بسم الله الرّحمن الرّحيم
الحمدلله رب العالمين و صلي الله علي سيدنا محمد و آله الطاهرين

 به همین دلیل، مراد از ولی، ولیّ غیر شرعی یعنی ولیّ عرفی است و این ازدواج می‌شود ازدواج فضولی. و می‌گوید هر کدام مُدرک شدند «یجوز» این نکاح «إن رضی»، اگر راضی باشد، اگر رضایت قلبی هم باشد کافی است. پس معلوم می‌شود در باب فضولی رضایت قلبی هم کفایت می‌کند.

در فضولی اگر آن طرف دیگر نیاید رضایت بدهد، چه چیز بر آن صحیح و نافذ است؟ اگر بیائیم خیار در اینجا را به همان خیار متعارف و مصطلح معنا کنیم، می‌توانیم بگوئیم نسبت به این کسی که بعد از بلوغ راضی شده، این دیگر خیار ندارد، چون راضی شده. نسبت به راضی، عقد صحیح و تام است.

بنابراین، این هم یک خلاف ظاهر دیگری است در اینجا که می‌گوید «یجوز ذلک علیه»، جواز و صحّت بر این شخص، با فضولی سازگاری ندارد، این فقط با بیع خیاری سازگاری دارد مثل اینکه دو نفر خیار دارند یکی از آنها بیاید خیارش را اسقاط کند، می‌گوئیم «یجوز ذلک علیه»، از این طرف درست می‌شود، در فضولی یک طرفه نیست. اینجا هم مورد روایت اگر فضولی باشد، هم نسبت به صغیر فضولی است هم نسبت به صغیره، تا هر دو بالغ نشوند و رضایت ندهند، عقد تمامیت پیدا نمی‌کند و نمی‌توانیم بگوئیم «یجوز ذلک علیه» است.^[2]

وصلّی الله علی محمد و آله الطاهرین

[1] ـ «مُحَمَّدُ بْنُ يَعْقُوبَ عَنْ عِدَّةٍ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ وَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ وَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ جَمِيعاً عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ رِئَابٍ عَنْ أَبِي عُبَيْدَةَ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا جَعْفَرٍ(ع) عَنْ غُلَامٍ وَ جَارِيَةٍ- زَوَّجَهُمَا وَلِيَّانِ لَهُمَا وَ هُمَا غَيْرُ مُدْرِكَيْنِ- قَالَ فَقَالَ النِّكَاحُ جَائِزٌ- أَيُّهُمَا أَدْرَكَ كَانَ لَهُ الْخِيَارُ- فَإِنْ مَاتَا قَبْلَ أَنْ يُدْرِكَا فَلَا مِيرَاثَ بَيْنَهُمَا وَ لَا مَهْرَ- إِلَّا أَنْ يَكُونَا قَدْ أَدْرَكَا وَ رَضِيَا- قُلْتُ فَإِنْ أَدْرَكَ أَحَدُهُمَا قَبْلَ الْآخَرِ- قَالَ يَجُوزُ ذَلِكَ عَلَيْهِ إِنْ هُوَ رَضِيَ قُلْتُ- فَإِنْ كَانَ الرَّجُلُ الَّذِي أَدْرَكَ قَبْلَ الْجَارِيَةِ- وَ رَضِيَ النِّكَاحَ- ثُمَّ مَاتَ قَبْلَ أَنْ تُدْرِكَ الْجَارِيَةُ أَ تَرِثُهُ قَالَ نَعَمْ- يُعْزَلُ مِيرَاثُهَا مِنْهُ حَتَّى تُدْرِكَ- وَ تَحْلِفَ بِاللهِ مَا دَعَاهَا إِلَى أَخْذِ الْمِيرَاثِ- إِلَّا رِضَاهَا بِالتَّزْوِيجِ- ثُمَّ يُدْفَعُ إِلَيْهَا الْمِيرَاثُ وَ نِصْفُ الْمَهْرِ- قُلْتُ فَإِنْ مَاتَتِ الْجَارِيَةُ وَ لَمْ تَكُنْ أَدْرَكَتْ- أَ يَرِثُهَا الزَّوْجُ الْمُدْرِكُ قَالَ لَا- لِأَنَّ لَهَا الْخِيَارَ إِذَا أَدْرَكَتْ قُلْتُ- فَإِنْ كَانَ أَبُوهَا هُوَ الَّذِي زَوَّجَهَا قَبْلَ أَنْ تُدْرِكَ- قَالَ يَجُوزُ عَلَيْهَا تَزْوِيجُ الْأَبِ- وَ يَجُوزُ عَلَى الْغُلَامِ- وَ الْمَهْرُ عَلَى الْأَبِ لِلْجَارِيَةِ.» وسائل الشيعة، ج‌26، ص219‌، ح32862.