تقدیر فضلا و شاگردان حضرت استاد از معظم له به مناسبت گرامیداشت هفته معلم و سالگرد شهادت استاد علامه مطهری(ره)(یکشنبه1392/2/15)
۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۲
۱۳:۰۳
۱,۶۱۹
خلاصه خبر :
آخرین رویداد ها
-
ولادت با سعادت امیرالمؤمنین؛ علی بن ابیطالب(علیه السلام) تبریک و تهنیت باد
-
ولادت با سعادت حضرت جواد الائمه(علیه السلام) تبریک و تهنیت باد
-
انتصاب ناشایست هم شعبهای از شعوب جور و خیانت است
-
شورای عالی انقلاب فرهنگی موضوع واگذاری مسئولیتها را ساماندهی کند
-
علم اصول، منطق فهم دین
-
جشن میلاد حضرت زهرا(س) و آئین عمامهگذاری در حسینیه دفتر آیت الله فاضل لنکرانی
بسم الله الرّحمن الرّحیم الحمدلله رب العالمین
و صلی الله علی سیدنا و نبینا محمد و علی اهل بیته الطیبین الطاهرین المعصومین
لا سیما بقیة الله فی الأرضین و لعنة الله علی أعدائهم أجمعین
قال الله تبارک و تعالی:
«يَرْفَعْ اللهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَالَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ وَاللهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ»
عن ابی الحسن الرضا(ع):
«مُعَلِّمُ الْخَيْرِ وَ الدِّينِ يَقُومُ مَقَامَ الْأَبِ وَ يَجِبُ مِثْلُ الَّذِي يَجِبُ لَهُ فَاعْرِفُوا حَقَّه»
معلمی شغل و حرفه نیست بلکه ذوق و توانمندی است که معلمی در قرآن به عنوان جلوهای از قدرت لایزال الهی نخست ویژهی ذات مقدس خداوند تبارک و تعالی است. و صلی الله علی سیدنا و نبینا محمد و علی اهل بیته الطیبین الطاهرین المعصومین
لا سیما بقیة الله فی الأرضین و لعنة الله علی أعدائهم أجمعین
قال الله تبارک و تعالی:
«يَرْفَعْ اللهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَالَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ وَاللهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ»
عن ابی الحسن الرضا(ع):
«مُعَلِّمُ الْخَيْرِ وَ الدِّينِ يَقُومُ مَقَامَ الْأَبِ وَ يَجِبُ مِثْلُ الَّذِي يَجِبُ لَهُ فَاعْرِفُوا حَقَّه»
در نخستین آیات قرآن که بر قلب مبارک و نازنین پیامبر مکرم اسلام حضرت محمد مصطفی(ص) نازل شد به این هنر خداوند تبارک و تعالی اشاره شده است که:
«إقْرَأْ بِسْمِ رَبِّكَ الَّذِي خَلَقَ، خَلَقَ الْإِنسَانَ مِنْ عَلَقٍ، اقْرَأْ وَرَبُّكَ الْأَكْرَمُ، الَّذِي عَلَّمَ بِالْقَلَمِ، عَلَّمَ الْإِنسَانَ مَا لَمْ يَعْلَمْ».
شهید ثانی(رحمه الله تعالی) درباره هنر معلمی خداوند میفرماید: خداوند از آن جهت به وصف اکرمیّت و نامحدود بودن کرامتش، توصیف شد که علم و دانش را به بشر ارزانی داشته است.
به همین جهت مرحوم امام میفرمود: معلم اول، خداوند تبارک و تعالی است، به وسیله وحی، مردم را دعوت میکند به نورانیت؛ دعوت میکند به محبت؛ دعوت میکند به مراتب کمالی که از برای انسان است. نقش معلم در جامعه، نقش انبیاست؛ انبیا هم معلم بشر هستند.
حضرت امام جعفر صادق(ع) میفرمایند: هنگامی که روز قیامت شود، خداوند تمام انسانها را جمع میکند و چون ترازوی اعمال نهاده شد و خون شهیدان را با مرکب قلم عالمان و معلمان بسنجند، ارزش مرکب آنان بر خون شهیدان فزونی خواهد داشت.
این ارزش بدان جهت است که شهیدان در سایهی علم و تربیت معلمان و تعلیم شایستهی آنان به خدا راه یافته و لیاقت شهادت نصیبشان شده است.
علامه شهید استاد مرتضی مطهری(رحمه الله) از همین طایفه مقدس است که در سنگر تعلیم و تعلم، به قلههای رفیعی دست یافت تا آنجا که معمار انقلاب اسلامی ـ که خود معلمی بزرگ است ـ آثارش را مفید میداند و بهرهبرداری از آنها را سفارش میکند، لذا شهید مطهری یکی از آن معلمان راستین است که تمامی تلاشهای علمی و عملی را مقدمهای برای عبادت میداند و در این راه به مرحلهی دینداری و عبودیت راه مییابد و با شهادت، عبادت عملی و علمی خود را کامل میسازد.
شاید به همین جهت خواست خداوند بر این شد که شهادت این بزرگمرد فرزانه با روز پاسداشت معلم قرین گردد.
