بيانات آيت الله فاضل لنكراني(دامت‌‌بركاته) در ديدار با مدير و مسئولين شركت برق استان قم 91/1/19

بسم الله الرحمن الرحيم

ما وظيفه خود مي‌دانيم كه تشكر كنيم از امثال جنابعالي و آقاياني كه در بخش برق تلاش مي‌كنند و پيداست اگر اين تلاشهاي مستمر و شبانه‌روزي نباشد كه هيچ وقتي از اوقات تعطيلي در آن معنا ندارد، خيلي از امور مختل مي‌شود، نه فقط امور معيشت مردم، بلكه امروز بسياري از مراكز تحقيقاتي وابسته به برق است كه اگر اينها نباشد بسياري از اين كارها تعطيل مي‌شود، هيچ مركزي و اداره‌اي نيست كه كامپيوتر نداشته باشد. پيداست كه خدمات خيلي گسترده، مستمر، دائمي و الحمدالله با تدبير هم هست، اگر گوشه‌اي از كارها بدون تدبير باشد بلا فاصله مشكلاتش در سطح استان بروز مي‌كند.


اما راجع به مسئله‌ي بدهكاري مردم كه فرموديد؛ اولاً ما از جهت فقهي معتقديم كه هزينه استفاده از برق يك دين است، چون برق مال دولت است و دولت اين را در حقيقت به خانوارها فروخته و آنها هم بايد اين را بپردازند و مديون هستند، يعني اين را بايد به مردم بگوئيم هم اصل اينكه اين دِين براي شماست، اينطور نيست كه اگر ندادند بگويند حالا به حرف دولت گوش نكرديم! نخير، اين هم مثل بقيه دُيون است و همانطور كه در ديون ديگر اگر كسي توان و قدرت پرداخت آن را داشته باشد تأخيرش جايز نيست بلكه بايد آنرا بپردازند و چه بسا اگر بنا داشته باشند نپردازند بسياري از تصرفاتشان شبهه‌دار و محل اشكال واقع مي‌شود.

ولي مي‌خواهم عرض كنم شما كه بيشتر با مردم در همين مسائل مالي قبوض ارتباط داريد، آيا الآن براي شما محرز هست كه با اين يارانه‌اي كه به مردم داده مي‌شود آنها قدرت پرداخت قبوض را دارند؟

من با خيلي‌ها ارتباط دارم، يعني واقعا آن يارانه‌اي كه به مردم داده مي‌شود جوابگوي قبوض آب، برق و گاز  نيست، گرچه اصل قضيه‌ي هدفمند كردن يارانه‌ها از بركات بسيار مهمش صرفه‌جويي بود و واقعاً خيلي خوب شد، البته بايد روحانيّون و آنها كه تريبون و رسانه در اختيارشان هست به مردم بگويند حتي اگر پول و قدرت خريد هم داريد اما طوري استفاده كنيد كه اسراف نشود، بر اين مطلب بيشتر بايد تبليغ شود، فكر مي‌كنم حتّي در همين جهت صدا و سيما هم درست كار نكرده، صدا و سيما در برنامه‌هاي راهنمايي و رانندگي يك انيميشن‌هايي دارد كه خيلي خوب است و حتّي بچه‌هاي كوچك هم ياد مي‌گيرند، بخش فرهنگي اداره برق هم بيايد، از اين انيميشن‌ها تهيه كند،

يك وقت با مرحوم والدمان خدمت امام(رض) رفته بوديم و در جماران يك عده‌اي در حياط بودند، امام مي‌خواستند از اتاق بيايند روي ايوان و ده دقيقه بعد برگردند، وقتي بلند شدند اول كليد مهتابي را خاموش كردند(يك مهتابي كوچكي هم بود) و به ايوان تشريف بردند و وقتي برگشتند كليد را روشن كردند. بيايند اين را به تصوير بكشند.

خود ما با اينكه طلبه هستيم و در منزلمان رعايت عدم اسراف را گوشزد مي‌كنيم، ولي وقتي رقم قبض‌ها اينقدر بالا آمد به بچه‌ها مكرر تذكر مي‌دهيم و مي‌بينيم كه اثر هم مي‌كند، واقعاً از اين جهت خيلي خوب شده و بايد هم كار فرهنگي بيشتري بشود، يعني اگر كار فرهنگي كنند به نظرم درصد مصرف خيلي پائين‌تر مي‌آيد.

