منظور از برتري بني اسرائيل بر عالميان در آيه 47 سوره بقره چيست؟ آيا واقعا نزد خدا بني اسرائيل از ساير مردم برتر بوده و هست؟
پاسخ :
آيه‌اي که دلالت برفضيلت و برتري بني اسرائيل دارد، آيه 47 سوره بقره است که در آيه 122 نيز همين آيه تکرار شده است «يا بَني إِسْرائيلَ اذْكُرُوا نِعْمَتِيَ الَّتي أَنْعَمْتُ عَلَيْكُمْ وَ أَنّي فَضَّلْتُكُمْ عَلَى الْعالَمينَ»؛ اي بني اسرائيل نعمتهایي را که به شما ارزاني داشتم به خاطر بياوريد و نيز بياد بياوريد که من شما را بر جهانيان برتري بخشيدم.
شايد بعضي تصور کنند که منظور از «فَضَّلْتُكُمْ عَلَى الْعالَمينَ» اين باشد که آنها را بر تمام جهانيان در تمام ادوار برتري بخشيده است، ولي با توجه به ساير آيات قرآن کريم -که بعضي آيات بعضي ديگر را تفسير ميکند- روشن مي‌‌شود که مقصود، برتري آنها نسبت به افراد محيط و عصر خودشان بوده است، زيرا در قرآن کريم نسبت به مسلمانان مي‌‌فرمايد: «كُنْتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ...»(آل عمران: 110)؛ شما مسلمانان بهترين امتي بوديد که براي نفع انسانها آفريده شده‌‌ايد.(اگر مراد فضيلت بني اسرائيل بر جهانيان بود، نسبت به مسمانان تعبير به بهترين امت نمي‌‌شد).
در جاي ديگر درباره بني اسرائيل مي‌‌فرمايد: «وَ أَوْرَثْنَا الْقَوْمَ الَّذينَ كانُوا يُسْتَضْعَفُونَ مَشارِقَ الْأَرْضِ وَ مَغارِبَهَا»(أعراف: 137)؛ ما اين مستعضفان را وارث مشرق و مغرب زمين کرديم.
روشن است که بني اسرائيل در آن زمان وارث تمام جهان نشدند پس مقصود اين است که وارث شرق و غرب منطقه خودشان گشتند.
بنابراين فضيلت و برتري آنها نيز برتري نسبت به افراد همان محيط است.(تفسير نمونه ج 1 ذيل آيه 47 بقره).
علت برتري بني اسرائيل بر افراد محيط‌‌شان، ايمان بني اسرائيل بوده است، که آنها به خدا آوردند ولي ديگر افراد آن محيط در کفر و گمراهي بسر مي‌‌بردند و طبيعي است که اهل ايمان نسبت به کفر در هر دوره‌اي که باشد فضيلت دارند. لذا در اول آيه، به نعمتي که به آنها داده شده اشاره ميکند و اين نعمت ها دامنه‌ي گسترده داشته است که نعمت ايمان، هدايت، نجات از چنگال فرعون و باز يافتن استقلال را مي‌‌گيرد.
شاهد بر اين که برتري آنها به خاطر ايمانشان بوده است آنست که در آيات ديگر بني اسرائيل را به خاطر پيش گرفتن راه ستم و انحراف از فرمان حق، سرزنش ميکند، از جمله در آيه 61 بقره مي‌‌فرمايد: «ضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ الذِّلَّةُ وَ الْمَسْكَنَةُ وَ باؤُ بِغَضَبٍ مِنَ اللَّهِ ذلِكَ بِأَنَّهُمْ كانُوا يَكْفُرُونَ بِآياتِ اللَّهِ وَ يَقْتُلُونَ النَّبِيِّينَ بِغَيْرِ الْحَقِّ...»؛ مهر ذلت و نياز بر پيشاني آنها (بني اسرائيل) زد و مجددا گرفتار غضب پروردگار شدند. چرا که آنها نسبت به آيات الهي کفر مي‌‌ورزيدند و پيامبران را به ناحق مي‌‌کشتند. اينها به خاطر آن بود که گناهکار و سرکش و متجاوز بودند.
اگر برتري بني اسرائيل به خاطر ايمانشان بر افراد بي ايمان و کفار محيط‌‌شان نبود و يا اگر برتري آنها بر همه مردم در همه‌‌‌ي اعصار مي‌‌بود، معنا نداشت که دوباره آنها را به خاطر پيش گرفتن راه ستم و تجاوز، سرزنش کند و مهر ذلت وخواري برآنها بزند.
