يكى از سنتهاى ديرينه؛ «عيد نوروز» است كه در اين عيد، ديد و بازديدها ميان فاميل، اقوام و دوستان انجام مىگيرد و در اين ايام در ميان مسلمانان فرهنگ صله رحم ديني بازتاب بيشتري پيدا ميکند.
نوروز؛ هم در کلمات علمای شيعه مطرح است و هم در روایات مطرح بوده است و به طور اختصار نظر شما را به روایات و مطالب مفيد پيرامون آن جلب ميکنيم.
نوروز در روایات
در حديثي که معلّى بن خنيس از امام صادق(ع) نقل مىكند(بحارالأنوار: ج56، ص92و93) مُعلّى بن خُنَيس میگويد: در روز نوروز، بر امام صادق(ع) وارد شدم. فرمود: امروز را ميشناسی؟ گفتم: فدايت شوم روزيست كه عجمها آن را بزرگ میدارند و به هم هديه ميدهند. فرمود: به كعبهاى كه در مكّه است، اين شيوه براى امريست ديرين كه برای تو تفسيرش كنم تا بفهمى. گفتم: اى آقاي من، آن را از شما بدانم محبوبتر است نزد من از اينكه مردههايم زنده شوند و دشمنانم بميرند. فرمود: در نوروز بود كه خدا از بندههايش پيمان گرفت او را بپرستند و شريك با او نياورند، و به رسولان و حجتهاي خدا گرايش پيدا کنند، و به ائمّه(عليهم السلام) ايمان آورند.
نخستین روز است كه خورشيد تابيده، باد وزيده، گل شكفته در زمين، روزى كه كشتى نوح بر جودى استوار شده، روزى كه خدا در آن هزارها كه از ترس مرگ گريخته و مرده بودند زنده كرد، روزى كه جبرئيل به پيغمبر فرود آمد روزى كه پيغمبر(ص) على(ع) را بدوش گرفت تا بتهاى قريش را از فراز كعبه افكند و خرد كرد، و همچنين بود ابراهيم(ع). روزى كه پيغمبر(ص) فرمود تا اصحابش با أميرالمؤمنين(ع) بيعت كردند. روزى كه پيغمبر(ص) على(ع) را به وادى پريان فرستاد تا از آنها بيعت گيرد. روزى كه دوباره مردم با على(ع) بيعت كردند. روزى كه بر خوارج نهروان پيروز شد و ذوالثدية را كشت، روزى كه قائم ظهور كند و روزى كه بر دجّال پيروز شود و او را در زبالهدان كوفه بدار زند. نوروزی نيايد جز اينكه ما توقع فرج داريم، زيرا از روزهاى ما و روزهاى شيعيان ما است. عجم آن را حفظ کردند و شما آن را گم كرديد.
فرمود: يكى از پيغمبران از پروردگارش پرسيد چگونه اينها را كه برون شدند (فوت کردند) زنده كنى؟ خدا در اين روز به او وحى كرد آب بر مرقدشان بپاشد كه نخست روز سال پارسيان است و آنان كه 30 هزار بودند زنده شدند، و آب پاشيدن در آن روز سنّت شد. گفتم: اى آقايم، قربانت نام روزهاى پارسى را بمن میگویی؟ فرمود: آنها 30 روزند از ماههاى قديم بىكم و بيش در هر ماه.
امام صادق(ع) ميفرمود: نوروز سعد است و مبارك، روز شاديست، با اميران و سروران در آن سخن گوئيد، حوائج را بخواهيد كه برآورده شوند به اذن خدا، نوزادش مبارك است، نزد سلطان برويد، بخريد، بفروشيد، زراعت كنيد، درخت بكاريد بنا كنيد، سفر كنيد كه همه كار را شايد و تزويج را، بيمارش بزودى به [بهبود] شود گمشدهاش يافت شود إن شاء الله.
