نکته‌ای که برای جلسه بعد باید تأمل کرد آن است که استعمال «افعل» در استحباب داریم، اما آیا «فلیفعل» نیز در استحباب استعمال شده است یا خیر؟ به بیان دیگر، درست است که هر دو امر است (یکی امر حاضر و دیگری امر غایب) و در اصول هم می‌گوئیم امر گاهی اوقات در استحباب استعمال می‌شود، اما در لسان عرب استعمال «فلیفعل» در استحباب یا نداریم یا بسیار نادر است.

[6] ـ «أن من المعلوم ضرورة عدم الوجوب بمجرد الاستطاعة العقلیة التی تحصل بالخدمة و نحوها كما تضمنه خبر أبی بصیر منها، و لا یلتزمه هذا المتوقف، كما أن من المعلوم قصورها عن مقاومة ما عرفت من وجوه، فلا معنى لحمل تلك النصوص من جهتها على إرادة بیان ما لو توقف الحج على الزاد و الراحلة كما هو الغالب، أو على التقیة أو غیر ذلك، نعم لا بأس بالعكس لذلك، فتحمل هی على كون المراد من هذه النصوص بیان فضل الحج على المندوب و الترغیب فیه، و أنه لا بأس بتحمل هذه المشاق نحو ما ورد فی زیارة الحسین (علیه السلام) و غیره من الأئمة (علیهم السلام) و كون ذلك وقع تفسیرا للآیة غیر مناف بعد أن فسرت النصوص استطاعة الواجب بما عرفت، و استطاعة المندوب بذلك، فیكون المراد من الآیة القدر المشترك، أو ان المراد بیان حكم من استقر الوجوب فی ذمته سابقا أو غیر ذلك.» جواهر الكلام فی شرح شرائع الإسلام؛ ج17، ص251.