نتيجه این است که: برتري بني اسرائيل که در قرآن کريم بيان شده است در يک مقطع خاص از زمان آنهم بر ساير افراد محيط و عصرشان آنهم به خاطر ايمانشان بوده است ولي زماني که راه ستم و تجاوز را در پيش گرفتند اين فضيلت از آنها سلب شد و مهر ذلت برآنها زده شد.
منظور از برتری بنی اسرائیل
۱۸ اسفند ۱۳۹۰ ساعت ۱۴:۵۷
منظور از برتري بني اسرائيل بر عالميان در آيه 47 سوره بقره چيست؟ آيا واقعا نزد خدا بني اسرائيل از ساير مردم برتر بوده و هست؟
پاسخ :
شايد بعضي تصور کنند که منظور از «فَضَّلْتُكُمْ عَلَى الْعالَمينَ» اين باشد که آنها را بر تمام جهانيان در تمام ادوار برتري بخشيده است، ولي با توجه به ساير آيات قرآن کريم -که بعضي آيات بعضي ديگر را تفسير ميکند- روشن مي‌‌شود که مقصود، برتري آنها نسبت به افراد محيط و عصر خودشان بوده است، زيرا در قرآن کريم نسبت به مسلمانان مي‌‌فرمايد: «كُنْتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ...»(آل عمران: 110)؛ شما مسلمانان بهترين امتي بوديد که براي نفع انسانها آفريده شده‌‌ايد.(اگر مراد فضيلت بني اسرائيل بر جهانيان بود، نسبت به مسمانان تعبير به بهترين امت نمي‌‌شد).
در جاي ديگر درباره بني اسرائيل مي‌‌فرمايد: «وَ أَوْرَثْنَا الْقَوْمَ الَّذينَ كانُوا يُسْتَضْعَفُونَ مَشارِقَ الْأَرْضِ وَ مَغارِبَهَا»(أعراف: 137)؛ ما اين مستعضفان را وارث مشرق و مغرب زمين کرديم.
روشن است که بني اسرائيل در آن زمان وارث تمام جهان نشدند پس مقصود اين است که وارث شرق و غرب منطقه خودشان گشتند.
بنابراين فضيلت و برتري آنها نيز برتري نسبت به افراد همان محيط است.(تفسير نمونه ج 1 ذيل آيه 47 بقره).
علت برتري بني اسرائيل بر افراد محيط‌‌شان، ايمان بني اسرائيل بوده است، که آنها به خدا آوردند ولي ديگر افراد آن محيط در کفر و گمراهي بسر مي‌‌بردند و طبيعي است که اهل ايمان نسبت به کفر در هر دوره‌اي که باشد فضيلت دارند. لذا در اول آيه، به نعمتي که به آنها داده شده اشاره ميکند و اين نعمت ها دامنه‌ي گسترده داشته است که نعمت ايمان، هدايت، نجات از چنگال فرعون و باز يافتن استقلال را مي‌‌گيرد.
شاهد بر اين که برتري آنها به خاطر ايمانشان بوده است آنست که در آيات ديگر بني اسرائيل را به خاطر پيش گرفتن راه ستم و انحراف از فرمان حق، سرزنش ميکند، از جمله در آيه 61 بقره مي‌‌فرمايد: «ضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ الذِّلَّةُ وَ الْمَسْكَنَةُ وَ باؤُ بِغَضَبٍ مِنَ اللَّهِ ذلِكَ بِأَنَّهُمْ كانُوا يَكْفُرُونَ بِآياتِ اللَّهِ وَ يَقْتُلُونَ النَّبِيِّينَ بِغَيْرِ الْحَقِّ...»؛ مهر ذلت و نياز بر پيشاني آنها (بني اسرائيل) زد و مجددا گرفتار غضب پروردگار شدند. چرا که آنها نسبت به آيات الهي کفر مي‌‌ورزيدند و پيامبران را به ناحق مي‌‌کشتند. اينها به خاطر آن بود که گناهکار و سرکش و متجاوز بودند.
اگر برتري بني اسرائيل به خاطر ايمانشان بر افراد بي ايمان و کفار محيط‌‌شان نبود و يا اگر برتري آنها بر همه مردم در همه‌‌‌ي اعصار مي‌‌بود، معنا نداشت که دوباره آنها را به خاطر پيش گرفتن راه ستم و تجاوز، سرزنش کند و مهر ذلت وخواري برآنها بزند.
نتيجه این است که: برتري بني اسرائيل که در قرآن کريم بيان شده است در يک مقطع خاص از زمان آنهم بر ساير افراد محيط و عصرشان آنهم به خاطر ايمانشان بوده است ولي زماني که راه ستم و تجاوز را در پيش گرفتند اين فضيلت از آنها سلب شد و مهر ذلت برآنها زده شد.
کلمات کلیدی :
۶,۱۸۶