نکته دومي که فرموده اند اين است که مرحوم شيخ انصاري(ره) اين روايت را فقط حمل بر بيع سيوف کرده نه بر بيع جلود؛ اينکه در روايت دارد «فيحل لنا عملها» شيخ فرموده «عملها» يعني بيع سيوف، و مقصود بيع جلود نيست . مرحوم امام(ره) اين را هم رد کرده اند و فرموده اند که اين با ظاهر روايت سازگاري ندارد، ولو اينکه در روايت ديگري در وسائل، ابواب التجارة باب ابواب ما يکتسب به، باب 8، حديث 5 دارد که «کتبت اليه اني رجل صيقل، اشتري السيوف و ابيعها من السلطان» که ظاهر آن، بيع خود سيف است، اما در اينجا اينطور نيست که بگوييم بيع سيف باشد .

مي فرمايند بايد در اين مکاتبه بگوييم که حتما بيع جلد هم در کار است. يا سيوف درست مي کرده اند و با جلود با هم مي فروخته اند يا بيع جلود از اين روايت استفاده مي شود. تعبيرشان اين است که ماشبهه اي نداريم که «بيع الاغماد» يعني بيع جلود اين شمشير ها را داشته اند. البته يک عبارتي دارند که فرموده اند ظاهرا  ابو القاسم و فرزندان او يا سيوف را مي خريدند و يغمدها و يبيعها من السلطان و به آن جلد مي کرده اند و به سلطان مي فروخته اند، و يا شغلشان مختلف بوده که در زماني جلد و در زماني شمشير درست مي کرده اند، و بعد مي فرمايند که «و لعله کان تاجرا و له عمال اشتغلوا بتغميد السيوف و عمال بالصيقل» خود او دو نوع کارگر داشته است که يک نوع آنها سيوف را مي ساخته اند و صيقل مي داده اند و يک نوع ديگر کارگرانش سيوف را جلد مي کرده اند و مي فروختند . اين نکاتي که در اينجا دارند. علاوه بر اينکه اين هم مجرد به يک امور حدثي است که جمعش با مطالب قبل مشکل است . بالاخره در اينجا مي پذيرند که کار اينها با سيوف هم بوده است و در آنجا مي فرمايند نه اين روايت فقط در مورد تغميد سيوف است . خلاصه نکته دوم اين است که مقصود اصلي در اين روايت بيع الغمد و اغماد است .

 اما اگر اضطرار را اينطور معنا کرديم، «نحن مضطرون اليها» يعني کار ما همين شده است و تجارت ما روي اين مي چرخد، حالا عبارت اين بود که «انما علاجنا جلود الميتة و البغال والحمير الاهليه لا يجوز في اعمالنا غيرها»،. اينجا نکته اي که امام خواسته اند بفرمايند اين بودکه ظاهر روايت اضطرار به عمل سيوف يا تغميد است نه خصوص عمل ميته، اينها کارشان جلد درست کردن است نه اينکه اضطرار به عمل ميته داشته باشند . به ايشان عرض مي کنيم که عبارت «لا يجوز في اعمالنا غيرها» يعني چه؟ مي فرمايند آن هم معنايش اين است که تجارت ما با اين مي چرخد نه اينکه عمل ما فقط با ميته باشد .

يک وقت مي گوييم روايت ميگويد ما غير از جلد ميته نمي توانيم کار ديگري کنيم اين مي شود اضطرار به جلد ميته، يک وقت مي گويد ما کارمان جلد درست کردن است و ميته خصوصيتي ندارد اما آن هم در کارمان هست. امام مي خواهند بفرمايند که اين «لا يجوز في اعمالنا غيرها» مراد، خصوص ميته نيست، بلکه مراد اين است که تعبير فرمود اند «لا يجوز عملهم و لا تدور تجارتهم الا مع ابتلاء بها»، بالاخره ما سرو کارمان به ميته هم مي افتد پوست و ... زياد مي آورند و ميته هم در آن هست، اما ميته بالخصوص اينجا نيست .

اين نکته ديگر بود که ببينيم درست است يا نه؟ امام(رض) غير از تفسيري که در «نحن مضطرون اليها» دارند، مي فرمايند که مراد، عمل سيوف يا اصل تغميد است و ديگر مراد اضطرار به خصوص ميته نيست، ولي انصافش اين است که اين هم بر خلاف ظاهر روايت است . ظاهر روايت مي گويد ما فقط از جلود ميته و بغال و حمير اهليه اينها استفاده مي کنيم، چون عرض کردم که معمولا بغل و حمار را ذبح نمي کنند ولو اينکه قابل تذکيه هستند . اولا مي گويد «انما علاجنا جلود الميته»، بعد مي گويد «ولا يجوز  في اعمالنا غيرها» لا يجوز يعني لا يمکن ، ما براي عمل خود غير از اين نمي توانيم استفاده کنيم .

فرض کنيد که جلود ميته ارزان تر از جلود غير ميتة بوده است، لذا اينکه بگوييم مراد خصوص عمل ميته نيست درست نيست . البته در روايت تهذيب و وسائل دارد «انما علاجنا جلود الميته» صاحب کتاب حدائق وقتي نقل مي کند «انما علاجنا من جلود الميته» که من تبعيضيه مي آورد و اگر «من» باشد فرمايش امام با اين بيان صاحب حدائق تاييد ميشود . راجع به آن کلمه اي که در روايت بود که تعبير به صعوبة دارد، هم تفسيري دارند که فرموده اند مراد صعوبت غسل بدن و لباس و تعويض لباس براي صلاة است و يکي دو نکته ديگر هم هست که حتما مراجعه کنيد .

خيلي فرق مي کند که بگوييم فقط بر فرض اضطرار، که ديگر به درد مدعي ما نمي خورد، يا بگوييم اين اضطرار اضطرار، اصطلاحي نيست که از روايت استفاده ميشود انتفاع به ميته جايز است.

و صلی الله علی سیدنا محمد و آله اجمعین.