نماز جمعه ، جلسه 25
خلاصه جلسه گذشته
اشکال پنجم: بازگشت اجماع به سیره عملی
پاسخ: نقد انحصار اجماع به کلام شیخ طوسی
1. تفاوت در نوع اجماع منقول
2. وجود عبارت «اجماع أهل الأعصار» در کلام ابن ادریس
3. تصریح فقها به استمرار اجماع از عصر ائمه (ع)
اشکال ششم: عدم کاشفیت اجماع از وجود روایات غیرمنقول
پاسخ: عدم دلالت مقدمات کتب اربعه در ادعای مرحوم حائری
اشکال هفتم: تعارض ظاهر معاقد اجماعات
پاسخ : رفع تعارض ظاهری اجماعات و حصول اطمینان از اجماع مرکب بر نفی وجوب تعیینی
اشکال هشتم: احتمال اختصاص وجوب تعیینی نماز جمعه به مجتهد در عصر غیبت
پاسخ: عدم وجود قائل به اختصاص وجوب به مجتهدین
اشکال نهم: عدم دلالت اجماع، بر نفی وجوب پس از انعقاد نماز جمعه
پاسخ: تمایز میان وجوب ابتدایی اقامه و وجوب تبعی پس از انعقاد
اشکال دهم: مدرکی بودن اجماع و استناد آن به سیره عملیّه
پاسخ: تفکیک اجماع قولی و عملی در کلام فقها
بیان دو نکته
1. عدم اشکال در حجیت اجماع مدرکی
2. عدم اثبات مدرکی بودن اجماع به صرف موافقت با روایات
پاورقی
منابع
واجب نفسی و غیری ، جلسه 2
خلاصهی بحث گذشته
اقتضای اطلاقِ هیئت هنگام شکِ در نفسیت
اشکالِ محقق لنکرانی بر محقق خراسانی در تعریف واجب نفسی
کلام محقق اصفهانی
تفکیکِ اطلاقِ مقسمی و اطلاقِ قسمی در توجیهِ کلامِ آخوند
فرق میان وجوب نفسی و وجوب غیری
قیدِ عدمی و قیدِ وجودی در نفسیّت و غیریّت: اثر آن در مقامِ اثبات
اصالةُ الإطلاق و متعلَّقِ آن: نقدِ محقق اصفهانی بر عبارتِ آخوند
عدمِ معقولیّتِ اطلاق از حیثِ منشأِ وجوب
اطلاقِ مُعيِّنِ نفسیّت: نفیِ تقیید بما یُفید الغیریّة
پاورقی
منابع
واجب نفسی و غیری ، جلسه 9
خلاصهی بحث گذشته
صورت نخست: تماثل الوجوبین و جریان برائت از تقیید
تعلیقه آیتالله خوئی: تعارض برائتین و عدمِ انحلال
مناقشه مبنایی بر تعلیقه
بازخوانی نقدِ محقق خوئی و تقریرِ صاحب «المنتقى» از مبنای محقق نائینی
دو مقدّمه برای تمامیتِ اشکال آقای خوئی
تحلیل و ارزیابی دو مقدّمه
نقدِ مقدّمهٔ أولى: جریان برائت شرعی در واجبِ غیریِ دارای إنشاء مستقل
تفصیل نقد: واجب غیری دو قسم است
نقدِ مقدّمهٔ ثانیه؛ انحلال حکمی و جدلیبودنِ منعِ برائت عقلی
تفاوت تقریر محقق خوئی در «تعلیقه» و «محاضرات» و نسبت آن با محل نزاع
کوشش برای تکمیل استدلال به «علمین إجمالیین ذوا أطراف ثلاثة» و نقد آن
نقد صاحب «المنتقى»:
پاورقی
شروط ابطالِ انحلال حکمی و نسبت آن با مبنای محقق خوئی
منابع
نماز جمعه ، جلسه 24
خلاصه جلسه گذشته
اشکالات مرحوم حائری به اجماعات
اشکال اول: وجوب تعیینی در فرض وجود امام جماعت
پاسخ: ظهور عبارات در مشروعیت نه وجوب تعیینی
قرائن دال بر مشروعیت اقامهی نماز جمعه در عصر غیبت
1. سازگاری اذن با ترخیص
2. ظهور «مَن یأمره السلطان» در نصب خاص
3. ظهور «لا بأس» در جواز اقامه
