اما مدلول روايت و فقه الحديث آن، اينکه امام صادق(ع) فرموده است: «ان اشد الناس عذاباً يوم القيامة رجل اقر نطفته في رحم يحرم عليه» شديد ترين مردم از نظر عذاب در روز قيامت، مردي است که نطفه خود را در رحمي قرار دهد که آن رحم بر او حرام است. اينجا را خوب دقت بفرماييد، در اين روايت مي خواهد زائد بر مسئله زنا و حرمت زنا، يک حکم ديگري را هم بيان کند که اگر مردي با زني زنا کرد اين حرام است، زنا مشمول اين اشد الناس عذاباً يوم القيامة نيست، بلکه اشد الناس عذاباً کسي است که نطفه خود را در رحم کسي قرار دهد که حرام بر او است . آنوقت اينجا يک فرض اين است که مردي با زني زنا کند و در همان حال زنا نطفه خود را در رحم اين زن قرار دهد.

فرض دوم اين است که ما مسئله زنا و مقاربت را الغاء خصوصيت کنيم و بگوييم اين روايت مي گويد آنکه ملاک براي حرام است اين است که کسي نطفه خود را به هر طريقي بخواهد در رحم ديگري قرار دهد. اگر ما بتوانيم از اين روايت يک چنين الغاء خصوصيتي کنيم و بگوييم روايت براي زنا و مقاربت، خصوصيت و موضوعيتي قائل نيست، روايت فقط ملاک حرمت را قرار دادن نطفه در رحم اجنبيه مي داند، (در عرف به چيزي نطفه مي گويند که ماء مرد با تخمک زن تلقيح پيدا کرده باشد، اما در لغت، وقتي به کتاب مفردات راغب مراجعه کنيم مي گويد نطفة: الماء الصافي، اب زلال است و بعد دارد ويعبر بها عن ماء الرجل ، خود ماء رجل را مي گويند نطفه، گاهي در بعضي از مقالات و نوشته ها نطفه را به تلقيح اين ماء و آن تخمک، معنا کرده اند، نه، اين معناي نطفه نيست، در لغت، نطفه به خود آن ماء مردي و مني اطلاق شده است - آيا ما از اين روايت مي توانيم استفاده کنيم و بگوييم که ملاک براي حرمت مجرد اين است که نطفه اي در رحم زن اجنبيه قرار داده شود؟

اگر چنين چيزي را استفاده کرديم، در ما نحن فيه مي گوييم تلقيح مصنوعي حرام است چون نطفه در رحم ديگري قرار داده مي شود، اما اگر احتمال داديم که از روايت خصوصيتي براي مقاربت استفاده مي کنيم، روايت، استقرار نطفه را در رحم اجنبيه در فرضي مي گويد که بين آنها مقاربت باشد، اينجا اين نکته روشن است که اگر مرد و زن اجنبيه با هم زنا کردند و مرد، ماء خود را در رحم او قرار داد اين بچه عنوان ولد الزنا را پيدا مي کند.

در آنجايي که مقاربتي نيست و فقط با ابزار و وسائل نطفه را مي گيرند و در رحم غير قرار مي دهند و زنايي وجود ندارد، و اگر هم گفتيم اين کار حرامي است، ممکن است بگوييم اين ولد عنوان ولد حرام را دارد، اما عنوان ولد الزنا را ندارد چون از راه زنا محقق نشده است. آيا ما از روايت يک ملاک کلي را مي فهميم؟ روايت مي گويد «استقرار النطفة في رحم يحرم عليه» اين مطلقاً حرام است، يعني چه از راه زنا باشد، چه مساحقه باشد و هر طريق ديگري که باشد. اگر چنين چيزي استفاده کرديم مي شود گفت که تلقيح مصنوعي حرام است.

اما اگر گفتيم که اينکه مي گويد رجلي که اقر نطفته، براي مقاربت و نزديکي و زنا موضوعيت وجود دارد يا لااقل احتمال خصوصيت داديم، همين احتمال کافي است، چون وقتي احتمال بدهيم که در اين روايت امام مي خواهد از نطفه اي که از راه زنا در رحم  ديگري قرار مي گيرد بگويد أشدّ الناس عذاباً يوم القيامه است، اگر احتمالش را هم داديم و عرض کرديم که اگر از اين راه باشد ولد مي شود ولد الزنا، به نظر ما اين  احتمال سبب مي شود که نتوانيم ملاک کلي را استنباط کنيم، و از آن طرف مناسبت حکم و موضوع هم همين اقتضاء را دارد.

اگر به بعضي از اين مقالات مراجعه کنيد خيلي دريک سطر يا دو سطر گفتند اين روايت اطلاق دارد، اقر يعني چه خودش اقر چه با دستگاه اقر، اما بايد گفت که با دستگاه که ديگر نمي شود گفت اقر.

و صل الله علی سیدنا محمد و آله اجمعین.