خلاصه اینکه تعلیم و تعلم از شئون الهی است و خداوند این موهبت الهی را به پیامبران و اولیای پاک خویش ارزانی کرده است تا مسیر هدایت را به بشر بیاموزند و چنین شد که تعلیم و تعلم به صورت سنت حسنهی آفرینش درآمد.
انسان نیز با پذیرش این مسئولیت، نام خویش را در این گروه و در قالب واژه مقدس معلم و استاد ثبت کرده است. معلم، ایمان را بر لوح جان و ضمیرهای پاک حک میکند و ندای فطرت را به گوش همه میرساند، همچنین سیاهی جهل را از دلها میزداید و زلال دانایی را در روان بشر جاری میسازد.
دغدغهی معلم همیشه این است که حیات بشر، بر مدار ارزشها و کرامت انسانی بچرخد و شناخت خداوند و مکتب دین، همت اساسی آدمی باشد و هیچ بیگانهای را مجال تجاوز به فرهنگ ارزشی دین و میهن فراهم نیاید. از این رو شرافت و مرتبت معلم زمانی اهمیت دارد که بتواند شأن خداوند و پیامبران را در وجود خود محقق سازد و پیوند انسان با هدف متعالی خلقت یعنی عبادت را برقرار سازد.
در این مسیر خطیر، بزرگانی گام نهادهاند که نامشان بر تارک زمان میدرخشد. شیخ استاد ما، معلم الخیر و الدین حضرت آیت الله فاضل لنکرانی به تأسی از اولیا، اوصیا و بزرگانی چون مرحوم والد بزرگوارشان حضرت آیت الله العظمی فاضل لنکرانی(رحمه الله تعالی)، به این عنوان مقدس نیز مزین هستند.
از این رو برآن شدم که در این جلسه امتیازات درس این بزرگوار و استاد گرانمایه را به شمارگان خدمت شما عرض نموده تا خود نیز قدر این درس و این استاد بزرگوار را بیش از گذشته بدانم؛
1. تواضع و فروتنی استاد عزیز، چنانکه رسول مکرم اسلام(ص) نیز میفرمایند: «خداوند متعال به من وحی نمود که فروتن باشم».
2. مهربانی و اخلاق نیکو(قول لیّن و حُسن).
3. صبر؛ خداوند تبارک و تعالی در قرآن کریم صابران را ستوده و میفرماید: «والله یحب الصّابرین».
4. گذشت و حفظ شخصیت دانش طلبان و فضلا، «فاصفح الصفح الجمیل».
5. صداقت.
6. تذکر و تشویق.
7. تفوق و احاطه معظم له بر درس، از ابتدا تا حتی مباحث تدریس نشده.
8. تتبع لازم و عالی حتی بین اقوال معاصرین که البته در این میان جای مرحوم والدشان به عنوان شاگرد مکتب فقهی سامرا خالی است.
9. ناظر بودن درس بر مبانی مختلف.
10. آشنایی و آشنا نمودن با مبانی مرحوم امام خمینی که در حوزهها بسیار محدود و کم کیفیت است.
11. آشنایی و آشنا نمودن با کلمات مع الأسف منزوی مرحوم اصفهانی.
12. مجال پرسش و بررسی افکار فضلا و تربیت علمی ایشان.
13. ارتباط صمیمانه با شاگردان.
14. نشان دادن شیوه ورود و خروج به بحث.
15. ایجاد ارتباط بین مباحث و تقریر شایسته و بایستهی مباحث.
16. با توجه به اینکه خود معظم له از جمله بزرگان و اساتید هستند و از بیت فقاهت، استفاده از مثالهای کاربردی و واقعی در مباحث.
17. برپایی درس تفسیر
18. دادن تمرین و کار و ایجاد زمینه فکر و پیش مطالعه نسبت به درس آینده.
19. پرورش قوه ابتکار و جرأت دادن به دانش طلب در اظهار نظر
20. تقریرات قبل از درس.
شهید مطهری، معلم و استاد را چنین توصیف میکند: معلم باید نیروی فکری متعلّم را پرورش دهد و او را به سوی استقبال رهنمون سازد. باید قوه ابتکار او را زنده کند؛ یعنی در واقع، کار معلم آتش گیره دادن است، فرق است میان تنوری که شما بخواهید آتش از بیرون بیاورید و در آن بریزید تا آن را داغ کنید و تنوری که در آن هیزم و چوب جمع است و شما فقط آتشگیره از خارج میآورید و آن قدر زیر این چوبها و هیزمها قرار میدهید که اینها کم کم مشتعل شود.
منقول است شخصی در مدینه مدرسهای تأسیس کرد و به آموزش کودکان مشغول بود، روزی یکی از فرزندان حضرت اباعبدالله الحسین(ع) به مدرسه وی رفت و آیهی شریفه «بسم الله الرّحمن الرّحیم، الحمدلله رب العالمین» را آموخت، وقتی به منزل برگشت و آیه را تلاوت نمود، معلوم شد آن را در مدرسه از معلم آموخته است. حضرت اباعبدالله(ع) هدایای زیادی برای معلم فرستاد، به طوری که موجب شگفتی عدهای از یاران آن حضرت شد، آنها نزد امام(ع) آمدند و عرض کردند که آیا آن همه پاداش به معلم رواست که شما در برابر آموزش یک آیه، این همه هدیه برای معلم فرستادهاید؟!