و باز معلى بن خنيس از آقا امام صادق(ع) درباره نوروز روايت كرده که فرمود:
«فِي يَوْمِ النَّيْرُوزِ قَالَ إِذَا كَانَ يَوْمُ النَّيْرُوزِ فَاغْتَسِلْ وَ الْبَسْ أَنْظَفَ ثِيَابِكَ وَ تَطَيَّبْ بِأَطْيَبِ طِيبِكَ وَ تَكُونُ ذَلِكَ الْيَوْمَ صَائِماً فَإِذَا صَلَّيْتَ النَّوَافِلَ وَ الظُّهْرَ وَ الْعَصْرَ فَصَلِّ بَعْدَ ذَلِكَ أَرْبَعَ رَكَعَاتٍ تَقْرَأُ فِي أَوَّلِ كُلِّ رَكْعَةٍ فَاتِحَةَ الْكِتَابِ وَ عَشْرَ مَرَّاتٍ إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ وَ فِي الثَّانِيَةِ فَاتِحَةَ الْكِتَابِ وَ عَشْرَ مَرَّاتٍ قُلْ يَا أَيُّهَا الْكَافِرُونَ وَ فِي الثَّالِثَةِ فَاتِحَةَ الْكِتَابِ وَ عَشْرَ مَرَّاتٍ قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدٌ وَ فِي الرَّابِعَةِ فَاتِحَةَ الْكِتَابِ وَ عَشْرَ مَرَّاتٍ الْمُعَوِّذَتَيْنِ وَ تَسْجُدُ بَعْدَ فَرَاغِكَ مِنَ الرَّكَعَاتِ سَجْدَةَ الشُّكْرِ وَ تَدْعُو فِيهَا يُغْفَرُ لَكَ ذُنُوبُ خَمْسِينَ سَنَةً»؛(مصباح المتهجد،ص591، وسائل، ج5، ص 288)
هر وقت نوروز شد، پس غسل كن، و پاكيزه ترين لباسهايت را بپوش و خود را با بهترين عطرهايت خوش بو کن و آن روز را روزه بدار. پس زمانى كه نافله هاى (نمازهاى ظهر و عصر) و خود نمازهاى ظهر و عصر را خوانديد پس بعد از اينها چهار ركعت نماز بخوان (به اين نحو) در اول هر چهار ركعت سوره فاتحه الكتاب بخوان و ده بار سوره "انا إنزلناه فى ليلة القدر" و در ركعت دوم فاتحه الكتاب و بعد ده مرتبه "قل يا أيها الكافرون" و در ركعت سوم فاتحه الكتاب و بعد ده مرتبه "قل هو الله إحد" و در ركعت چهارم فاتحه الكتاب و بعد ده مرتبه سوره "ناس و خلق" را بخوان. و بعد از خواندن اين چهار ركعت سجده شكر كن و در سجده دعا كن (براي خودت) كه گناه پنجاه سال تو آمرزيده شود.
«چهارشنبه سوری» و «سیزده بدر» از خرافات هستند و اگر رفتن در آنها مفسده داشته باشد جایز نیست. در مورد «هفت سين» نيز از طرف شارع مقدس منعي نشده و اشکال شرعي ندارد.
نوروز در روایات
۲۷ اسفند ۱۳۹۳ ساعت ۱۱:۱۲
طلبهای هستم که درباره نوروز تحقيق ميکنم، و چند سؤال درباره نوروز دارم. نظر شما درباره نوروز چيست؟ آيا ميتوان آن را عيد تلقي کرد؟ آيا شرکت، برگزاري و بزرگ نمودن «چهارشنبه سوری» و «هفت سين» و «سيزده بدر» از نظر شرع درست است يا خير؟
پاسخ :
«چهارشنبه سوری» و «سیزده بدر» از خرافات هستند و اگر رفتن در آنها مفسده داشته باشد جایز نیست. در مورد «هفت سين» نيز از طرف شارع مقدس منعي نشده و اشکال شرعي ندارد.
کلمات کلیدی :
۳,۰۲۴