد، اگر وزنه تقوایی و علمی نداشته باشند بسیاری از کارها خنثی می‌شود و نتیجه نخواهد داشت.

اگر این چنین بشود ارتباط کاملاً قوی می‌شود، یک وقتی شخصیتی مثل شهید مطهری داشتیم که قبل انقلاب می‌رفت در کانونی که کفر و الحاد بود، همه می‌نشستند و حرفهایش را گوش می‌دادند وبا اوارتباط برقرار می‌کردند. ما هم باید بتوانیم در یک یا چند درجه پائین‌ترهمین کار را انجام دهیم. منتها امروز اگر روحانیت بخواهد در همه صحنه‌ها حضور داشته باشد، در منصب امامت جماعت، امامت جمعه، عقیدتی سیاسی، قضاوت یاهر پست دیگری، هر چه خودش را از جهت علمی و تقوایی و بصیرت اجتماعی قویتر کند ارتباطش با اقشار مختلف مردم بیشتر می‌شود.

خلاصه‌ اینکه اولاباید نگاه‌مان به مسجد عوض شود همانطور که انقلاب آنرا عوض کرد، همانطورکه دین این انتظار را از ما دارد، ثانیا باید از ظرفیت مساجد به نحو احسن استفاده شود، مسجد محل رشد استعدادهاست، اگر این شد می‌شود قرارگاه فرهنگی، قرارگاه علمی، قرارگاه دینی، قرارگاه سیاسی، امنیتی و اجتماعی، همه‌اش رشد استعدادهاست، رشد استعداد فقط در بُعد علم نیست،استعدادی که در شهید بزرگوارحاج قاسم سلیمانی وجود داشت آن مرد را به این مرتبه بزرگ رساند، شهید زین الدین و دیگر شهدای عالیقدرهم همینطور.

من گاهی می‌گویم خدایا چه فکری به اینها دادی، چه استعدادی به شهید سید حسن نصرالله و فرماندهان حزب الله دادی که اینچنین با قوت در مقابل تمام قدرتهای استکباری آمریکا و اروپا ایستاده اند. این رشد استعدادهاست که مظهرش این افرادند. رشد استعداد فقط این نیست که کسی مهندس یا فقیه بشود رشد استعداد این است که جوانانی در مساجد تربیت شوند که تک و تنها هرجا بروند از اسلام و انقلاب دفاع کنند، از این ظرفیت باید استفاده کنیم، شکر این مساجد و حضور در این مساجد استفاده‌ی از مسجد برای این اهداف بلند است.



برچسب ها :