۲۵ بهمن ۱۳۹۴ و ۱۲:۱۴


امروز اول ماه رجب و مصادف با ولادت امام باقر عليه السلام است؛ ماه رجب بسيار در روايات و كتب ادعيه مورد توجه قرار گرفته است.

رجب، شعبان و رمضان بسيار مورد توجه قرار گرفته، نسبت به ماه رجب اين روايت را مرحوم مجلسي در بحار جلد 98 صفحه 377  دارد، در كتب ادعيه هم مثل سيد در اقبال، اين روايت را نقل كرده كه پيامبر صلوات الله عليه مي‌فرمايد:«إن الله تعالي نصب في السماء السابعة ملكا يقال له الداعي» خداي تبارك و تعالي در آسمان هفتم ملكي را قرار داده كه عنوانش داعي و دعوت كننده است، «فإذا دخل شهر رجب ينادي ذلك الملك كلّ ليلةٍ منه إلي الصباح» وقتي ماه رجب داخل مي‌شود اين ملك در هر شب تا صبح ندا مي‌كند و دعوت مي‌كند، مي‌گويد «طوبي للذاكرين» خوشا به حال كسي كه اين شب‌ها را بيدار است و احيا مي‌كند ذكر خدا مي‌گويد «طوبي للطائعين» خوشا به حال كساني كه عبادت خدا را مي‌كنند «و يقول الله تعالي» حالا آيا آن ملك مي‌گويد يقول الله تعالي يا پيامبر مي‌فرمايد يقول الله تعالي، هر دو احتمالش وجود دارد. خداي تبارك و تعالي هم چنين چيزي را بيان مي‌كند، يعني اين ماه رجب از اين جهت كه هم ملك يك ندا مي‌كند و هم خداي تبارك و تعالي اين بيان را دارد.

خداوند مي‌فرمايد: «أنا جليس من جالسني» هر كسي كه مي‌خواهد با من هم‌نشين شود اين شب‌ها وقتش است، «و مطيع من أطاعني» كسي كه من را اطاعت كند من هم او را اطاعت مي‌كنم! انسان به يك مرحله‌اي برسد كه خدا همنشين او بشود.

اگر خدا همنشين انسان شد، ديگر شيطان مي‌تواند دور انسان بيايد طواف كند و او را وسوسه كند؟! اين وسائس شيطان براي اينست كه ما از خدا دوريم، اگر خدا به انسان عنايت كند اينها مراتب دارد ولو خدا كه جسم نيست كه بيايد كنار انسان بنشيند، ولي اين تعابير حاكي از قرب و بُعد مراتب انسان به خداست، از اين بالاتر نمي‌شود كه خدا با انسان همنشين شود، يعني تمام وجود اين انسان خدايي مي‌شود، اين انسان ديگر هيچ شيطان، دنيا و هوا و هوس و غضب و شهوت و ... سراغش نمي‌آيد، اين تازه يك مرحله‌ و اثر پائين آن است، ابواب علم براي او باز مي‌شود، شما ببينيد وقتي جليس انسان عالم باشد انسان چقدر از او بهره مي‌برد و از علم او استفاده مي‌كند، جليس انسان اگر يك آدم با تقوا باشد انسان چقدر از نورانيت او بهره مي‌برد، حالا اگر جليس انسان خدا شد، آدم نمي‌فهمد چه آثاري دارد و نبايد هم بفهميم، اگر بفهميم او ديگر خدا نيست!

يك چنين ذاتي نيست كه اگر انسان بفهمد كه اين چند اثر را دارد! ولي واقعاً اجمالاً كه آدم مي‌فهمد در همين اجمالش هم موجب بُحت و تحيّر انسان است، كه اگر خدا جليس انسان شد ابواب علم، حكمت، بصيرت، آنچه كه واقعاً انسان در اين زندگي به آن نياز دارد، ابواب و مراتب يقين، چقدر ما دنبال اين هستيم كه خدايا يقين ما را اضافه كن، اين شب‌ها وقتش است، اين ايام وقتش هست، توجه كنيم كه در چه ماهي قرار گرفتيم آن وقت هر روزي كه بر ما گذشت ببينيم چه چيز نصيب‌مان شد، آيا يقين‌مان بيشتر شد يا نه؟

آيا كمالاتمان بيشتر شد يا نه؟ آيا قطع نفس‌ و علقه‌مان از دنيا روز به روز كمتر مي‌شود يا بيشتر؟ يكي از عجايب عالم همين است، انسان هر چه كه سنّش بالاتر مي‌رود اگر خودش را رها كند و اگر از خداي تبارك و تعالي و ائمه معصومين خودش را دور نگه دارد علقه‌اش به دنيا بيشتر مي‌شود، حتي اگر بداند نيم ساعت ديگر از دنيا مي‌رود به او بگويند يك مقداري از اين مال خود را تقسيم كن حاضر نيست! يك مقداري انفاق كن حاضر نيست، دست كسي را بگير حاضر نيست، به كسي محبت كن، حاضر نيست. واقعاً عجيب مي‌شود.