اشکال دوم: ظهور عبارات شیخ مفید، صدوق و کراجکی در وجوب تعیینی
بررسی عبارت مرحوم کراجکی
تحلیل تعبیر «إمام مرضیّ»
عدم ظهور عبارت «صفات یتقدم الجماعه» در صفات امام جماعت
پاسخ به اشکال لغویت بیان احکام دوارن حضور توسط فقها
اشکال سوم:عدم تحقق اجماع در کلام سید مرتضی
پاسخ: ظهور عبارت سید مرتضی در اشتراط امام معصوم در صحت
اشکال چهارم: مرکب بودن اجماع بر عدم وجوب تعیینی در عصر غیبت
پاسخ: وجود اجماع بسیط در مساله
پاورقی
منابع
نماز جمعه ، جلسه 26
خلاصه جلسه گذشته
اشکال صغروی در مدرکی بودن اجماع در ما نحن فیه
تشبیه مساله به مساله جبران ضعف سند بوسیله شهرت
عدم وجود ملازمه بین مدرکی بودن و وجود روایات موافق
تأملی در کبری اجماع مدرکی و معیار کشف از قول معصوم
دلیل دوم در شرطیت امام معصوم در صحت نماز جمعه
شواهد بر وجود سیره
پاورقی
منابع
واجب نفسی و غیری ، جلسه 11
خلاصهی بحث گذشته
نظریهٔ مختار در بررسی ایراداتِ بر محقق نائینی
مجاری اصول عملی و نسبتِ نفسیّت/غیریّت با جعل و تقیید
محل اثر اصل عملی در صورت نخست: برائت از تقیید، نه از نفسیّت و غیریّت
شمول قاعده قبح عقاب بلا بیان و حدیث رفع نسبت به مؤاخذههای مباشری و تسبیبی
محل جریان اصل عملی در صورت نخست؛ نقد نهایی بر تقریر آقای روحانی و تقویت مختار محقق نائینی
تقریر امام خمینی در صورت نخست و نفیِ انحلال علم اجمالی
پاورقی
منابع
آیات و روایات حکومت در اسلام ، جلسه 18
مقدمه
موضعگیری نسبت به مباحث مطرح شده در صدا و سیما
شیعه و مسأله امامت
شئون و اوصاف امام
انحصار وصف صدیق به امیرالمؤمنین علیه السلام و سایر اهل بیت علیهم السلام
عدم ملازمه بین وحدت بین شیعه و سنی و تبیین اعتقادات و اختلافات
لزوم مناظره بین فریقین با تأکید بر مساله حفظ وحدت
پاورقی
واجب نفسی و غیری ، جلسه 6
خلاصهی بحث گذشته
اثباتِ نَفسیّت از مسیرِ بنای عقلاء در تقریر امام
امام و بنای عقلاء؛ تفاوتِ آن با أصالة الإطلاق
اطلاق به عنوانِ زمینه و ظرفِ حکم عقلاء بر نفسیت
تقسیم عقلاییِ واجب به نفسی و غیری و پیوند آن با منهج امام
مناقشهای بر مبنای امام: بازخوانیِ دلالتِ امر بر وجوب بر پایهٔ نظریهٔ انشائیاتِ محقّق حائری
پاورقی
منابع
واجب نفسی و غیری ، جلسه 10
خلاصهی بحث گذشته
تفاوت تقریر آقای خوئی و نسبت آن با محلّ نزاعِ تقیید در صورت نخست
نقدِ تمسّک به «برائت از غیریّت» برای نفیِ تقیید
صورتبندیِ «دو علم اجمالی/أطراف ثلاثة» و ادعای تعارض
معیار جریان برائت و محل نزاع مؤثر
نظریه نهایی آقای روحانی: حق با محقق خوئی در نتیجه؛ اما به طریقی دیگر
بررسی جریانِ برائت شرعی
تقریرات سهگانه در مفاد حدیث رفع و ثمرات آن در وجوب غیری
مختار صاحب «المنتقی» در مفاد حدیث رفع و عدم جریان برائت شرعی در غیریّت
بازسازی اطراف علم اجمالی و منعِ انحلال
نسبت این نتیجه با مبنای آقای خوئی
پاورقی
منابع