اوامر ، جلسه 80
مطلب دوم: وحدت یا تعدد معنای صیغه
نظریۀ مرحوم آخوند: وحدة المعنی
نظریۀ آقای خوئی: تعدد المعنی
اشکالات کلام آقای خوئی
منابع
اوامر ، جلسه 79
طلب حقیقی به عنوان قید وضع و نه قید موضوع له
اشکالات کلام آخوند
منابع
اوامر ، جلسه 78
صیغۀ امر
موضوع له صیغۀ امر
نظریه قدماء
نظریۀ آخوند
سه وجه برای نظریۀ آخوند
منابع
اوامر ، جلسه 77
خلاصۀ بحث گذشته
دیدگاه آیت الله خوئی دربارهی امر بین الامرین
ارتباط ارادهی انسان و ارادهی الهی
مثالهایی دیگر برای قول امامیه
تفاوت دیدگاه امام خمینی و آیتالله خوئی در تفسیر امر بین الامرین
تحلیل مفهوم خیر و شر در ارتباط با خداوند
پاورقی
منابع
اوامر ، جلسه 76
خلاصۀ بحث گذشته
امر بین الامرین؛ راهی میان جبر و تفویض
عقل و ضرورت راه سوم
جایگاه روایات در تأیید این حکم عقلی
مقایسهی دیدگاه امام خمینی و آیتالله خویی دربارهی امر بین الامرین
روایات مرتبط با امر بین الامرین
صحیحه یونس بن عبدالرحمن از صادقین (علیهما السلام)
روایت حریز از امام صادق (ع)
روایت حسن بن علی بن وشا از امام رضا (ع)
جمعبندی و تحلیل روایات
سنجش دو دیدگاه با توجه روایات
دیدگاه امام خمینی
فصل في بيان المذهب الحقّ
نظریه استقلال و ربطی بودن موجودات
نقش فاعلهای امکانی در جهان
نتیجه نهایی دیدگاه امام خمینی
استناد دوگانهی فعل؛ نه جبر، نه تفویض
برهان اصلی امام خمینی (ره) بر امر بین الامرین
استناد به آیات قرآن بر امر بین الامرین
حقیقت امر بین الامرین و توارد دو اراده
پاورقی
منابع
اوامر ، جلسه 75
چکیده بحث شبهه جبر و پاسخ های آن
دفع شبهه از آیات موهمه جبر
دیدگاه برگزیده استاد در پاسخ به شبهه جبر
دیدگاه محقق اصفهانی
دیدگاه مرحوم امام خمینی(ره)
اوامر ، جلسه 74
خلاصۀ بحث گذشته
دیدگاه امام خمینی در باب افعال نفسانی
تحقيق به يدفع الإشكال
1- افعال صادره از نفس با واسطهی ابزار مادی
2- افعال صادره از نفس بدون واسطه مادی
فاعلیت نفس در ایجاد تصورات
تفاوت فاعل بالعنایه و فاعل بالتجلی
نفس انسانی و فاعلیت الهی
رابطه بین مجرد بودن نفس و خلاقیت انسان
تفاوت اراده و شوق در نفس و نقش خلاقیت در اختیار
حل معضل جبر و تسلسل در اختیار
نقش واجدیت ذاتی در اراده
تجرد نفس و نقش آن در تعالی روحانی
1- نفس در زندان بدن و مفهوم «موتوا قبل أن تموتوا»
2- تفاوت میان تجرد ناقص و تجرد تام
3- وضعیت نفس پس از مفارقت از بدن
پاورقی
منابع
اوامر ، جلسه 73
خلاصۀ بحث گذشته
تحلیل دیدگاه محقق بروجردی در پاسخ به شبهه جبر و اختیار
استناد محقق بروجردی به آیات در تأیید نظریه اختیار
تفسیر نوین محقق بروجردی از مفهوم "نطفة أمشاج" در سوره دهر
ارتباط "نبتلیه" با تفسیر محقق بروجردی
عناصر لازم برای انتخاب راه سعادت
1- قوه عاقله (فجعلناه سمیعًا بصیرًا)
2- هدایت وحیانی (إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ)
استناد به روایات
1- روایت "دو نقطه در قلب انسان"
2- روایت "دو گوش برای قلب"
نقد نظریهی فلاسفه دربارهی میل به کمال
نقد و بررسی دیدگاه محقق بروجردی
بررسی پاسخهای دیگر در مسئلهی اراده
نقد امام خمینی بر این پاسخ
پاورقی
منابع
اوامر ، جلسه 72
خلاصۀ بحث گذشته
دیدگاه محقق بروجردی دربارهی پاسخ به شبهه جبر
تحلیل پاسخ خواجه نصیرالدین طوسی
نقد محقق بروجردی بر پاسخ خواجه نصیر
راهحل پیشنهادی محقق بروجردی
تبیین و تحلیل ارادهی الهی و علیت اشیا
توجیه و اصلاح نظریهی خواجه نصیر
علیت در نظام هستی و اختیار انسان در افعال ارادی
ردّ جبر و تبیین اختیار در افعال انسانی
ترکیب وجودی انسان از جهات مختلف
تعریف جدید فعل اختیاری توسط محقق بروجردی
جمعبندی دیدگاه محقق بروجردی
پاورقی
منابع