حضرت(ع) فرموند: آنچه که دادم چگونه برابری میکند با ارزش آنچه که او به پسرم آموخته است.
ایشان با این کار ارزش والای معلم را به تمامی یاران و پیروان خود گوشزد میکند.
امام سجاد(ع): در زمینهی حفظ حقوق معلم میفرماید: حق معلم بر تو آن است که همواره، با دیدهی تعظیم و تکریم به او بنگری، مجلس او را گرامی بداری و به سخنانش با دقت گوش دهی، رو به جانب او بنشینی و صدایت را در حضورش بلند نکنی.
گرچه دستانمان خالی است و با وجود آن هم نمیتوانستیم از حضرتعالی به عنوان معلم الخیر و الدین سپاسگزاری شایسته نماییم، ولی به استناد آیه شریفه سوره مبارکه فاطر که خداوند میفرماید: «اِلیهِ يَصْعَدُ الْكَلِمُ الطَّيِّبُ وَالْعَمَلُ الصَّالِحُ يَرْفَعُهُ» سخنان و کلام ارزشمند به سوی خداوند تبارک و تعالی صعود میکند و با ابدیت سنخیت پیدا کرده و همواره آثار خود را ظاهر میسازند؛ لازم است از تلاشهای مداوم و کوششهای مستمر حضرت شیخنا الاستاذ(مدّ ظله) در اشاعهی تعلیم و تربیت و بسط و توسعهی علم و معارف الهی و علوم آل الله به ما ایتام آل الله تقدیر و تشکر نموده که پیامبر عظیم الشأن(ص) فرمودند: «در میان صدقههایی که مردم میدهند، هیچ صدقهای ارزندهتر از یاد دادن علم و دانش نیست» و این عالم بزرگوار ما ایتام آل محمد(علیهم السّلام) را چنین زیبا تصدق مینمایند.
در پایان از حضرت ایشان تقاضامندم عذر و قصور ما را در انجام وظایف شاگردی پذیرا بوده و عفو بفرمایند.
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته
تشکراستاد معظّم حضرت آيت الله حاج شیخ محمد جواد فاضل لنکراني(مدّ ظلّه العالی) از تقدیر شاگردان
بسم الله الرحمن الرحيم
الحمد لله رب العالمين و صلي الله علي سيدنا محمد و آله الطاهرين
الحمد لله رب العالمين و صلي الله علي سيدنا محمد و آله الطاهرين
من هم تقدیر میکنم از لطف و محبّت و بزرگواری شما فضلای ارجمند و مدّرسین محترم حوزه که این محبّت را مبذول فرمودید. از همهی شما بزرگواران تشکر میکنم.
گرچه برای خود من روشن است که بسیاری از آنچه که فرمودید بر این حقیر انطباق پیدا نمیکند و اینکه عرض میکنم نه از باب تعارف است و نه از باب جهات دیگر، واقعیت را عرض میکنم. واقعاً بنده خودم را به عنوان مصداق معلّم نمیدانم.
اینکه معنای معلم چیست؟ اگر بنا باشد که انبیاء معلم باشند، بزرگانی مثل امام خمینی(رضوان الله علیه)، مرحوم والد ما(رضوان الله تعالی علیه)، مرحوم علامه مطهری(رضوان الله علیه)، مرحوم آیت الله خوئی، نائینی، اینها روشن است که از مصادیق بارز معلّم هستند و بودند و خواهند بود، تا مبانی و مطالب اینها، کتابهای اینها در میان افراد هست اینها حقّ معلمی دارند.
شیخ طوسی هنوز هم به عنوان معلّم حوزههای علمیه است، شیخ مفید هنوز به عنوان معلّم حوزههای علمیه است، شیخ انصاری و مرحوم آخوند خراسانی همینطور. واقعاً معلمی یک معنای دقیق و ظریف و عمیقی دارد که باید از خدای تبارک و تعالی بخواهیم که نصیب ما کند و ما را در این مرحله ان شاء الله قرار بدهد.
آنچه که از آقایان تقاضا میکنم این است که گاهی اوقات پیش خود فکر میکنم که ما هر روز به مدت دو ساعت، یک بحث اصولی و یک بحث فقهی خدمت آقایان داریم و اگر در قیامت سؤال شود که شما میتوانستی برای این بحث بیشتر کار کنی و نکردی، میتوانستی دقیقتر حرف بزنی و نزدی! این واقعاً برای من قابل دفاع و جواب نیست، جز اینکه شما خودتان از حقّ خودتان در قیامت بگذرید، یعنی آنچه که الآن میتوانید به عنوان محبّت و عنایت نسبت به این حقیر داشته باشید عفو کنید از آن حقوقی که بر من دارید و ما نتوانستیم درست انجام بدهیم.