شما ببينيد آدم‌هايي كه در ميان سلاطين بودند و قتل و كشتار انجام دادند اينها هر چه بالاتر رفتند بيشتر انجام دادند، الآن هم در زمان ما همينطور است، چرا؟ براي اينكه حبّ به دنيايشان بيشتر مي‌شود، غرور بيشتر مي‌شود، حاكميّت غضب بيشتر مي‌شود، حاكميّت شهوت بيشتر مي‌شود، هواپرستي بيشتر مي‌شود، ما بايد بدانيم اگر دست و پناه به اين دعاها و اين ايام و اين ليالي نبريم در چه وادي‌اي غرق خواهيم شد؟ در چه هلاكتي قرار خواهيم گرفت؟

خدا مي‌فرمايد اين شب‌ها أنا جليس من جالسني، جليس ما خدا باشد و مبادا اين شب ها را كنار تلويزيون و به خوش گذراني و گعده و اين صحبت‌ها بگذرانيم و از اين فیض عظيم خودمان را محروم كنيم، همه‌مان اين شب‌ها دعوتيم براي مجالست با خدا. «مطيع من أطاعني» اين چه تعبير عجيبي است؟ حالا ممكن است بپرسيد سند اين روايت چيست؟

اخبار من بلغ را خوانديم بر همين روايات، ولو اينكه ممكن است سند معتبري هم داشته باشد، ما به همين نيّت كه بالأخره متيقّن از اخبار من بلغ اين روايات هست، به ذهنم مي‌آيد مرحوم سيّد در همين اقبال، وقتي اين آثاري كه براي اين ايام ذكر مي‌كندمخصوصاً نمازهايي كه اين شبها دارد، خدا مي‌داند چه آثاري در اين نمازها هست؟ آن وقت سيّد مي‌گويد يك وقتي فكر نكنيد كه اين زياد است، روي اخبار من بلغ تمام اينها را خدا تفضلاً مي‌دهد، اگر هم روايتش صحيح نباشد.

 مثلاً اين روايت از پيامبر (ص) وارد شده «ما من مؤمنٍ و لا مؤمنة صلي في أول ليلةٍ من رجب ثلاثين ركعة» هر كسي سي ركعت اول ماه رجب بخواند كه «يقرأ في كل ركعةٍ الحمد مرةً» حمد را يك بار بخواند، قل يا ايها الكافرون را يك بار بخواند، توحيد را سه بار، «الا غفر الله له كل ذنبٍ صغير و كبير»، تمام گناهانش را خدا مي‌آمرزد «و كتبه الله من المصلّين إلي السنة المقبلة» خدا اين را از نمازگزاران قرار مي‌دهد و نفاق در درون او راه پيدا نمي‌كند.

باز در يك روايت ديگر كه پيامبر فرمود «من صلّ المغرب أول ليلة من رجب ثم يصلّي بعدها عشرين ركعة يقرأ في كلّ‌ركعة فاتحة الكتاب و التوحيد مرة و يسلّم بعد كل ركعتين قال رسول الله(ص) أتدرون ما ثوابها»‌ مي‌دانيد ثواب اين بيست ركعت نماز در اول ليله‌ي رجب چقدر است؟ عرض كردند «الله و رسوله اعلم»، فرمود «إن روح الأمين علّمني ذلك» جبرئيل اين را به من ياد داده، اولاً ببينيد اين مواردي كه پيامبر مي‌فرمايد جبرئيل به من ياد داده، براي اين بوده كه پيامبر مسئوليت بسيار سنگيني داشته و جبرئيل از طرف خدا براي اينكه اين بار را بر پيامبر آسان كند اين نمازها را به پيامبر ياد مي‌داده، ما هم در منزل گاهي ياد بچه‌هايمان بدهيم و به خانواده و فاميل هم بگوئيم مراقب باشيد نماز امشب رجب يادتان نرود، اينها را بگوئيم و تذكر بدهيم، بعضي از ما طلبه‌ها فقط به فكر خودمان هستيم، برمي‌خيزيم اگر توفيقي باشد يك نمازي بخوانيم، اين را براي بچه توضيح بدهيم، من چرا اين نماز را مي‌خوانم، اين نماز كجا آمده و چه آثاري دارد؟

آن وقت پيامبر اين را فرمود كه جبرئيل ياد من داد و «حسر رسول الله(ص) عن ذراعيه» آستين‌هاي مبارك را بالا زدند «و قال حفظ والله في نفسه و اهله و ماله و ولده» هر كسي اين نماز را بخواند خدا او را حفظ مي‌كند، اهلش را حفظ مي‌كند،‌ مالش را حفظ مي‌كند،‌اولاد را حفظ مي‌كند «و أجير من عذاب القبر» از عذاب قبر محفوظ مي‌ماند «و جاز علي الصراط كالبرق الخاطف من غير حصار » اين هم آثار اين نمازهاست.

 علي ايّ حال خداي تبارك و تعالي مي‌فرمايد من مطيع مي‌شوم اما آن كسي كه مشغول اطاعت من باشد. «و غافر من استغفرني» كسي كه استغفار كند را مي‌بخشم، «الشهر شهري و العبد عبدي و الرحمة رحمتي فمن دعاني في هذا الشهر اجبته و من سألني أعطيته و من استهداني هديته» اين را كمتر در جاهاي ديگر ديدم، كسي كه از من طلب هدايت كند، من او را هدايت مي‌كنم، «و جعل هذا الشهر حبلاً بيني و بين عبادي» حبل بين خدا و بين عباد ماه رجب است «فمن اعتصم بي وصل إلي» كسي كه به من اعتصام كند به من مي‌رسد، يعني اگر بخواهيم به خدا برسيم راهش همين نمازهاي اين شبهاي ماه رجب است و استغفارهايي كه آمده، كه واقعاً ذكر استغفار بسيار سفارش شده، دعاهايي كه وجود دارد.

اميدواريم كه خدا به ما توفيق بدهد و ما غافل نباشيم و از بركات اين ماه كمال استفاده را ببريم.




منبع : بحار الأنوار، ج 98، ص 377



کلمات کلیدی :

همنشینی با خدا ماه رجب فضایل ماه رجب اعمال ماه رجب آثار اعمال ماه رجب

۱,۵۶۰ بازدید