ولي واقع مسئله این است كه اين مشكل را شما چطور مي‌توانيد حل كنيد كه يارانه‌اي كه به مردم داده مي‌شود درصد زيادي از مردم كه حدسم این است بالاي پنجاه درصد هستند، قدرت پرداخت آنرا ندارند، و هر چند بعضي‌ها مي‌گويند اين يارانه براي پرداخت هزينه برق و آب و گاز ما كافي است، اما وقتي طلبه‌اي كه تمام منزلش به دو اتاق خلاصه مي‌شود مراجعه مي‌كند مي‌گويد من شهريه و يارانه‌ام را هم كه بدهم باز هم باقي مي‌آورم. يكي از كارهاي روزانه ما كمك كردن به قبوض طلبه‌هاست و غالباً طلبه اگر مستأصل نباشد به جايي مراجعه نمي‌كند، وقتي راه برايش بسته مي‌شود به خانه‌ي مرجعي مي‌رود و مي‌گويد به من كمك كنيد، من مي‌گويم بخش قابل توجه اين يارانه‌ها قابل پر كردن اين قبوض نيست، مردم مي‌مانند چكار كنند؟! بايد چكار كرد؟

حالا هم كه درصددند فاز دوم هدفمندي را شروع كنند، قاعدتاً‌ مي‌خواهند بهاي اينها را افزايش بدهند كه امروز صبح در تلويزيون يكي از مسئولين صحبت مي‌كرد و مي‌گفت اصلاح حامل‌هاي انرژي يكي از برنامه‌هاي ماست، اگر اين بشود مشكلات خيلي بيشتر مي‌شود، اگر همين روند ادامه پيدا كند من مطمئنم سال بعد مي‌فرماييد سه برابر مبلغي كه پارسال طلبكار بوديم امسال طلبكار هستيم و اين روند به خود دولت ضربه مي‌زند، پيمانكار حاضر نيست براي شما كار كند! لذا راه اساسي را بايد پيدا كنيد.

به ذهنم مي‌آيد كه پارسال هم به شما عرض كردم كه آقاي احمدي‌نژاد همان سال اولي كه رئيس جمهور شد و خدمت والد ما آمد، ايشان فرمود شما بهترين كاري كه مي‌توانيد براي مردم كنيد این است كه قبوض آب و برق و گاز را كه امام(رض) فرمود مجاني، من نمي‌گويم مجاني، ولي لااقل به اقل برسانيد. حالا چه تدبيري شد كه قضيه‌ي يارانه‌ها پيش آمد و هدفمندي مطرح شد.

طبق آماري كه مجلس داده، يارانه‌اي كه دولت قبل از قضيه‌ي هدفمندي مي‌پرداخته، 15 هزار ميليارد بوده، وقتي هدفمندي شروع شد گفتند از اين 15 هزار ميليارد، ما يك بخش آن را به همين طريق نقدي به مردم مي‌خواهيم بدهيم، يك بخش را هم به عمران و صنعت مي‌دهيم، در حالي كه خودِ كميسيون اقتصادي مجلس گفت الآن دولت 23 هزار ميليارد يارانه پرداخت مي‌كند، يعني 8 هزار ميليارد از آنچه كه قبلاً مي‌داده بيشتر است.

من تقاضايم از شما به عنوان يك فرد متديّن دلسوزي كه منصف هم هستيد، اين است كسي نمي‌آيد خدمات دولت را ناديده بگيرد، آن هم بي‌تقوايي و حرام است، من اگر امروز ببينم شما داريد خدمت مي‌كنيد چشمم را ببندم و بگويم من نديدم، اين حرام است، دولت در حال خدمتگزاري است، ولي بايد آثار عمل را ملاحظه كنند.

گاهي اوقات تفاوت بين دو قبض گاز ماه قبل و اين ماه سيصد هزار تومان مي‌شود، چرا؟‌ چون يك بخاري اضافه شده. چطور اينها پلكاني حساب مي‌كنند؟ به چه معيار و ملاكي؟ يك وقتي گفتند يك فرمولي براي اين محاسبه تنظيم شده، گفتم اين فرمول را طوري تنظيم كردند كه مردم معمولي آخرش آن را نمي‌فهمند، منتهي مي‌گويند اين قانون است و اين فرمول، حالا آيا اينها درست است يا نه؟ عرضم این است دولت در حال خدمت كردن است، مردم هم همه چيز را قبول دارند و در صحنه هستند، اما شما بايد روي اين مسائل بيشتر تدبير كنيد.

