واجب نفسی و غیری ، جلسه 21
خلاصهی بحث گذشته
واجب تعیینی و تخییری
تحقق واجب تخییری و سه اشکال ثبوتی
1- تعلّق اراده به «أحدهما»
2- جواز ترکِ فرد با بدل و لزومِ تنقیحِ ثبوتی
3- امتثال، ثواب و عقاب
تخییر عقلی و شرعی
حقیقت واجب تخییری
نظریه نخست: الواجب ما یختاره المکلّف
اشکال نخست بر نظریهٔ «الواجب ما یختاره المکلّف»: مخالفت با ظهور ادلّه تخییر
اشکال دوم: ناسازگاری با قاعده اشتراک در تکلیف
نقدی بر اشکال دوم
اشکال سوم: تعلیقِ وجوب بر اختیار و نفیِ عصیان
پاورقی
منابع
واجب تعیینی و تخییری ، جلسه 29
خلاصهی بحث گذشته
جمعبندی تقریر محقق اصفهانی در حقیقتِ واجب تخییری و مختارِ ایشان
صورت پنجم: ارکان و صورتبندی
امور مقدماتی در تحلیل واجب تخییری شرعی؛ تعیین دقیق محل نزاع
تعیین موضوع بحث: تخییرِ مولویِ شرعی
مفروضِ موضوع: تمامیتِ ملاک در هر طرف و تعددِ امر
مرزبندی با تخییر عقلی: نفی ارجاع به قدرِ جامع
تخییری شرعی و نقد مبنای «أمر به أحدهما» نزد محقق خوئی
نقد مبنای «أمر به أحدهما» نزد محقق خوئی
نکته دوم در تحقیق واجب تخییری؛ معیار ثواب و عقاب و نسبت آن با مصلحة التسهیل
ضابطۀ محوری: خطاب، نه ملاک
تقریب راهحل اصفهانی بر مدار مصلحت تسهیل
تذکرات و محلهای ابهام
بازسنجی «مصلحة التسهیل» در تحلیل واجب تخییری و بازگشت به تقریر آخوند
نتیجه پیشنهادی: بازگشت به تقریر آخوند
حقیقت حکم و نسبت آن با غرض
شواهد اصولی مؤید معیار خطاب
اختیار مولوی در جعل ترخیص و نقد انگاره «عبد/مولا» در روششناسی اصول
پاورقی
منابع