شخصي درباره آيه 31 سوره نور: «وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ يَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لا يُبْدينَ زينَتَهُنَّ إِلاّ ما ظَهَرَ مِنْها وَ لْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلى جُيُوبِهِنَّ وَ لا يُبْدينَ زينَتَهُنَّ إِلاّ لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبائِهِنَّ أَوْ آباءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنائِهِنَّ أَوْ أَبْناءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوانِهِنَّ أَوْ بَني إِخْوانِهِنَّ أَوْ بَني أَخَواتِهِنَّ أَوْ نِسائِهِنَّ أَوْ ما مَلَكَتْ أَيْمانُهُنَّ أَوِ التّابِعينَ غَيْرِ أُولِي اْلإِرْبَةِ مِنَ الرِّجالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذينَ لَمْ يَظْهَرُوا عَلى عَوْراتِ النِّساءِ وَ لا يَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِيُعْلَمَ ما يُخْفينَ مِنْ زينَتِهِنَّ وَ تُوبُوا إِلَى اللّهِ جَميعًا أَيُّهَا الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ»، اين شبهه را وارد کرده که «إلاّ» در «لا يُبْدينَ زينَتَهُنَّ إِلاّ لِبُعُولَتِهِنَّ...» «حصر حقيقي» است و نتيجه مي‌گيرد که «زن موظّف است در برابر عمو، دايي و شوهر دخترش حجاب بگيرد.
حال با توجه به اينکه طبق فتواي جنابعالي، سه فرد فوق از محارم هستند و معلوم است که شما قطعا «إلاّ» را در آيه مذکوره «حصر اضافي» مي‌دانيد، لطفا عنايت فرموده با تخصّص فوق العاده‌اي که در ادبيات عرب داريد، به وسيله استدلال از قرآن، بفرماييد که چگونه «إلاّ» در آيه مذکور «حصر اضافي» است؟
ضمنا اينجانب با تحقيق در کتب تفسيري و فقهي، دليلي بر اثبات فتواي جنابعالي در حصر اضافي بودن «إلاّ» در آيه فوق الذکر نيافته‌ام.
پاسخ :
اينکه حصر در يک عبارت حصر حقيقي است يا اضافي، برهاني نيست، بلکه از مجموع قرائن استفاده مي‌شود. اما در مورد سؤال شما به محرميت هر سه نفر در آيه شريفه 23 سوره نساء اشاره شده است. اما محرميت مادر زن از آيه 23 سوره نساء که مي‌فرمايد «وَ أُمَّهاتُ نِسائِكُمْ» استفاده مي‌شود. همين مسأله روشن مي‌کند که حصر در آيه شريفه سوره نور، حقيقي نيست، و إلاّ استثناء ديگر ممکن نبود. اما محرميت عمو و دايي از «أَوْ بَني إِخْوانِهِنَّ أَوْ بَني أَخَواتِهِنَّ» در آيه شريفه سوره نور استفاده مي‌شود.
حصر اضافي در آيه شريفه 31 سوره نور
۲۵ خرداد ۱۳۹۶ ساعت ۱۸:۳۷
شخصي درباره آيه 31 سوره نور: «وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ يَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لا يُبْدينَ زينَتَهُنَّ إِلاّ ما ظَهَرَ مِنْها وَ لْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلى جُيُوبِهِنَّ وَ لا يُبْدينَ زينَتَهُنَّ إِلاّ لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبائِهِنَّ أَوْ آباءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنائِهِنَّ أَوْ أَبْناءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوانِهِنَّ أَوْ بَني إِخْوانِهِنَّ أَوْ بَني أَخَواتِهِنَّ أَوْ نِسائِهِنَّ أَوْ ما مَلَكَتْ أَيْمانُهُنَّ أَوِ التّابِعينَ غَيْرِ أُولِي اْلإِرْبَةِ مِنَ الرِّجالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذينَ لَمْ يَظْهَرُوا عَلى عَوْراتِ النِّساءِ وَ لا يَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِيُعْلَمَ ما يُخْفينَ مِنْ زينَتِهِنَّ وَ تُوبُوا إِلَى اللّهِ جَميعًا أَيُّهَا الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ»، اين شبهه را وارد کرده که «إلاّ» در «لا يُبْدينَ زينَتَهُنَّ إِلاّ لِبُعُولَتِهِنَّ...» «حصر حقيقي» است و نتيجه مي‌گيرد که «زن موظّف است در برابر عمو، دايي و شوهر دخترش حجاب بگيرد. حال با توجه به اينکه طبق فتواي جنابعالي، سه فرد فوق از محارم هستند و معلوم است که شما قطعا «إلاّ» را در آيه مذکوره «حصر اضافي» مي‌دانيد، لطفا عنايت فرموده با تخصّص فوق العاده‌اي که در ادبيات عرب داريد، به وسيله استدلال از قرآن، بفرماييد که چگونه «إلاّ» در آيه مذکور «حصر اضافي» است؟ ضمنا اينجانب با تحقيق در کتب تفسيري و فقهي، دليلي بر اثبات فتواي جنابعالي در حصر اضافي بودن «إلاّ» در آيه فوق الذکر نيافته‌ام.
پاسخ :
اما در مورد سؤال شما به محرميت هر سه نفر در آيه شريفه 23 سوره نساء اشاره شده است.
اما محرميت مادر زن از آيه 23 سوره نساء که مي‌فرمايد «وَ أُمَّهاتُ نِسائِكُمْ» استفاده مي‌شود.
همين مسأله روشن مي‌کند که حصر در آيه شريفه سوره نور، حقيقي نيست، و إلاّ استثناء ديگر ممکن نبود. اما محرميت عمو و دايي از «أَوْ بَني إِخْوانِهِنَّ أَوْ بَني أَخَواتِهِنَّ» در آيه شريفه سوره نور استفاده مي‌شود.
کلمات کلیدی :
۱,۸۶۴