من يك سؤال از شما مي‌پرسم؛ آيا قبل از قضيه هدفمند شدن يارانه‌ها طلب‌تان از مردم بيشتر بود يا الآن؟ چرا بيشتر است؟ چون قدرت پرداخت ندارند، حالا يك كسي تخلف كرده و با پول يارانه رفته موبايل خريده. اما اينها زياد نيستند نوعاً افرادي كه از اين برق و آب استفاده مي‌كنند با يارانه سعي مي‌كنند بدهي‌شان را بدهند، ما به سهم خودمان تذكر مي‌دهيم و اين يك امر شرعي است و اين يك دين است، استفتاء هم زياد مي‌آيد، كه مي‌پرسند آيا مي‌توانيم پول آب و برق را پرداخت نكنيم؟ يا مي‌توانيم يك سيم از كوچه به داخل منزل بكشيم؟! ما همه را مي‌گوئيم حرام است و مديون هستيد، اين كاري است كه ما وظيفه داريم.

يادم هست با آقا جهت عمل قلب به لندن رفته بوديم، دانشجويي آمد به ايشان عرض كرد ما يك حلبي‌هايي درست كرديم كه اين حلبي را در تلفن عمومي اينجا قرار مي‌دهيم و با ايران دو ساعت صحبت مي‌كنيم، اشكال دارد؟ ايشان فرمود بله اشكال دارد، چون دولت مالك است اعم از اسلامي و غير اسلامي، شما ضامن هستي. فرق نمي‌كند كه شما از خانه يك كافر دزدي كني يا مال دولت كه متعلق به مردم است. مي‌خواهم عرض كنم كه فقه ما واقعاً مرزها را جدا مي‌كند، بله اگر يك كسي كافر حربي شد مي‌گويند برو مالش را بردار، زنش را هم به عنوان كنيز خودت بگير هيچ مشكلي ندارد، اما وقتي حربي نيست مي‌گويد حق نداري به مال او دست بزني چه برسد به دولت اسلامي كه خيلي مؤكدتر مي‌شود.

اينها هست ولي با اين مشكل چكار كنيم؟ واقعاً مجموعه وزارت نيرو يك بررسي ميداني كند و به دولت بگويد كه اين يارانه‌ها در مسئله انرژي براي مردم مفيد بوده يا خير؟ اگر هست، اعلام عمومي كنند كه اگر چند نفر هم اشكال دارند قانع شوند، ولي اگر واقعاً‌ اشكال در آن وجود دارد در آن مسئله تجديدنظر كنند.

الآن رئيس مجلس، كميسيون هاي اقتصادي مجلس همه مي‌گويند مرحله اول هدفمندي با اشكالات فراواني مواجه بوده، پس اين اشكالات را حل كنيد و بعد برويد سراغ فاز دوم، اما آقايان اين را حل نكرده و مي‌خواهند فاز دوم را شروع كنند كه اين خيلي مشكل درست مي‌كند.

علي أيّ حال ما آرزو مي‌كنيم كه ان شاء الله خداوند اين خدمات و زحماتي كه شما مي‌كشيد، مورد قبول قرار دهد بالأخره شما الآن سهيم در مطالعه‌ي افراد هستيد. همين كتبي كه مرحوم والد ما نوشتند، عموي من يك وقت مي‌گفت يك چراغ گردسوز كوچك كنار خودش مي‌گذاشت مي‌نوشت، اما حالا كه برق هست شما در ثواب همه‌ي اينها سهيم هستيد و ما به سهم خودمان تشكر مي‌كنيم.

آن مقداري كه وظيفه‌ي شرعي ما هست به مردم مي‌گوئيم ولي براي آن طرف قضيه هم شما يك فكر اساسي بفرماييد.

در پايان اين را عرض كنم آن وقتي كه با آقا به لندن رفته بوديم سال 69، شبها پدرم مي‌فرمود ببين اينها چقدر مراقبند، در هر خانه‌اي يك گوشه‌اي از يك اتاق روشن بود، ايشان گفت راه درست همين است، الآن اين هدفمندي هم ما را به اين سمت سوق مي‌دهد و اين خيلي خوب است كه آدم رعايت و صرفه‌جويي كند. ان شاء الله خداوند شما را حفظ كند.