در قسمت اول آيه بايد به اين نکته توجه نمود که مي‌فرمايد: «فَمَنْ يُرِدِ اللّهُ أَنْ يَهْدِيَهُ»؛ اين هدايت، هدايت خاصی است که مربوط به گروه خاصي از مؤمنين مي‌باشد. هدايتي است که نتيجه آن شرح صدر براي اسلام است شرح به معناي باز شدن و بسط پيدا کردن است.
خدا سينه او را براي اسلام بسط مي‌دهد، معنايش فقط دين اسلام و تدين به آن نيست. اين اسلام يعني انسان در جميع امور اعتقادي و عملي تسليم باشد به مقامي برسد که اگر مطلب حقي به او القاء گرديد در مقابل آن تسليم شود. سينه او چنان باشد که ظرف براي تسليم در مقابل معارف حق باشد. کردار و گفتار او حق باشد و حتي به مقامي برسد که خود، حق را از باطل تشخيص دهد و نسبت به حق پذيرا باشد.
برخي از مؤمنان اين‌گونه نيستند که تسليم هر مطلب حقي شوند. گاه مي‌دانيم مرگ، صراط و ميزان حق است لکن تسليم آن نيستيم، تسليم بدين معناست که در ما اثر بگذارد و اگر در اعمال اثر نگذاشت، کشف مي‌کند که آن را دانسته است، لکن نپذيرفته است.
البته مسيري که در آن قرار گرفته‌ايم، تقريباً مسير هدايت است. اين هدايت در درجه نخست براي انبياء و ائمه معصومين است و سر اين‌که کلام هيچ پيامبري با پيامبر ديگر مناقض نيست، همين است که اين‌ها به مقام شرح صدر و تسليم در برابر حق رسيده‌اند.
در ذيل اين آيه شريفه روايتي آمده است که در آن از پيامبر اکرم سؤال شد شرح صدر چيست؟ و پيامبر فرمود: يعني خداوند نوري در قلب او قرار مي‌دهد. سؤال شد علامت اين نور چيست؟ از کجا مي‌توان فهميد که اين نور در قلب ما وجود دارد؟
پيامبر فرمود: اين نور سه نشانه دارد: اول: تجافي از دار غرور، دوم: انابه به دار خلود، سوّم: استعداد براي مرگ قبل از نزول موت.
اين نور که در قلب انسان قرار گرفت و انسان تسليم شد، باعث روي گرداني از دار دنيا و دار غرور مي‌گردد و اين رويگرداني، همان زهد است. معناي زهد اين نيست که آدم لباس مندرس و پاره بپوشد يا از خود موجود متعفني سازد، که اين خلاف زهد است. بلکه معنايش اين است که حساب کند از امور دنيا چه دارد؟ اگر همه‌ي اين اموال را از او گرفتند و دچار مصيبت‌هايي همچون فقدان اولاد و غيره گرديد هيچ تأثيري در او نگذارد.
شرح صدر نتیجه هدایت خدا
۱۰ اسفند ۱۳۹۴ و ۱۱:۱۵
منبع : سوره انعام، 125
کلمات کلیدی :
۱,۸۸۱ بازدید