آنچه که محل بحث است لقاح است، يعني يک نطفه و يک تخمک يا از زن و شوهر معمولي يا اجنبي و اجنبيه را با هم ترکيب کنند و ترکيب اين دو سبب بوجود آمدن يک نوزاد شود. در بحث تلقيح مصنوعي در دو جهت عمده بحث است؛

يک بحث از حيث جواز و عدم جواز خود تلقيح است،

براي اين اصل دو دليل اقامه مي‌‌کنيم.

آيا از اين روايت استفاده مي‌‌کنيم که امام(ع) مي‌‌خواهد بفرمايد ما در باب نکاح احتياط مي‌‌کنيم و احتياط هم بوجوب شرعي مولوي واجب است؟ به نظر ما از اين روايت اين معنا استفاده نمي‌‌شود. از اينکه در روايت نمي‌‌گويد که من نمي‌‌دانم آيا ازدواج با اين جايز است يا نه، ظاهرش اين است که اين کسي که از مواليان بوده است مي‌‌داند که ازدواج با اين زن صحيح است ولکن مقداري کراهت داشته است که قاطع و مطمئن نبوده و آمده از امام(ع) استشاره کرده، يعني گاهي اوقات از يک فقيهي حکمي را سوال مي‌‌کنند و گاهي از فقيهي استشاره مي‌‌کنند، از امام معصوم(ع) هم همينطور بوده است، در اين روايت، سائل از حكم، سوال نکرده است، گفته اكراه دارد كه ازدواج كند، نگفته اين لم يعلم کأنه جائز ام لا.

و لذا مي‌‌فرمايد «و نحن نحتاط» اينجا شما مي‌‌گوييد که ائمه احتياط برايشان معنا ندارد و احتياط براي افراد جاهل است. بله آنها علم دارند اذا ارادوا، اما اگر اراده نکنند ممکن است در موضوعات، موضوعي مشتبه شود که آيا اين خون است يا نه، وقتي اراده نکنند مثل مردم معمولي اند، بنابراين نحن نحتاط، يعني اگر ما باشيم احتياط مي‌‌کنيم، يعني قرينه است اين حکم اولي شرعي مولوي نيست اين حکم ارشادي است. قد يتوهم که امام روي تقيه اين را فرموده اند؟ اينجا اصلا بحث تقيه نيست اينکه «هو الفرج و امر الفرج شديد» اصلاً خود اهل سنت هم اين قاعده الزام را مي‌‌دانند که ما چنين قاعده اي داريم. اصلا جاي تقيه نيست. شايد شما از اين روايت نکات ديگري هم بتوانيد استفاده کنيد دنبال کنيد و ادامه بحث فردا.